Cá Rồng đặc biệt bởi chính vẻ đẹp uy nghi toát lên từ thần thái bên ngoài của nó, trong đó không thể không kể đến đôi mắt. Vì thế, tình trạng cá Rồng xệ mắt sẽ làm cho thần thái và giá trị của cá bị giảm đi rất nhiều. Vậy hiện tượng này có phải là một dạng bệnh không, làm cách nào để khắc phục, ngay sau đây hãy cùng nuoitrong.com đi tìm câu trả lời.
Cá Rồng xệ mắt là gì?
Tín đồ cá cảnh đa phần không xa lạ gì với hiện tượng cá Rồng xệ mắt. Tuy nhiên, nguyên nhân gây nên hiện tượng này đến nay vẫn gây ra nhiều tranh cãi. Có không ít người cho rằng đây là một hiện tượng tự nhiên xuất hiện trong quá trình tăng trưởng của loài cá này chứ không giống như các bệnh lý khác.
Cá Rồng xệ mắt tức là tròng mắt cá hướng xuống dưới tạo cảm giác như cá luôn luôn nhìn xuống. Thông thường chỉ một mắt mới gặp tình trạng này còn mắt còn lại không sao. Tiến triển của xệ mắt đi từ giai đoạn chỉ hơi liếc xuống dưới cho đến khi gần như phần trên của mắt cá lồi hẳn ra ngoài.
Trường hợp bị xệ cả 2 mắt tương đối hiếm và nếu gặp thì nhiều người gọi đó là mắt xếch. Lúc đó, cả hai tròng mắt cá sẽ hướng xuống dưới.
Đối với loài cá quý và đắt như cá Rồng thì xệ mắt là một khiếm khuyết không thể bỏ qua. Khiếm khuyết đó ảnh hưởng trực tiếp đến vẻ đẹp và làm giảm đi giá trị vốn có của cá.
Những nguyên nhân Cá Rồng xệ mắt
Có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng cá Rồng xệ mắt nên nếu tìm hiểu về điều này bạn sẽ biết cách xử lý phù hợp để khắc phục được hệ lụy của bệnh ở mức tốt nhất:
2.1 Nguyên nhân bẩm sinh
Hầu hết các trường hợp cá Rồng bị sụp mắt là do bẩm sinh. Điều đó có nghĩa bệnh được di truyền từ cá bố mẹ. Tỷ lệ cá bị xệ mắt bẩm sinh thường chiếm khoảng 60% các trường hợp mắc bệnh.
Muốn phòng ngừa bệnh chỉ có cách là ngay từ giai đoạn chọn giống người chơi cá cần thật chú ý quan sát cặp mắt của cá để tránh mua phải con cá bị xệ mắt.
2.2 Cách chăm sóc và môi trường sống
– Cho cá ăn
Nguyên nhân cá Rồng xệ mắt do việc cho ăn được giải thích như sau: hàng ngày, khi cho cá ăn, do cho lượng thức ăn quá nhiều hoặc cho ăn tôm chết, cá chết,… thì thức ăn sẽ chìm xuống dưới đáy bể.
Khi đó, cá Rồng phải chúi đầu xuống đáy để tìm thức ăn trong khi nó là loài sống tầng trên nên xu hướng nhìn xuống theo thời gian dài sẽ làm mắt cá bị xệ.
– Chiều cao và mực nước ở bể
Cũng tương tự như trường hợp trên. Nếu bể có chiều cao hay mực nước quá cao có nghĩa là cá ở tầng trên sẽ bị tăng khoảng cách nhìn xuống tầng dưới, lâu dài sẽ dẫn đến cá Rồng xệ mắt.
– Có tấm phản chiếu dưới đáy bể
Một số dân chơi cá cảnh đặt vật liệu dễ phản chiếu bên dưới đáy bể. Khi bật đèn lên sẽ có hiện tượng phản xạ bên dưới đáy và phản xạ tự nhiên là cá sẽ nhìn xuống, nếu ngày nào điều này cũng diễn ra thì khó tránh cá Rồng bị xệ mắt.
– Phụ kiện bể cá
Có những trường hợp người chơi cá cảnh trang bị đầu bể mờ đục cho bể cá mà không biết rằng nó sẽ che khuất tầm nhìn lên của cá. Ngoài ra, nếu có để đầu bể cá trong suốt nhưng trang trí tiểu cảnh đơn điệu không thu hút cá nhìn lên. Đây cũng là yếu tố tác động khiến cá Rồng xệ mắt.
2.3 Tác động của yếu tố bên ngoài
– Ánh sáng: nếu bể nuôi cá Rồng có ánh sáng quá mạnh hay kém sáng thì cá sẽ không thoải mái nên hay nhìn xuống nên dễ bị xệ mắt.
– Không gian bên ngoài: khi xung quanh bể cá có các loại động vật nhỏ, trẻ nhỏ thấp hơn so với chiều cao bể cá thường xuyên hoạt động sẽ kích thích cá Rồng nhìn xuống và dần dần sẽ bị xệ mắt.
– Thức ăn: nhiều người vì muốn cá Rồng lớn nhanh nên cho cá ăn thực phẩm giàu chất béo. Việc làm này kéo dài làm cho mỡ tích tụ trong mắt cá và đẩy mí mắt xệ xuống.
Cách khắc phục khi cá Rồng xệ mắt
Về cơ bản, hiện tượng cá Rồng xệ mắt không thể chữa khỏi hoàn toàn được. Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bạn có thể áp dụng cách xử lý khác nhau, hiệu quả đạt được với từng cách cũng sẽ không giống nhau:
3.1 Khắc phục tạm thời
– Tìm vật bao bọc quanh hồ cá để cá không nhìn xuống bên dưới đáy bể nữa.
– Thả vài quả bóng nhiều màu sắc bên trên bể hoặc thiết kế thêm đèn chớp trên mặt nước để kích thích cá nhìn hướng lên trên.
3.2 Khắc phục lâu dài
Chọn mua cá
Chọn mua cá là bước rất quan trọng trong việc quyết định cá Rồng có bị xệ mắt hay không vì có đến 60% trường hợp mắc bệnh là do di truyền. Vì thế, khi chọn mua loài cá đắt giá này, để tránh nỗi lo cá Rồng xệ mắt thì bạn nên chọn cá có cặp mắt với đặc điểm:
– Không bị lồi.
– Lanh lợi, sáng trong.
– Hai mắt cân đối và không có tình trạng lệch.
Tự phẫu thuật cho mắt cá bị xệ
Muốn khắc phục tình trạng cá Rồng xệ mắt nhanh chóng và có hiệu quả lâu dài thì bạn có thể tự phẫu thuật mắt cá bằng cách thực hiện theo các hướng dẫn sau:
– Chuẩn bị
Đây là một thủ thuật cần đến sự cẩn thận và tuân thủ đúng từng bước nên bạn cần có đầy đủ các dụng cụ:
+ Dao mổ: có độ sắc nhọn tốt.
+ Thuốc tê: để giảm đau cho cá khi phẫu thuật, cần chọn loại thuốc phù hợp với tuổi đời và loại cá.
+ Dụng cụ giữ chân cá: mục đích nhằm giữa cá ở tư thế tĩnh để không gây khó khăn khi phẫu thuật.
+ Dụng cụ kẹp mắt: giữ mắt cá ở vị trí tĩnh khi phẫu thuật.
+ Dụng cụ lấy mủ: sau khi cắt phần sệ ra ở mắt sẽ phát sinh mủ nên cần có dụng cụ để loại bỏ, giúp vết thương của cá được sạch sẽ.
+ Chất khử trùng: dùng để sát trùng dụng củ mổ và vết thương nhằm tránh viêm nhiễm trước và sau khi phẫu thuật.
– Các bước phẫu thuật mắt cá Rồng bị xệ
+ Bước 1: tiêm thuốc gây mê cho cá với tỷ lệ đã được chuyên gia khuyến cáo rồi đợi khoảng 10 phút.
+ Bước 2: lấy bông gạc lau khô vùng mắt của cá rồi dùng dao phẫu thuật đã được khử trùng cắt một lỗ nhỏ ở góc mắt có vết xệ sao cho kích thước của lỗ đó đủ để đưa dụng cụ phẫu thuật vào bên trong nhưng không quá lớn để tránh làm cá bị tổn thương hoặc tăng nguy cơ nhiễm trùng.
+ Bước 3: dùng dụng cụ phẫu thuật lấy hết mỡ thừa ở mắt cá rồi lấy đầu ngón tay nhấn nhẹ vào trong mi mắt của cá sau đó đẩy mắt trở về đúng vị trí bình thường. Thao tác thực hiện cần chậm rãi và nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương mắt cá.
+ Bước 4: dùng thuốc kháng sinh như Betadine hoặc Chloramphenicol bôi lên vết thương để ngăn nhiễm trùng rồi dùng bông gạc lau khô vùng da quanh mắt, tiếp tục lấy bông gạc lau khô vufg da quanh mắt để đảm bảo vết thương khô ráo.
+ Bước 5: theo dõi quá trình hồi phục của cá và chú ý chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng.
Khuyến cáo: phẫu thuật trị bệnh cá Rồng xệ mắt tương đối phức tạp và cần đảm bảo tuyệt đối các điều kiện khử trùng. Vì thế, nếu không được đào tạo chuyên môn vững vàng và không có kinh nghiệm thì tốt nhất bạn nên đưa cá đến gặp chuyên gia để đảm bảo an toàn.
Cách phòng ngựa xệ mắt ở cá Rồng
Từ những nguyên nhân gây nên hiện tượng cá Rồng xệ mắt ở trên bạn có thể chủ động phòng ngừa cho chú cá của mình bằng cách:
– Yếu tố dinh dưỡng: không cho ăn nhiều chất béo để tránh bị tích lũy mỡ thừa trong mắt.
– Thiết kế bể nuôi: che kín đáy bể bằng sỏi đá, lớp đất nền,… để tránh tạo phản xạ ánh sáng dưới đáy bể khiến cá phải nhìn xuống. Thêm bóng hoặc đèn sáng bên trên bể song song với tầm nhìn khi cá di chuyển để cá nhìn lên trên.
Đảm bảo sự phù hợp giữa các yếu tố trong bể nuôi cá Rồng như: hệ thống đèn sáng, kính dùng để làm bể, kích thước bể, tiểu cảnh,… là cách để tạo ra môi trường sống lý tưởng cho cá Rồng khỏe mạnh, nhanh lớn, chống lại những bệnh lý thường gặp trong đó có bệnh xệ mắt.
Một số thông tin trên đây hy vọng giúp bạn hiểu đúng bản chất của hiện tượng cá Rồng xệ mắt để có cách khắc phục đúng. Chúc bạn sẽ thành công trong hành trình chinh phục loài cá vương quyền này để có được một bể cá thể hiện đúng chất của gia chủ.
