Cây Chiêu Liêu là một cái tên không quá xa lạ nhưng lại thường xuyên xuất hiện trong các khu đô thị, resort, biệt thự, công viên, vỉa hè,… Không chỉ mang lại cảm giác thoáng đãng và trang trí cho môi trường xung quanh, cây Chiêu Liêu còn được biết đến như một loại cây có giá trị trong lĩnh vực y học. Dưới đây là những thông tin chi tiết về loại cây này từ Nuoitrong.com, giúp bạn hiểu rõ và chi tiết hơn nhé!
Nguồn gốc cây Chiêu Liêu
Cây Chiêu Liêu hay còn được biết đến với các tên gọi như cây kha tử, chiêu liêu xanh, cây tiếu, cây sang, hoặc cây cà lích (Bana), thuộc họ Bàng – Combretaceae và mang tên khoa học là Terminalia nigrovenulosa. Với tên thương phẩm là Chebulic myrobalan, cây Chiêu Liêu có nguồn gốc chủ yếu từ khu vực Singgapo và Indonesia.
Được trồng chủ yếu ở Nam Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan, và Malaysia, cũng như tại Ấn Độ, Chiêu Liêu đã trở thành một cây quan trọng trong nền nông nghiệp của những khu vực này. Ở Việt Nam, cây Chiêu Liêu được trồng tập trung nhiều nhất ở các tỉnh thuộc Tây Nguyên, đặc biệt quan trọng tại các địa phương như Quảng Nam, Đà Nẵng, Bình Phước, Tây Ninh, và An Giang ở miền Nam.
Đặc điểm cây Chiêu Liêu
Cây Chiêu Liêu là một loại cây gỗ trung bình có thể đạt chiều cao lên đến 15-20m, với đường kính thân cây dao động từ 15-40cm. Tán cây mở ra thành nhiều tầng, với nhiều cành lá tạo nên hình dáng phân tán, tương tự như cây bàng, và cành non có bề mặt nhẵn.
Vỏ của cây có màu nâu nhạt, với các vết nứt dọc theo thân cây, hình thành một họa tiết chữ nhật không đều. Lớp vỏ dày khoảng 1-2cm, khi mới chặt có thể thấy dịch nhựa màu đỏ nhạt, mang theo vị chát đặc trưng.
Lá của cây Chiêu Liêu thuộc dạng lá đơn nguyên, mọc đối xứng hoặc gần đối xứng, có hình trứng ngược với kích thước lớn, dài từ 10-20cm và rộng 5-10cm. Cuống lá ngắn từ 1-5cm. Lá non có lông mịn, trong khi lá già trở nên nhẵn.
Hoa Chiêu Liêu mọc thành cụm dạng bông, hình dáng giống như bông hoa sữa, dài khoảng 5-10cm, trục cụm hoa phủ lên mình lông mịn. Hoa nở từ kẽ lá gần đầu cành, có màu trắng xanh. Cây thường bắt đầu nở hoa vào tháng 5-6, đồng thời với việc ra lá non.
Quả hạch của cây Chiêu Liêu có hình dạng trứng nhọn 2 đầu, với 5 cạnh dọc. Kích thước của quả dao động từ 3-5cm chiều dài và 2-3cm chiều rộng. Quả có màu xanh nhạt, cùi quả nạc, dày với hương vị chua chát và hạt cứng. Quả thường chín vào tháng 8-9, sau khoảng 6 tháng kể từ khi cây ra hoa, và thường rụng tự nhiên sau khi chín.
Ngoài ra, cây Chiêu Liêu thích ứng tốt với môi trường bóng mát khi còn nhỏ, và khi trưởng thành, cây ưa ánh sáng. Cây thường mọc ở địa hình phẳng, gần các nguồn nước như sông, suối, dọc theo đường đi và chân núi ở độ cao dưới 1.200m.
Với khả năng chịu lạnh, khô, và chịu lửa bởi cây Chiêu Liêu có lớp vỏ dày bảo vệ bên ngoài. Hơn nữa, cây có thể sống trên đất pha sét cũng như đất cát. Tuy tốc độ sinh trưởng của Chiêu Liêu khá chậm, nhưng cây có khả năng tái sinh thông qua chồi mạnh mẽ.
Ý nghĩa phong thủy cây Chiêu Liêu
Cây Chiêu Liêu trong lĩnh vực y học cổ truyền, được coi là một nguồn dược quý giá có khả năng điều trị nhiều loại bệnh, đồng thời, việc trồng cây còn mang lại sức khỏe, phồn thịnh và an lành cho gia đình.
Cách trồng cây Chiêu Liêu đúng kĩ thuật
Để quá trình trồng cây Chiêu Liêu diễn ra thành công, công đoạn chuẩn bị giống là hết sức quan trọng và có một số lưu ý sau:
4.1 Chuẩn bị giống
Hiện nay, ở Việt Nam, việc trồng cây Chiêu Liêu vẫn chưa phổ biến. Theo kinh nghiệm từ Ấn Độ, quả Chiêu Liêu thường bắt đầu rụng vào tháng 8-9, và để tránh việc bị các loài thú ăn hết, quá trình thu nhặt nên được thực hiện ngay khi quả rơi xuống. Sau khi thu hoạch, quả cần được phơi khô hoàn toàn. Sau đó, lớp vỏ khô được tách ra để chỉ giữ lại hạt.
Vỏ hạt Chiêu Liêu thường rất cứng, có thể được xử lý bằng phương pháp cơ học hoặc hóa học để làm mỏng lớp vỏ, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình nảy mầm hạt một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện cẩn thận để không ảnh hưởng đến phôi bên trong hạt.
Sau khi xử lý, hạt Chiêu Liêu thường được ngâm trong nước lạnh trong khoảng 36 giờ. Ngoài ra, để tăng tỷ lệ sống của hạt, không nên gieo trực tiếp vào hố trồng, mà nên sử dụng vườn ươm trước mùa mưa. Hạt được gieo vào đất trong vườn ươm, sau đó phủ một lớp đất mỏng lên trên và thực hiện quá trình tưới nước.
Thường thì tỷ lệ nảy mầm của hạt Chiêu Liêu chỉ đạt khoảng 20%. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng phương pháp trồng cây Chiêu Liêu bằng cách sử dụng cành, tuy nhiên, kết quả thường không bằng phương pháp gieo hạt.
Bên cạnh đó, khi trồng trong rừng, việc mở tán cây là quan trọng để đảm bảo cây non nhận đủ ánh sáng để phát triển. Nếu môi trường quá thưa, việc trồng dặm cũng là một lựa chọn cần xem xét.
4.2 Cách trồng cây Chiêu Liêu
Quá trình trồng cây Chiêu Liêu thường được thực hiện vào đầu hoặc cuối mùa mưa để tận dụng tối đa lượng nước tự nhiên. Đồng thời, việc che bóng cho cây mạ trong vườn ươm và cây non sau khi trồng là rất quan trọng để bảo vệ chúng khỏi tác động của ánh nắng mặt trời.
Sau khi cây Chiêu Liêu được trồng, đặc biệt là cây non, nếu không đảm bảo độ ẩm đủ từ môi trường xung quanh, việc tưới nước là rất cần thiết để giữ cho cây phát triển mạnh mẽ. Trong vòng một năm, ít nhất cần thực hiện quá trình chăm sóc hai lần, vào đầu và cuối mùa mưa, để đảm bảo rằng cây đang nhận đủ dưỡng chất và nước để phát triển.
Ngoài ra, trong quá trình chăm sóc, bạn cần chú ý đến việc kiểm soát sự phát triển của cây leo và bụi rậm xung quanh để tránh tình trạng cây Chiêu Liêu bị che lấp ánh sáng, điều này có thể ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của chúng.
Bên cạnh đó, bạn cần thường xuyên chăm sóc cây Chiêu Liêu trong ít nhất ba năm đầu để đảm bảo cây có môi trường tốt nhất để phát triển và trở nên bền vững trong điều kiện môi trường cụ thể.
Cách chăm sóc cây Chiêu Liêu chi tiết
Để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của cây Chiêu Liêu, bạn nên thực hiện kiểm tra độ ẩm đất đều đặn. Từ đó sẽ giúp xác định lượng nước cần thiết để tưới cây một cách hiệu quả. Đồng thời, bạn nên thường xuyên tưới nước vào buổi sáng và chiều tối, giúp duy trì độ ẩm ổn định trong đất.
Trong giai đoạn 3 năm đầu khi cây còn trẻ, việc chăm sóc đặc biệt là vô cùng quan trọng. Bón phân định kỳ từ 1 đến 2 tháng một lần sẽ cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho cây. Đồng thời, chú ý sử dụng phân hữu cơ để bổ sung chất dinh dưỡng tự nhiên vào đất, tạo ra môi trường tốt nhất cho sự phát triển của cây.
Để cây có hình dáng đẹp và cân đối, bạn cũng nên chú ý tới việc cắt tỉa tán cây. Quá trình này không chỉ tạo ra vẻ ngoại hình đẹp mắt mà còn thúc đẩy sự phân phối đều của năng lượng và chất dinh dưỡng trong cây.
Ngoài ra, bạn cần thu dọn các cây leo và cỏ xung quanh cây để tránh việc chúng cạnh tranh với cây chủ và làm mất chất dinh dưỡng từ đất. Từ đó sẽ giúp đảm bảo rằng cây nhận đủ nguồn dinh dưỡng và không bị cạnh tranh với các loài thực vật khác.
Lợi ích khi trồng cây Chiêu Liêu
Cây Chiêu Liêu rất được ưa chuộng vì loại gỗ tốt và thớ mịn, đã chứng minh độ hiệu quả đa dạng của cây trong các ứng dụng công nghiệp và y học. Được sử dụng rộng rãi trong việc đóng đồ đạc, xây dựng nhà cửa, làm cột, đóng trục bánh xe, và làm các bộ phận nẹp cong của tàu thuyền, cây Chiêu Liêu không chỉ là một nguồn cung cấp vật liệu đa năng mà còn là một kho tàng của các lợi ích y tế.
Quả của cây Chiêu Liêu ngoài việc mang lại vẻ đẹp cho quang cảnh và cung cấp nguồn gỗ chất lượng, còn được coi là một loại vị thuốc quý. Chúng chứa 51,3% Tanin, một hợp chất có tác dụng kháng sinh và trị nhiễm khuẩn, đồng thời giúp co thắt cơ trơn.
Ngoài ra, với hương vị chua, chát, và đắng, quả Chiêu Liêu không chỉ làm sạch phổi mà còn có tác dụng chữa ho khản tiếng do khí hư, điều trị đau bụng, chống tiêu chảy mãn tính, giảm ngộ độc thức ăn, kiểm soát mồ hôi trộm, và giảm triệu chứng trĩ.
Ngoài ra, chiết xuất từ cây Chiêu Liêu còn chứa chebulanin, một hợp chất có hoạt tính chống ung thư. Hơn nữa, được truyền thông là một loại cây thuốc, quả Chiêu Liêu được sử dụng bằng cách phơi sấy hoặc ngâm vào nước để tạo thành các vị thuốc hữu hiệu, đóng góp vào sự đa chiều và toàn diện của ứng dụng của cây trong cả lĩnh vực y học và công nghiệp.
Cây Chiêu Liêu giá bao nhiêu và mua ở đâu
Khi tìm kiếm giá bán của cây Chiêu Liêu trên thị trường, hầu hết các đơn vị yêu cầu liên hệ để nhận báo giá, để đảm bảo tính chính xác, vì giá cả của cây Chiêu Liêu phụ thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng.
Các yếu tố quyết định giá bán chủ yếu bao gồm kích thước và độ tuổi của cây. Chiều cao, chiều rộng và dáng cây sẽ ảnh hưởng đến giá trị. Ngoài ra, còn có các chi phí khác như phí vận chuyển, dịch vụ đi kèm, và các yếu tố khác như chất lượng cây và nguồn gốc.
Hiện nay, giá của cây Chiêu Liêu giống thường ở mức vài chục đến vài trăm nghìn đồng mỗi cây. Tuy nhiên, đối với những cây 2-3 năm tuổi hoặc cây Chiêu Liêu cổ thụ, giá có thể lên đến vài triệu đồng, thậm chí vài chục triệu đồng cho mỗi cây.
Để có thể mua cây Chiêu Liêu với sự an tâm về chất lượng và giá cả, bạn nên tham khảo các địa chỉ dưới đây:
7.1 Khu vực phía Bắc
Công ty TNHH Kiến Trúc Cảnh Quan Ecogarden
– Địa chỉ: 147 phố Yên Phụ (nhỏ), Tây Hồ, Hà Nội
– Điện thoại: 0973 410 192 – 0908 862 333
7.2 Khu vực miền Trung
Làng nghề mai cảnh Thế Chí Tây
– Địa chỉ: Hòa Điền, Phong Điền, Thừa Thiên Huế
– Điện thoại: 0234 3823 077
7.3 Khu vực phía Nam
Công ty TNHH Cây Giống Thông Tre
– Địa chỉ: 817, ấp Quảng Phát, xã Quảng Tiến, Trảng Bom, Đồng Nai
– Điện thoại: 0938 364 007
Lời kết
Chúng tôi mong rằng qua bài viết này, bạn sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về cây Chiêu Liêu. Nếu bạn có thời gian, hãy tham gia vào những chiến dịch trồng cây xanh để đóng góp vào việc cải thiện môi trường ngay từ bây giờ!