Chim Yến Phụng được biết đến là loài chim vô cùng đẹp trong cộng đồng chim, thường được mô tả như nữ hoàng của sắc đẹp trong thế giới chim. Dù khá dễ chăm sóc nhưng loài vẹt này lại dễ mắc phải những bệnh phổ biến. Để phát hiện và chữa trị các bệnh này đòi hỏi kiến thức và kỹ năng. Cùng Nuoitrong.com tìm hiểu về các bệnh thường gặp ở chim yến phụng cũng như các cách chữa trị hiệu quả cho từng loại bệnh nhé!
Chim yến phụng rất dễ mắc phải các loại bệnh phổ biến
Đặc điểm của chim Yến Phụng
Chim yến phụng với tên khoa học là Melopsittacus undulatus, thuộc bộ vẹt và có nguồn gốc từ Châu Úc. Mặc dù là loài chim nhỏ không có khả năng tự vệ, chúng sở hữu khả năng bay nhanh và nguỵ trang tốt để tránh sự truy đuổi của các loài săn mồi khác trong tự nhiên.
Bộ lông của yến phụng thường có màu xanh lá cây viền nâu đen, từ đó giúp chúng dễ dàng lẩn vào môi trường xung quanh.
Trong tự nhiên, có thể xuất hiện các cá thể yến phụng màu vàng do đột biến gen sắc tố. Tuy nhiên, những cá thể này thường bị loại bỏ nhanh chóng vì bộ lông quá sặc sỡ so với đồng loại.
Một điểm thu hút của yến phụng là tính cách dịu dàng, có khả năng làm quen thân mật với các thành viên trong gia đình chủ nuôi.
Chúng là loài chim dễ ghép cặp, được lai tạo và nuôi nhốt qua nhiều thế hệ. Ngày nay, lựa chọn màu sắc để ghép cặp và sinh sản với yến phụng trở nên dễ dàng hơn, tuy nhiên, có thể nhận thấy rằng những cá thể có màu sắc tự nhiên thường dễ dàng hình thành mối quan hệ đối tác tốt hơn.
Cũng đáng chú ý là yến phụng có nhiều màu sắc khác nhau như xanh, tím, vàng, trắng, trong đó có hai loại màu hoang dã là vàng mắt đỏ và trắng mắt đỏ.
Chim yến phụng thuộc bộ vẹt và có nguồn gốc từ Châu Úc
Các hành vi của chim Yến Phụng
Các hành vi của chim yến phụng như sau:
2.1 Hành vi sống đơn giản
Loài vẹt Yến Phụng được biết đến với tính cách sống đơn giản và không đòi hỏi quá nhiều điều kiện để sinh sống. Chúng có thể ở trong chuồng nhỏ hoặc lồng đơn giản, miễn là có đảm bảo vệ sinh và cung cấp đủ dinh dưỡng.
Đặc điểm này giúp chúng trở nên dễ chăm sóc hơn. Hơn nữa, loài chim này thường rất thích nói chuyện và có khả năng học tiếng người tốt, do đó bạn có thể dễ dàng tương tác và nuôi dưỡng chúng.
2.2 Hành vi ăn uống
Chim yến phụng là loài chim ăn hạt và thức ăn khô. Chúng có khả năng tiêu thụ nhiều loại hạt như hạt giống, hạt bắp, hạt đậu,… Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung thêm dinh dưỡng cho chúng bằng cách cung cấp trái cây và rau củ giàu vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, cần chú ý không cho chúng ăn quá nhiều trái cây chứa đường, vì đây có thể chính là nguyên nhân dẫn đến bệnh tiêu chảy ở loài chim này.
Chim yến phụng là loài chim ăn hạt và thức ăn khô
2.3 Hành vi sinh sản
Chim yến phụng là loài chim có quá trình sinh sản đơn giản. Quá trình đẻ trứng và nuôi con của chúng khá dễ dàng. Tuy nhiên, để đảm bảo sức khỏe cho cả chim mẹ và con non thì cần chuẩn bị một môi trường sống tốt. Đồng thời bảo đảm chuồng luôn sạch sẽ và cung cấp đủ dinh dưỡng cho chim mẹ trong quá trình mang thai và nuôi con là vô cùng quan trọng.
Các bệnh thường gặp ở chim Yến Phụng và cách điều trị
Như các loài chim cảnh khác, khi chăm sóc chim Yến Phụng, cần chú ý về vấn đề tiêu chảy do thức ăn nhiễm bẩn. Vì vậy, bạn cần chú ý chọn thức ăn an toàn cho chúng. Trong trường hợp tiêu chảy nhẹ, chim thường tự khỏi, tuy nhiên nếu không thì bạn có thể mua thuốc tiêu chảy cho chúng.
Thiết kế chuồng với máng phân sẽ giúp dễ dàng vệ sinh và giảm nguy cơ chim bị mạt cắn. Ngoài ra, cần lưu ý rằng chuồng gà, bồ câu cũng có thể là nguồn lây lan bệnh cho chim Yến Phụng, do đó tốt nhất là để các lồng xa nhau.
3.1 Bệnh tiêu chảy
– Nguyên nhân: Tiêu chảy thường là một trong những biểu hiện phổ biến ở chim yến phụng. Nguyên nhân chính của tình trạng này có thể bắt nguồn từ việc nhiễm trùng đường tiêu hóa, sự không cân đối trong chế độ dinh dưỡng hoặc tình trạng căng thẳng. Nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài, có thể gây ra suy dinh dưỡng và mất nước nghiêm trọng, từ đó làm nguy hiểm đến sức khỏe của chúng.
– Cách điều trị: Để điều trị tiêu chảy cho chim yến phụng, quan trọng nhất là phải đưa chúng đi kiểm tra sức khỏe và sử dụng các loại thuốc kháng sinh để xử lý vấn đề nhiễm trùng đường tiêu hóa. Bên cạnh đó, bạn cũng cần cung cấp nước uống giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường hệ miễn dịch và giúp chim phục hồi nhanh chóng. Đồng thời điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và hạn chế cho chim ăn quá nhiều trái cây giàu đường.
– Cách phòng tránh: Để ngăn chặn tình trạng tiêu chảy xảy ra ở chim yến phụng, cần tuân thủ vệ sinh chuồng và thức ăn cho chim, đảm bảo chúng luôn trong tình trạng sạch sẽ.
Ngoài ra, kiểm tra sức khỏe cho chim thường xuyên và đưa chúng đi kiểm tra định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời những vấn đề có thể dẫn đến tiêu chảy. Ngoài ra, cung cấp chế độ dinh dưỡng cân đối và đầy đủ nhằm giúp duy trì hệ miễn dịch cho chim yến phụng và ngăn chặn nguy cơ mắc các bệnh liên quan.
Bệnh tiêu chảy là bệnh rất hay gặp ở chim yến phụng
3.2 Bệnh chướng diều
– Nguyên nhân: Bệnh chướng diều thường gặp ở chim yến phụng là do nhiễm trùng đường tiêu hóa do vi khuẩn Salmonella gây ra. Vi khuẩn này có thể tồn tại trong đường ruột mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, khi hệ miễn dịch của chim yếu hoặc khi chúng gặp stress, lúc này vi khuẩn sẽ tấn công, từ đó gây ra tiêu chảy, buồn nôn hay khó tiêu.
– Cách điều trị: Để điều trị bệnh chướng diều cho vẹt yến phụng, cần đưa chúng đi khám và sử dụng thuốc kháng sinh. Đồng thời, để đảm bảo hiệu quả điều trị, cần duy trì vệ sinh chuồng và thức ăn cho chim luôn sạch sẽ. Bổ sung nước chứa vitamin và khoáng chất cũng là một phần quan trọng để tăng cường hệ miễn dịch và giúp chim phục hồi nhanh chóng.
– Cách phòng tránh: Để phòng tránh bệnh chướng diều cho vẹt yến phụng, cần duy trì vệ sinh chuồng và thức ăn cho chim luôn sạch sẽ. Đồng thời kiểm tra sức khỏe của chim thường xuyên và đưa chúng đi khám định kỳ để phát hiện và điều trị sớm những bệnh có thể gây ra bệnh chướng diều. Bên cạnh đó cần cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và chế độ dinh dưỡng hợp lý để giúp chim có hệ miễn dịch tốt và tránh khỏi bệnh tật.
Bệnh chướng diều thường do nhiễm trùng đường tiêu hóa do vi khuẩn Salmonella gây ra
3.3 Bệnh nhiễm giun
Bệnh giun thường không gây nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, phân biệt bệnh này khá khó vì có triệu chứng tương đồng với bệnh sốt. Để nhận biết, bạn cần chú ý quan sát cẩn thận. Dù vẫn được cung cấp đầy đủ chế độ dinh dưỡng, nhưng nếu chim bắt đầu giảm cân, có dấu hiệu nôn mửa và ỉa chảy, đó có thể là dấu hiệu của bệnh giun.
Nguyên nhân chính của tình trạng này thường là do sự nhiễm khuẩn bởi giun sán, giun đũa hoặc giun chỉ, gây ra tắc nghẽn ruột. Lúc này nên sử dụng loại thuốc trị giun sán thích hợp. Hơn nữa, cần phải quan sát và ghi nhận xem trước khi bị bệnh, chim yến phụng đã ăn gì, từ đó dễ dàng lựa chọn loại thuốc phù hợp để điều trị.
Cần phát hiện bệnh sớm để tránh tình trạng chim bị bệnh nặng và không thể cứu chữa được. Ngay khi phát hiện các dấu hiệu của bệnh, bạn cần cho chim sử dụng thuốc trị giun sán ngay lập tức.
3.4 Bệnh sốt
Khi chim Yến Phụng bắt đầu có các triệu chứng như ỉa chảy, khó thở, và nôn mửa, đó có thể là dấu hiệu của một cơn sốt. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận ra rằng nguyên nhân thường là do vi khuẩn Chlamydophila Psittaci gây ra bệnh đường hô hấp. Căn bệnh này không phải muốn phòng tránh là được.
Phương pháp chữa trị duy nhất và hiệu quả là sử dụng nước uống hoặc pha vào thức ăn với tác dụng của Tetracycline. Với cách này, bạn có thể hoàn toàn yên tâm để điều trị cho chim của mình.
Bệnh sốt có thể gây ra các triệu chứng như ỉa chảy, khó thở, và nôn mửa
3.5 Bệnh dạ dày
Bệnh dạ dày có thể có nhiều nguyên nhân do vi khuẩn megabacterium. Chúng thường cư trú ở các tuyến trong dạ dày của chim Yến Phụng, gây hỏng các chức năng dạ dày.
Khi chim bắt đầu biểu hiện triệu chứng gầy đi dần dần và phân thì chứa những hạt không tiêu hóa, đó là dấu hiệu của tình trạng dạ dày bị ảnh hưởng. Để điều trị, bạn có thể cho chim uống Amphote’ricine B trong khoảng mười ngày. Lưu ý rằng bạn cần tuyệt đối tránh cho chim ăn thức ăn bị ôi thiu và đảm bảo vệ sinh để ngăn chặn tái phát của bệnh.
3.6 Bệnh trực khuẩn
Khi chim bắt đầu biểu hiện các triệu chứng như chim chán ăn, nôn ói, gầy, ỉa chảy, và run rẩy, đó có thể là do trùng Escherechia Coli gây ra. Những trùng này có thể tấn công vào nhiều cơ quan nội tạng của chim Yến Phụng.
Sử dụng kháng sinh là phương pháp duy nhất có thể chữa trị bệnh này. Ngoài ra, bạn cũng cần duy trì vệ sinh sạch sẽ, đặc biệt là trong mùa mưa hoặc khi thời tiết quá nắng nóng. Từ đó sẽ giúp giảm nguy cơ lây nhiễm và hỗ trợ quá trình phục hồi của chim.
3.7 Bệnh lao giả
Vi khuẩn Yersinia psendotubescu-losis là nguyên nhân gây ra các triệu chứng bệnh tiển triển nhanh chóng, cùng với lông xù dựng đứng lên. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, chim có thể chết trong vòng 3 – 5 ngày.
Phương pháp chữa trị duy nhất trong trường hợp này là sử dụng Chloramphenicol hoặc Micolicine. Điều quan trọng là phải phát hiện bệnh kịp thời và bắt đầu điều trị ngay, vì khi chim bị nhiễm bệnh, tốc độ phát triển của bệnh rất nhanh. Yến Phụng dễ chết hơn so với các loài chim cảnh khác nếu không được chăm sóc kịp thời.
Bệnh lao giả nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây chết chim trong vòng 3 – 5 ngày
3.8 Rệp kí sinh gây trụi lông
Chim Yến Phụng xuất xứ từ khu vực nội địa của Úc, với bộ lông chủ yếu màu vàng kết hợp với sọc đen trên đầu và lưng, tạo nên những hoa văn và sọc lông giống như da hổ, tạo nên vẻ đáng yêu đặc biệt của chúng. Khi sống trong môi trường khác, chúng có thể thay đổi đặc điểm và tính cách để thích nghi.
Mất đi bộ lông đẹp đẽ làm mất đi giá trị của vẹt. Rệp, những sinh vật cực kỳ nhỏ, khoảng 0,3mm, với dạng hình tròn hoặc elip, thường ký sinh trên gốc của lông và gây viêm nhiễm cục bộ. Từ đó gây khó chịu, lúc này vẹt sẽ rỉa lông, làm cho lông rơi ra. Rụng lông có thể xảy ra ở đầu, lưng, bụng hoặc các bộ phận khác, dần dần dẫn đến khiếm khuyết, do đó rất cần sự hỗ trợ của bạn.
Để điều trị, bạn có thể sử dụng hỗn hợp gồm 1 phần nhựa đường, 1 phần lưu huỳnh, 2 phần xà phòng và 2 phần cồn 50%, sau đó lau vào lông của vẹt 3 lần mỗi ngày trong vòng 2 tuần liên tục để giảm ngứa và tiêu diệt rệp.
Ngoài ra cần làm sạch và khử trùng lồng của vẹt. Sử dụng thuốc khử trùng và diệt côn trùng, kết hợp với ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn và nấm sẽ giúp ngăn chặn tình trạng rụng lông.
Đồng thời cần quản lý chế độ ăn của chim cẩn thận. Kê trứng có thể là lựa chọn chính, kèm theo thêm các loại thực phẩm tốt cho da lông để thúc đẩy sự phát triển của lông.
3.9 Bệnh mắt đỏ
Trong tự nhiên, Yến Phụng thường sống ở lề rừng và đồng cỏ, chúng thích sống thành đàn và ăn hạt giống của cây. Tuy nhiên, trong thời đại ngày nay, nuôi chim vẹt ngày càng phổ biến, nhưng cũng đi kèm với nhiều vấn đề trong quá trình chăm sóc.
Nhiều người cho rằng mắt của một số Yến Phụng ban đầu có màu đỏ. Tuy nhiên, nếu cả hai mắt đều có màu đỏ, có thể đó là dấu hiệu của một vấn đề về sức khỏe của loài chim. Trong trường hợp này, quan trọng nhất là phát hiện và chẩn đoán sớm nguyên nhân, sau đó tiến hành vệ sinh, khử trùng và điều trị cho chim.
Mắt của chim Yến Phụng có màu đỏ không bình thường có thể là do nhiều nguyên nhân khác nhau, như bệnh ghẻ, không gian lồng chim quá chật chội, hoặc mật độ nuôi quá cao. Đồng thời, cung cấp thức ăn thiếu chất dinh dưỡng như axit amin, muối, khoáng chất,… cũng có thể gây ra tình trạng này.
Khi mí mắt và lông mày của chim có màu đỏ bất thường, lúc này cần được chẩn đoán sớm và tìm cách chữa trị. Sử dụng Vaseline y tế để bôi lên vùng bị viêm mỗi ngày một lần có thể là phương pháp điều trị tốt. Tuy nhiên, nếu bạn không có kiến thức về cách chăm sóc và điều trị cho chim Yến Phụng, hãy tìm kiếm ý kiến từ bác sĩ thú y trước khi tự mình điều trị, để tránh tình trạng nghiêm trọng hơn.
Bệnh mắt đỏ cần được chẩn đoán sớm và có các biện pháp điều trị phù hợp
3.10 Bệnh chảy máu cam
Vẹt thường có tính cách tinh nghịch, đôi khi có thể gây chảy máu trong mũi. Trước hết, đừng lo lắng quá nhiều, hãy quan sát kỹ xem máu mũi của Yến Phụng có nghiêm trọng không và xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này. Nếu chảy máu mũi của chim là do tâm trạng bị ảnh hưởng, tốt nhất là bạn nên đưa chúng đến bệnh viện để được kiểm tra và tư vấn từ bác sĩ.
Thường thì vẹt Yến Phụng không dễ bị chảy máu mũi. Nếu tình trạng này xảy ra, chim thường sẽ tự cầm máu lại. Tuy nhiên, nếu không thể tự cầm máu, bạn có thể sử dụng tăm bông để giúp chim hấp thụ máu và đồng thời giúp chúng thở thoải mái hơn. Sau đó, bạn có thể trộn một ít mai mực, Glucose hoặc Oxytetracycline vào thức ăn của Yến Phụng để giúp chim hồi phục.
Thiếu hụt vitamin E khi nuôi vẹt yến phụng có sao không?
Vitamin E đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe của vẹt yến phụng, với vai trò bảo vệ tế bào và tăng cường hệ miễn dịch. Thiếu hụt vitamin này có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như suy dinh dưỡng, suy giảm hệ miễn dịch và các vấn đề da và lông.
Để đảm bảo chim được cung cấp đủ vitamin E, bạn có thể cung cấp cho chúng các loại thức ăn giàu vitamin E như hạt óc chó, hạt dẻ, hạt mè và rau xanh như cải bó xôi, rau ngót và rau muống. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng các thực phẩm bổ sung vitamin E để đảm bảo chim nhận được lượng vitamin đầy đủ.
Lời kết
Chim Yến Phụng là loài chim cảnh rất được ưa chuộng để nuôi. Tuy nhiên, để có thể chăm sóc và nuôi dưỡng chúng một cách tốt nhất, bạn cần phải hiểu rõ về các hành vi cũng như các bệnh thường gặp ở chim yến phụng. Bài viết này đã giúp bạn khám phá các hành vi của vẹt Yến Phụng, cách nhận biết và điều trị một số bệnh thường gặp, cũng như tìm hiểu vai trò quan trọng của vitamin E trong sức khỏe của chúng. Cảm ơn bạn đã theo dõi!
