Chim Họa mi là một trong những loài chim cảnh được ưa chuộng nhất để nuôi. Chúng phổ biến trong hầu hết các gia đình nuôi chim. Khi sở hữu một chú họa mi to khỏe, hót hay thật sự là một trải nghiệm tuyệt vời. Tuy nhiên, họa mi có khả năng dễ bị nhiễm bệnh. Nếu biết kiến thức về các loại bệnh thì quá trình chăm sóc sẽ trở nên đơn giản hơn. Trong bài viết dưới đây, Nuoitrong.com sẽ hướng dẫn bạn cách nhận biết các bệnh thường gặp ở chim họa mi và làm sao để điều trị hiệu quả nhất!
Đặc điểm của chim Họa Mi
Chim họa mi có tên khoa học là Garrulux Canorus, là một loài chim phổ biến sống chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía bắc như Lạng Sơn, Lai Châu, Sơn La,… Chúng thích sống trong môi trường bụi cây và rừng mở, đặc biệt là ở các khu vực rừng rậm núi cao, có khí hậu mát mẻ hoặc lạnh, và thường được tìm thấy ở rừng thứ sinh, các vườn và công viên.
Về màu sắc, họa mi thường có bộ lông màu nâu hạt dẻ hoặc nâu vàng, tùy thuộc vào loài. Điểm nhấn đặc biệt là lông màu trắng xung quanh mắt, tạo điểm nhấn nổi bật cho đôi mắt của chúng.
Cách chọn chim Họa Mi chuẩn
Để sở hữu một chú họa mi có khả năng hót nhiều và hót hay, bạn cần lựa chọn được một con chim chất lượng. Trước hết, cần chú ý đến hình dạng của chim. Đặc điểm cần nhìn vào là đầu của chim, nên ưu tiên chọn loại có đầu hình chữ rắn, nghĩa là khi nhìn ngang sẽ thấy được mỏ trên và trán. Phần đỉnh đầu có dạng một đường thẳng.
Ngoài ra, bạn cũng cần để ý đến lông chim. Lông nên được chọn tơi, xốp và mềm mại. Lông ở phần đầu của chim nên mỏng và ôm sát vào da đầu, trong khi lông ở cánh nên mềm mại. Khi lựa chọn, cần chú ý đến cẳng chân của chim, ưu tiên chọn cẳng chân to và các vảy chân viền thẫm, cùng với ngón chân ngắn và móng mèo.
Mắt của chim họa mi không có giác mạc, với lồng đen và nhiều màu. Đối với con chim chất lượng, cần chọn những con có chấm đen ở đồng tử nhỏ hơn so với các con khác. Ngoài ra, từ đồng tử của mắt, phải chọn những con có bốn tia mắt rõ ràng và dày đặc, với tia càng to, càng rõ ràng thì càng tốt.
Các bệnh thường gặp ở chim Họa Mi và cách điều trị
Trong quá trình nuôi và chăm sóc, chim họa mi thường hay mắc phải các loại bệnh sau:
3.1 Bệnh ỉa chảy
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng ỉa chảy ở chim họa mi. Thường thì nguyên nhân chính là do chúng được cho ăn quá nhiều mồi tươi hoặc thức ăn cám chứa nhiều chất đạm, từ đó dẫn đến chúng không thể tiêu hóa hết. Khi thức ăn còn dư thừa trong ruột, vi khuẩn trong đó có thể phát triển và sản sinh ra độc tố, gây ra tình trạng ỉa lỏng ở chim. Phân của chúng thường có dạng trắng như bột gạo và đi kèm với chất nhày từ niêm mạc ruột.
Để xử lý tình trạng này, đầu tiên cần giảm hoặc ngừng hoàn toàn việc cho chim ăn mồi tươi. Thay vào đó, chỉ nên cho chúng ăn cám cò nhạt, và trong trường hợp nhẹ, tình trạng có thể tự khỏi.
Trong trường hợp nặng hơn, nên đến cửa hàng thuốc thú y để mua viên thuốc điều trị tiêu chảy cho gia cầm. Thuốc có thể được pha loãng trong nước và cho chim uống trong khoảng ba đến bốn ngày để điều trị. Nếu tình trạng ngộ độc nặng, có thể cần tiêm Atropin với liều lượng từ 0,001 đến 0,002 gram mỗi lần cho một con chim, và tiêm hai lần mỗi ngày dưới da.
Đồng thời, cần duy trì vệ sinh sạch sẽ cho chuồng trại, có thể sử dụng phích nước nóng để rửa sạch sàn lồng mỗi ngày. Từ đó sẽ giúp đảm bảo môi trường sống sạch sẽ và lành mạnh cho chim.
3.2 Bệnh đau mắt
Thỉnh thoảng, có những trường hợp chim bị đau mắt do nhiễm khuẩn. Một số người cho rằng nguyên nhân của tình trạng này có thể là do chim ăn nhiều sâu quy, dẫn đến vi khuẩn gây nhiễm khuẩn và gây đau mắt. Tuy nhiên, vẫn có người không tin đó là nguyên nhân, bởi họ thường xuyên cho chim ăn sâu quy mà không gặp vấn đề đau mắt.
Cách chữa trị khá đơn giản, bạn chỉ cần sử dụng Cloramphenicol và nhỏ vào mắt chim mỗi ngày, bốn lần trong ngày. Và kết quả là chỉ sau vài ngày, tình trạng đau mắt của chim đã được cải thiện đáng kể. Đáng chú ý, bệnh này thường xuất hiện nhiều hơn ở chim cu gáy so với chim họa mi.
3.3 Bệnh khàn tiếng
Nguyên nhân gây ra tiếng hót khan của chim có thể do viêm thanh quản hoặc giãn thanh quản.
Để điều trị, bạn có thể sử dụng một viên than củi bằng quả trứng gà, ngâm vào nửa bát nước lạnh qua đêm, sau đó lấy nước đó và thêm khoảng mười giọt nước chanh và một số hạt muối. Dung dịch này sau đó được cho vào cóng uống của chim họa mi. Sau khoảng một tuần, tiếng hót của chim sẽ bắt đầu phục hồi dần.
3.4 Bệnh viêm tuyến nhờn
Phần đuôi của chim chứa một tuyến nhờn, nơi tiết ra chất dịch giúp làm mượt lông vũ. Tuy nhiên, tuyến này có thể bị tổn thương, nhiễm trùng hoặc ảnh hưởng bởi các yếu tố như nắng, lạnh và cảm lạnh. Tình trạng viêm tuyến nhờn ở chim thường được nhận biết qua các triệu chứng như mệt mỏi, lông vũ tả tơi, biếng ăn, tuyến nhờn đỏ tấy và tiết ra mủ.
Để chữa trị, bạn có thể sử dụng cồn iot để khử trùng vùng tuyến nhờn. Sử dụng kim đã được khử trùng để đâm thủng tuyến nhờn, sau đó bóp nhẹ để tiết ra mủ. Tiếp tục bôi cồn iot một lần nữa lên vùng bị tổn thương của chim.
Sau khi thực hiện các biện pháp này, nên đặt chim vào một môi trường yên tĩnh, tránh ánh nắng mạnh hoặc lạnh giá. Đồng thời, cung cấp cho chim thức ăn giàu chất bổ. Sau một thời gian, tình trạng bệnh của chim sẽ cải thiện.
3.5 Bệnh rút chân
Biểu hiện của chim khi bị thiếu canxi và vitamin D thường thể hiện qua việc chúng ít vận động, bay nhảy khó khăn và đậu khập khiễng. Đây có thể là dấu hiệu của tình trạng bệnh này. Ngoài ra, có những trường hợp chim họa mi bị trúng gió hoặc nuôi trong lồng không đảm bảo vệ sinh, điều này cũng có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe cho chúng.
Để phòng và điều trị tình trạng này, có thể sử dụng một phương pháp là tạo nước muối đậm đặc bằng cách pha 3 muỗng canh muối vào 125ml nước và đổ vào máng tắm cho chim.
Chim có thể được nhúng 2 bàn chân vào nước muối này và sau đó để chúng ra nắng nhẹ khoảng 5 đến 8 phút để nước muối thấm vào bàn chân. Sau đó, có thể cho chim qua lồng tắm để tắm nước bình thường và tiếp tục phơi nắng nhẹ khoảng 5 đến 8 phút nữa.
Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc rượu ngũ gia bì xoa trực tiếp vào cả hai chân của chim để giảm cảm giác mỏi mệt và hỗ trợ cho quá trình phục hồi. Mặc dù chim họa mi ít khi nhiễm bệnh, nhưng khi đã bị bệnh, bạn cần theo dõi kỹ và chữa trị kịp thời để chim có thể hồi phục nhanh chóng.
3.6 Bệnh kí sinh trùng
Ký sinh trùng thường là những sinh vật nhỏ gây hại đến sức khỏe của chim, chúng có thể bám vào lông và da chim, gây mất lông, tổn thương da và thậm chí hút máu chim. Để ngăn ngừa và kiểm soát ký sinh trùng cho chim, bạn cần duy trì sạch sẽ và khô ráo cho lồng chim, đồng thời cần phát hiện sớm nếu có dấu hiệu chim bị ký sinh trùng hoặc rận.
Khi làm vệ sinh lồng chim, có thể sử dụng phương pháp nhúng lồng qua nước sôi để tiêu diệt ký sinh trùng và vi khuẩn. Đối với những con chim đã bị ký sinh trùng, có thể sử dụng nước pha với vài giọt dầu hỏa rắc vào lông của chim để giúp tiêu diệt ký sinh trùng. Đồng thời, có thể sử dụng bột băng phiến 20% để rắc vào lông của chim họa mi, giúp loại bỏ ký sinh trùng một cách hiệu quả.
3.7 Bệnh viêm phổi
Bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến chim họa mi mà còn đối với chim khướu và chim chào mào. Khi có sự thay đổi đột ngột trong khí hậu hoặc sau khi tắm và tiếp xúc với gió mạnh, các chim nuôi trong chuồng dễ bị cảm. Các triệu chứng bao gồm lông vũ tả tơi, thở khò khè, ăn yếu dần, nước mũi chảy ra, và có thể thấy cảm giác run lẩy bẩy trên toàn thân.
Để chữa trị, đầu tiên cần di chuyển chim vào một nơi kín gió, ấm áp nhưng vẫn thoáng đãng để tạo điều kiện tĩnh dưỡng. Đồng thời cung cấp thức ăn giàu dinh dưỡng và sử dụng bông thấm ướt với dầu thầu dầu để lau sạch nước mũi của chim. Đồng thời, hòa nước đường trắng để chim uống và mỗi ngày cho chim uống 2 lần với liều lượng 2 – 3g thuốc Têtraxilin.
Lời kết
Qua bài viết trên, chúng ta đã cùng tìm hiểu về các đặc điểm, cách chọn lựa chim họa mi cũng như là cách nhận biết các bệnh thường gặp ở chim họa mi, đồng thời là cách chữa trị cho từng loại bệnh. Bạn hãy nhớ áp dụng các kiến thức trên vào quá trình chăm sóc chim họa mi của mình để giúp đạt hiệu quả tối ưu nhất nhé!