Cây Sao Đen được biết đến với giá trị kinh tế và khả năng tạo điểm nhấn trong khu đô thị cũng như các công trình công cộng, thu hút sự quan tâm của nhiều người. Việc trồng cây phục vụ nhiều mục đích khác nhau, từ việc cung cấp gỗ với đặc tính chống mối mọt giữ giá trị kinh tế, đến việc tạo bóng mát và cảnh quan cho không gian. Ngoài ra, cây Sao Đen còn được sử dụng như một phương thuốc chữa bệnh. Bạn đã khám phá hết những tiềm năng của loại cây này chưa? Hãy đồng hành cùng Nuoitrong.com để khám phá thêm chi tiết!
Đặc điểm, nguồn gốc cây Sao Đen
Cây Sao Đen có nguồn gốc từ Ấn Độ, đã trải qua quá trình lan rộng đến nhiều quốc gia nhiệt đới như Campuchia, Lào, Malaysia, Myanmar, Thái Lan, và Việt Nam. Cây thuộc chi Sao, họ dầu, và được biết đến với tên khoa học là Hopea odorata Roxb. Tại Việt Nam, cây còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như cây Sao, Mạy Khèn (ở Lào), Sao Cát, Sao Bã Mía, Sao Nghệ, và Mạy Khen Hua.
Ở Việt Nam, cây Sao Đen tự nhiên mọc trong các khu vực rừng ở các tỉnh phía Tây Nguyên và Nam Bộ như Kon Tum, Gia Lai (như Hậu Bổn, Cheo Reo), Đắk Lắk, Đồng Nai, Bà Rịa–Vũng Tàu, Thành phố Hồ Chí Minh, An Giang, Kiên Giang (Phú Quốc), và cả ở phía Bắc, nổi tiếng với hàng loạt cây sáo đen được trồng từ thế kỷ XX tại Phố Lò Đúc, Hà Nội.
Cây Sao Đen có thân gỗ lớn, thuôn dài, đường kính thân khoảng từ 60 đến 80cm, chiều cao trung bình nằm trong khoảng 20 – 25cm. Vỏ cây màu đen, đặc trưng bởi nhiều vết nứt dọc theo thớ, tạo nên một bề ngoài xù xì độc đáo.
Lá cây có hình trái xoan, dài từ 7 đến 17cm, mặt trên lá bóng mượt, với gân nổi rõ và lông hình sao tập trung gần nách lá. Hoa của cây Sao Đen có màu trắng, nhỏ nhắn, hình ngôi sao, thường mọc thành cụm khoảng 11 đến 12 nhánh, với mỗi nhánh chứa từ 4 đến 6 bông. Thời kỳ nở hoa thường diễn ra từ tháng 2 đến tháng 3.
Quả của cây Sao Đen có hình trứng, gân và lông mịn, khi còn non thường có màu xanh lá nhạt và khi già chuyển sang màu vàng nâu. Thường thì cây sáo đen đổ quả mỗi 2 năm/lần, thường vào tháng 4 và tháng 7.
Ngoài ra, được biết đến với tốc độ phát triển nhanh chóng, cây Sao Đen chịu hạn tốt, ưa nước mặc dù ít chịu ẩm, và ít rụng lá. Hơn nữa, cây cũng rất phù hợp với khí hậu nhiệt đới ẩm, có thể phát triển ở nơi có thời tiết lạnh, mặc dù sẽ ít hoa và quả hơn.
Cách trồng cây Sao Đen
Để việc trồng cây Sao Đen đạt hiệu quả tối đa, bạn nên tiến hành quá trình chuẩn bị giống và đất trồng cẩn thận trước khi đem cây đi trồng.
2.1 Chuẩn bị giống
Ngày nay, để phát triển cây Sao Đen, phương pháp chủ yếu sử dụng bao gồm việc gieo hạt và ghép cành. Trong số đó, phương pháp gieo hạt đang trở nên phổ biến hơn do mang lại giống cây chất lượng cao nhất so với các phương pháp nhân giống khác.
Đối với việc thu hái hạt giống, quy trình này đòi hỏi sự lựa chọn cẩn thận từ cây mẹ, đặc biệt là từ cây có tuổi đời trên 15 năm. Cây mẹ nên thể hiện sự sinh trưởng mạnh mẽ, với hình dáng đẹp, cân đối, tán lá dày, thân cây thẳng và cao, không bị nhiễm sâu bệnh.
Quả sao đen được chọn làm nguồn hạt giống nên có màu sắc ngả vàng, với đốm nâu xuất hiện ở hai cánh. Trước khi tiến hành gieo hạt, quả được làm sạch bằng cách loại bỏ phần thịt và cắt giảm một số cành, chỉ giữ lại một đoạn dài khoảng 1-2 cm.
Sau đó, quả được ngâm trong nước trong khoảng 2 tiếng trước khi đặt vào đất trồng đã được chuẩn bị trước đó. Khi gieo hạt, hạt giống được đặt sao cho phần đầu có cánh hướng lên trên, với khoảng cách giữa các hạt là 15cm.
Sau khoảng 3-4 ngày, hạt sẽ nảy mầm. Bạn cần chờ thêm vài ngày để đảm bảo rễ cây con phát triển ổn định, sau đó mới chuyển cây vào bầu đất. Đến khi cây đạt độ tuổi 12 tháng, cây có thể được mang đi để ươm trồng, nhưng cần lưu ý rằng cây nên đạt chiều cao ít nhất 1m trước khi chuyển đi trồng.
2.2 Chuẩn bị đất trồng
Việc chọn lựa biện pháp làm đất phải tùy thuộc vào điều kiện đất đai cụ thể và quyết định đầu tư. Việc làm đất trước khi trồng cây nên được thực hiện ít nhất 10 ngày để đảm bảo đất đã được chuẩn bị đầy đủ.
Loại đất phù hợp cho việc trồng cây là đất đỏ bazan, hoặc đất có chứa tro, mùn dừa, và phân chuồng. Độ pH của đất nên được duy trì trong khoảng 4.5 đến 5.0 để tạo điều kiện tối ưu cho sự phát triển của cây.
Quá trình làm đất thủ công bắt đầu bằng cách xử lý thực bì, sau đó tiến hành đào hố với kích thước 40x40x40cm đối với cây Sao Đen và 30x30x30cm đối với cây phù trợ. Các hố được bố trí theo đường đồng mức, với cự ly giữa các hố trong rạch trồng sao đen là 3m. Cự ly giữa các hố trong hàng trồng cây phụ trợ là 2m.
Ở những khu vực không xử lý thực bì, việc trồng cây cần được thực hiện sau khi dãy cỏ đã được cuốn dọn xung quanh hố, với đường kính rộng khoảng 1m. Khi đào hố, lớp đất mặt cần được cuốc ra một bên, sau đó, sau khi hố đã được đào xong, lớp đất mặt được xúc lại vào đáy hố. Điều này giúp giữ ẩm và cung cấp dưỡng chất cho cây trồng.
2.3 Hướng dẫn chi tiết cách trồng cây Sao Đen
Để trồng cây Sao Đen, việc chọn lựa cây đủ theo tiêu chuẩn là rất quan trọng. Cây đem trồng nên có độ tuổi khoảng 12 tháng, cổ rễ có đường kính từ 0,4 đến 0,5cm, chiều cao khoảng 1,0 đến 1,2m, có lá xanh tốt, thân thẳng, cân đối, không có rễ cái bị đứt, không bị nhiễm sâu bệnh, và không có đầu cây bị cụt. Các cây không đạt tiêu chuẩn, có dấu hiệu ốm yếu cần phải được loại bỏ để đảm bảo sự phát triển mạnh mẽ của cây trồng.
Trong quá trình vận chuyển cây, ruột bầu cần được giữ ẩm, nhưng không được tưới nước quá mức làm cho ruột bầu trở nên quá mềm nhão. Trước khi trồng, bầu cây cần được xé bỏ. Lưu ý không làm vỡ hay biến dạng bầu cây trong quá trình này.
Khi chuẩn bị hố để trồng cây, đất trong hố cần được trộn đều. Việc đào lỗ để đặt bầu cây cần được thực hiện sao cho rễ và thân cây đặt ngay giữa hố, mặt trên của bầu cây nên thấp hơn miệng hố khoảng 1-2cm. Sau đó, lấp phần đất mặt xuống trước, lèn chặt bầu cây và vun thêm đất mặt xung quanh gốc cổ rễ khoảng 2-3cm. Điều này giúp bảo đảm cây có môi trường đất tốt nhất để phát triển mạnh mẽ.
Cách chăm sóc cây Sao Đen
Để đảm bảo việc chăm sóc hiệu quả cho cây Sao Đen, quy trình tưới nước cần được thực hiện một cách khoa học. Trong tuần đầu sau khi cấy, việc tưới nước cần thực hiện ngày 3 lần, sau đó giảm xuống còn 2 lần mỗi ngày. Lượng nước tưới mỗi lần nên duy trì trong khoảng 2-3 lít/m2. Trong những ngày có mưa, việc tưới nước có thể được giảm bớt hoặc ngừng tùy thuộc vào độ ẩm của đất từ mặt đất đến đáy bầu.
Trong khoảng từ 20-30 ngày sau khi cây được cấy đến trước khi trồng 4 tuần, nếu cây Sao Đen có dấu hiệu sinh trưởng yếu ớt, việc tưới phân NPK với nồng độ 0,5% (1kg/200 lít nước) là vô cùng cần thiết. Liều lượng tưới nên là 1kg cho 10.000 cây con.
Đồng thời, việc tưới phân nên được thực hiện vào buổi sáng hoặc chiều tối, tránh những ngày mưa và buổi trưa nắng nóng. Sau khi tưới phân, quan trọng là phải tưới rửa lá toàn bộ cây con bằng nước sạch với liều lượng 2 lít/m2.
Đối với việc phân loại cây con, cần sắp xếp cây có cùng kích thước và chất lượng vào cùng một luống để thực hiện chăm sóc hiệu quả. Khi rễ cây Sao Đen đâm xuống nền luống, quá trình đảo bầu cần được thực hiện một lần mỗi tháng. Lưu ý rằng, trước khi trồng cây, một tháng nên giảm lượng nước tưới và cắt bớt rễ quá dài ở đáy bầu.
Trong giai đoạn 3 năm đầu, việc làm cỏ và vun xới gốc cây 2-3 lần mỗi năm là vô cùng quan trọng, đặc biệt là vào đầu và cuối mùa mưa để cây có đủ chất dinh dưỡng và độ ẩm để phát triển, đồng thời tránh sâu bệnh. Khi cây đã 8-10 năm tuổi, việc tỉa cành và mở tán cây là cần thiết để đảm bảo sự phát triển tốt và hình thức đẹp của cây.
Ngoài ra, để phòng trừ sâu bệnh, cây con ở giai đoạn vườn ươm cần được chăm sóc đặc biệt. Đồng thời, bạn nên dọn sạch cỏ làm giảm nguy cơ sâu bệnh gây hại.
Hơn nữa, để ngăn chặn nấm hại, bạn có thể sử dụng Boocđo với nồng độ 1%, phun đều lên trên mặt lá với liều lượng phun 1 lít/4m2, 2 tuần/1 lần. Khi phát hiện nấm bệnh, việc tưới dung dịch Boocđo 1% hoặc COC 85 với liều lượng 25 gram/1-2 bình 8 lít, phun sương đều trên mặt lá với liều lượng phun 1 lít/4m2, 10-15 ngày phun 1 lần, liên tục 2-3 lần.
Nếu có sâu ăn lá hoặc côn trùng khác, có thể sử dụng Bassa 50ND pha 1/400-1/600 hoặc Methyl parathion 0,1% để phun. Đồng thời, việc phun thuốc nên được thực hiện vào buổi chiều, và sau khi phun 2-3 giờ, cần tưới lại bằng nước sạch.
Lợi ích khi trồng cây Sao Đen
Cây Sao Đen không chỉ là một phần quan trọng của cảnh quan và có khả năng điều hòa và lọc không khí, mà còn mang lại giá trị kinh tế đáng kể từ mọi phần của cây. Thân cây, nhựa, và vỏ đều đóng góp vào nhiều lĩnh vực khác nhau.
Gỗ của cây Sao Đen nằm trong nhóm gỗ chất lượng cao, với khả năng chống mối và nấm mốc. Đây là nguyên liệu lý tưởng cho việc sản xuất các vật dụng nội thất, xây dựng nhà cửa, và đóng tàu thuyền. Việc sử dụng gỗ sao đen không chỉ mang lại sản phẩm vững chắc mà còn đóng góp vào bảo vệ môi trường thông qua việc sử dụng nguồn tài nguyên có nguồn gốc bền vững.
Ngoài ra, nhựa của cây Sao Đen là một nguồn nguyên liệu quan trọng trong công nghiệp, được ứng dụng rộng rãi trong việc sản xuất sơn, vecni, và cả trong ngành sản xuất thuốc ảnh. Đồng thời, khả năng chế biến nhựa từ cây Sao Đen mang lại các sản phẩm chất lượng cao và có đóng góp tích cực vào các ngành công nghiệp hiện đại.
Hơn nữa, cây Sao Đen còn được sử dụng trong y học dân gian. Bột được tạo ra từ cây Sao Đen có thể được áp dụng để chữa cầm máu hiệu quả khi đắp trực tiếp lên vết thương. Điều này thể hiện sự đa dạng và linh hoạt của loại cây này trong việc cung cấp giải pháp cho nhiều vấn đề khác nhau, từ kinh tế đến y học.
Bên cạnh đó, vỏ cây Sao Đen, sau khi được sơ chế, còn trở thành một vị thuốc truyền thống chống sâu răng, viêm lợi, và có thể sử dụng như dung dịch súc miệng hiệu quả khi được nấu sôi.
Cây Sao Đen giá bao nhiêu và mua ở đâu
Cây Sao Đen là loại cây phổ biến được trồng rộng rãi tại các khu công nghiệp và ven đường trong thành phố. Sự phổ biến của loại cây này có nguyên nhân chủ yếu từ dáng cây cao, lá tốt, và khả năng lọc không khí hiệu quả. Đặc biệt, gỗ của cây Sao Đen là một loại gỗ quý thuộc hàng cống phẩm từ thời kỳ quân chúa, là một điều được đặc biệt chú ý.
Giá của cây Sao Đen có sự biến động đáng kể, phụ thuộc vào chiều cao và kích thước của cây, đặc biệt là đường kính gốc cây:
– Cây Sao Đen có đường kính gốc từ 5 – 8cm có giá khoảng từ 300.000vnđ đến 800.000vnđ.
– Cây Sao Đen với đường kính gốc từ 9 – 12cm có giá dao động từ 800.000vnđ đến 1.500.000vnđ.
– Đối với cây Sao Đen có đường kính gốc từ 13 – 19cm, giá dao động từ 1.600.000vnđ đến 2.500.000vnđ.
– Cây Sao Đen có đường kính gốc từ 20 – 30cm có giá từ 2.500.000vnđ đến 4.200.000vnđ.
Sự đa dạng về giá cả này phản ánh sự chênh lệch về kích thước và chất lượng của cây Sao Đen, đồng thời cung cấp các lựa chọn phù hợp với nhu cầu và ngân sách của người mua.
Nếu bạn quan tâm và muốn mua cây Sao Đen, hãy tin tưởng trong việc chọn lựa từ một số địa điểm uy tín sau đây:
5.1 Khu vực phía Bắc
Công ty TNHH Kiến Trúc Cảnh Quan Ecogarden
– Địa chỉ: 147 phố Yên Phụ (nhỏ), Tây Hồ, Hà Nội
– Điện thoại: 0973 410 192 – 0908 862 333
5.2 Khu vực miền Trung
Làng nghề mai cảnh Thế Chí Tây
– Địa chỉ: Hòa Điền, Phong Điền, Thừa Thiên Huế
– Điện thoại: 0234 3823 077
5.3 Khu vực phía Nam
Công ty TNHH Cây Giống Thông Tre
– Địa chỉ: 817, ấp Quảng Phát, xã Quảng Tiến, Trảng Bom, Đồng Nai
– Điện thoại: 0938 364 007
Lời kết
Với bài viết trên, bạn đã khám phá những đặc điểm tinh tế, ý nghĩa độc đáo và những lưu ý quan trọng khi trồng và chăm sóc cây Sao Đen. Chúng tôi không chỉ mang đến cho bạn thông tin chi tiết, mà còn hy vọng sẽ là điểm đến để bạn lựa chọn được loại cây phù hợp nhất để làm mới không gian sống của bạn. Hãy cùng Nuoitrong.com khám phá và biến môi trương xung quanh của bạn thành một không gian xanh tươi và ấn tượng!