Cây Hoa Hòe từ lâu đã là một trong những thành phần quan trọng trong các bài thuốc y học cổ truyền. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa rõ ràng về công dụng cụ thể của loại cây này. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về đặc điểm, ý nghĩa,… hãy cùng Nuoitrong.com khám phá thông tin chi tiết của cây Hoa Hòe ngay sau đây nhé!
Đặc điểm, nguồn gốc cây Hoa Hòe
Cây Hoa Hòe có tên khoa học là Sophora japonica Linn, thuộc họ nhà Đậu, là một loài cây thân gỗ được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như hòe mễ thán, hò hoa, cây hòe, và có ứng dụng phong phú trong y học cổ truyền. Chiều cao trung bình của cây khoảng 15m, với những nhánh cây tỏa ra xung quanh thân. Lá cây Hoa Hòe có chiều dài dao động từ 1,5 – 4,5cm, có hình dáng gần giống lông chim, màu xanh đậm ở mặt trên và xanh nhạt hơn ở mặt dưới.
Cây Hoa Hòe thường mọc thành từng cụm ở gần đầu cành, với hình dạng chùy và tràng hoa mô phỏng cánh bướm, mang màu trắng ngà. Quả hòe có hình dạng gần giống quả đậu, với vỏ dày màu xanh dương.
Ngoài ra, cây Hoa Hòe thích ẩm, ưa sáng và thường mọc ở những khu vực có khí hậu ấm áp như nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới. Tại Việt Nam, cây phổ biến ở các tỉnh như Hà Bắc, Hải Phòng, Ninh Bình, bạn có thể đến những nơi này để quan sát và trải nghiệm vẻ đẹp của loài cây này.
Sử dụng cây Hoa Hòe làm dược liệu
Cây Hoa Hòe sử dụng nụ hoa và quả làm dược liệu. Nụ hoa của cây có hình dáng giống quả trứng, ngắn, chiều dài từ 3-6mm, màu vàng xám. Đài hoa có hình chuông, chia thành 5 răng lông ôm chặt nụ hoa.
Cách bào chế:
– Nụ hoa: Nụ hoa có thể được phơi hoặc sấy khô, hoặc sử dụng nụ tươi để pha trà. Ngoài ra, theo đông dược học, bạn cũng có thể tuốt nụ hoa sau đó sắc lấy nước uống, hoặc sao cháy đen và tán thành bột mịn để làm thuốc.
– Quả: Quả có thể được sao cháy trên lửa nhỏ cho đến khi chúng chuyển sang màu vàng, để nguội và sử dụng. Hoặc sao cháy cho đến khi quả chuyển sang màu đen, sau đó lấy nước phun ướt và đem phơi khô.
Những cách bào chế này giúp tận dụng các thành phần có trong nụ hoa và quả của cây Hoa Hòe để sử dụng trong y học cổ truyền vô cùng hữu hiệu.
Cách trồng cây Hoa Hòe chi tiết
Cây Hoa Hòe được đánh giá là loại cây trồng khỏe mạnh và dễ chăm sóc. Cây thích nghi tốt với nhiều điều kiện khí hậu và đất đai khác nhau, đặc biệt là có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ và mang lại thu hoạch ổn định sau một lần trồng. Dưới đây là một số kỹ thuật trồng hoa hòe:
Phương pháp trồng:
– Hiện nay, có hai phương pháp trồng chính là giâm cành và gieo hạt. Tuy nhiên, phương pháp trồng bằng hạt là phương pháp phổ biến hơn. Bạn chỉ cần chọn hạt giống từ những cành nhiều hoa và nở đều, sau đó phơi khô và gieo hạt vào đầu năm tiếp theo. Thời gian từ lúc trồng đến khi cây ra hoa mất khoảng 3 năm.
Điều kiện đất trồng và mật độ:
– Đất trồng hoa hòe nên là loại đất màu mỡ, có thể pha thêm cát và mùn để cải thiện độ thoát nước. Độ pH thích hợp nhất là từ 5.6 – 7.
– Nếu trồng số lượng ít, khoảng cách trồng nên là từ 5-7m để cây có đủ không gian phát triển.
– Trong trường hợp xen cây Hoa Hòe với cây cà phê, bạn có thể trồng thưa hơn để tối ưu hóa sử dụng diện tích.
Cách chăm sóc cây Hoa Hòe đúng kĩ thuật
Cây Hoa Hòe thuộc loại cây rễ cọc, có khả năng chịu khô hạn tốt, do đó quá trình chăm sóc sẽ khá thuận lợi. Sau khi trồng, bạn cần tưới nước hàng ngày trong giai đoạn đầu để hỗ trợ sự phát triển nhanh chóng của cây.
Ngoài ra, để đảm bảo cây Hoa Hòe phát triển mạnh mẽ và cho hoa đều và đẹp, bạn cần có chế độ bón phân định kỳ. Trong tháng đầu sau khi trồng, việc bón phân chuồng hoai mục vào từng gốc sẽ cung cấp dinh dưỡng cần thiết. Khi cây đạt đến chiều cao khoảng 1,5m, bạn nên bổ sung phân bón với liều lượng tăng khoảng 10% sẽ hỗ trợ sự phát triển và kích thích quá trình đậu búp hoa.
Bên cạnh đó, quá trình cắt tỉa cành cũng đóng vai trò quan trọng trong chăm sóc cây Hoa Hòe. Sau khi cây đạt chiều cao từ 1,5m trở lên, việc ngắt ngọn chính để tạo ra cành cấp 1, sau đó ngắt ngọn để tạo cành cấp 2, 3 giúp tạo ra nhiều cành hóa và làm cho cây đẹp hơn. Hơn nữa, bạn cũng cần cẩn thận trong quá trình tỉa cành cũng giúp cây thông thoáng và tối ưu hóa việc hấp thu ánh sáng, tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển và nở hoa.
Thu hoạch cây Hoa Hòe
Thông thường, cây Hoa Hòe sẽ bắt đầu cho thu hoạch hoa từ năm thứ 3 trở đi, và nếu chăm sóc tốt, bạn có thể thu hoạch từ năm thứ 2. Thời gian thu hoạch diễn ra từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm. Đồng thời, việc hái hoa nên được thực hiện vào buổi sáng sớm khi trời khô ráo. Hoa cần được ngắt khi chùm hoa đã bắt đầu có hoa mới nở, sau đó tuốt lấy hoa và phơi nắng hoặc sấy ngay. Dược liệu là hoa chưa nở được gọi là “hoè mễ,” và theo dược điển Việt Nam, hoa nở không được quá 10%.
Ngoài ra, cây Hoa Hòe trồng từ 4-8 năm có thể mang lại mỗi năm từ 8-10kg hoa hòe khô. Sau khi ngắt chùm hoa, loại bỏ lá và cuống hoa, cây hòe có thể được phơi khô để bán. Thời gian thu hoạch thường là khoảng 7-10 ngày một lần. Cây hòe thích nghi tốt với những vùng đất không phù hợp cho cây cà phê, và do đó, cây có thể trở thành một lựa chọn thay thế cho cây cà phê trong những vùng đất đó.
Tác dụng của cây Hoa Hòe
Theo tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Vân Anh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược học cổ truyền, cây Hoa Hòe được coi là một loại dược liệu với nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe con người, bao gồm:
Giảm mỡ máu:
– Hoa hòe giúp phòng ngừa các bệnh về xơ vữa động mạch, giảm lượng cholesterol trong máu, theo ghi chép của Trung dược học.
Cầm máu:
– Hoa hòe có tác dụng cầm máu, đặc biệt hiệu quả khi sao thành than. Các tính chất này có thể giúp trong điều trị cầm máu, theo ghi chép của Trung dược học.
Điều trị cao huyết áp:
– Nụ hoa hòe, đặc biệt là khi chưa nở, chứa nhiều rutin – một hợp chất hóa học có tác dụng làm dày thành mạch và tăng cường sức chịu đựng của mao mạch. Do đó, hoa hòe thường được sử dụng để bảo vệ mạch máu và ngăn chặn sự hình thành cục máu đông.
Hỗ trợ tim mạch:
– Hoa hòe hỗ trợ hệ thống tim mạch, làm ổn định nhịp tim và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
Ngoài ra, tính mát của hoa hòe cũng giúp trong việc điều trị mất ngủ, giải độc, chảy máu cam, đại tiểu tiện ra máu, và một số bệnh lý khác.
Cách pha trà Hoa Hòe thơm ngon bổ dưỡng
Ngoài việc sử dụng hoa hòe trong việc chế biến thuốc, người ta thường sử dụng hoa hòe để pha trà, mang lại nhiều dưỡng chất cho cơ thể. Để pha một ly trà hoa hòe chuẩn, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
Nguyên liệu:
– Sử dụng khoảng 20-30g hoa hòe khô.
Cách pha:
– Cho khoảng 20g hoa hòe khô vào ấm trà, ưu tiên sử dụng các ấm trà bằng sứ hoặc gốm truyền thống.
– Đổ nước đã đun sôi, có nhiệt độ khoảng 90-95 độ C, vào ấm trà để tráng ấm và loại bỏ bụi bẩn của hoa.
– Tiếp theo, thêm một lượng nước ấm khoảng 200ml vào ấm và chờ từ 5-7 phút để nụ hoa ngấm dần và chìm xuống.
– Sau đó, bạn có thể thưởng thức trà hoa hòe.
Lưu ý:
– Nếu hoa hòe không chìm xuống dưới nước, đó có thể là dấu hiệu nước chưa đủ nóng; bạn có thể thêm nước nếu cần trong quá trình sử dụng.
– Ngoài ra, bạn cũng có thể pha trà bằng cách cho hoa hòe vào ấm nước và đun sôi khoảng 1-2 phút.
Một số lưu ý khi dùng trà Hoa Hòe
Mặc dù trà hoa hòe mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng không phải tất cả mọi người đều nên sử dụng. Dưới đây là một số lưu ý để tránh gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe:
– Người hay đau bụng hoặc ăn kém: Hạn chế sử dụng trà hoa hòe do có tính lạnh, có thể gây nguy hiểm cho người dùng trong trường hợp đau bụng hoặc có vấn đề về tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu muốn sử dụng, bạn cần tư vấn từ chuyên gia hoặc bác sĩ để đảm bảo an toàn.
– Người có cơ địa huyết áp thấp: Tránh sử dụng nếu bạn có huyết áp thấp, vì hoa hòe có công dụng làm giảm huyết áp. Từ đó có thể gây chóng mặt hoặc choáng đối với những người có huyết áp thấp.
Những lưu ý trên chỉ mang tính chất tham khảo, và bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế trước khi bắt đầu sử dụng trà hoa hòe, đặc biệt là những người thuộc nhóm có vấn đề sức khỏe cụ thể.
Cây Hoa Hòe giá bao nhiêu?
Ngày nay, có nhiều địa điểm cung cấp cây Hoa Hòe đa dạng trên thị trường. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng, bạn nên lựa chọn những nơi uy tín như các trung tâm dược liệu lớn hoặc các tiệm thuốc y học cổ truyền, nơi được nhiều người tin dùng. Giá sản phẩm thường dao động khoảng 140.000 VNĐ/500g, là mức giá phù hợp cho chất lượng đáng tin cậy.
Lời kết
Bài viết trên chia sẻ thông tin về cây Hoa Hòe, hy vọng đã mang lại giá trị và thông tin hữu ích cho bạn. Đừng quên theo dõi chúng tôi thường xuyên để cập nhật thêm kiến thức mới nhé!