Cây Vả còn được biết đến với tên gọi cây vả mật, là một loại quả đặc trưng của khu vực núi Tây Bắc và miền Trung tại Việt Nam. Quả vả không chỉ được biết đến là một loại quả khá ngon và độc đáo trong văn hóa ẩm thực Việt, mà còn được ứng dụng trong lĩnh vực y học như một loại dược liệu để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Hãy cùng Nuoitrong.com khám phá thêm thông tin về cây vả thông qua bài chia sẻ dưới đây nhé!
Hình ảnh cây Vả sai trĩu quả
Nguồn gốc cây Vả
Cây Vả còn được biết đến với nhiều tên gọi như cây sung mĩ, sung tai voi, thuộc họ dâu tằm, có nguồn gốc xuất phát từ dãy Himalaya, miền nam Trung Quốc và Việt Nam. Loài cây này thường phát triển ở những khu vực ẩm ướt như bờ sông, suối và rừng nguyên sinh. Tại Việt Nam, cây Vả thường được tìm thấy chủ yếu ở các tỉnh miền núi và khu vực miền Trung.
Đặc điểm cây Vả
Cây Vả có đặc điểm hình thái gần giống như quả sung, nhưng lớp cùi của quả vả lại mỏng và chát hơn. Quả vả có kích thước trung bình dao động từ 3 đến 5cm và chiều dày khoảng 1,5 đến 2cm. Bề mặt vỏ ngoài của quả vả mang màu xanh, trong khi phần ruột bên trong trang bị một lớp cơm màu trắng tinh khôi. Ngoài ra, trái ngược với vị chát của quả sung, quả vả khi ăn đem lại trải nghiệm ngon ngọt, bùi, tinh tế và hấp dẫn.
Cây Vả thuộc loại cây thân gỗ lâu năm, với cành gỗ to và thường rụng lá vào mùa đông khi trồng ở vùng lạnh. Cây Vả có chiều cao ước tính khoảng 10–12m, tạo nên tán lá xòe rộng với đường kính khoảng 30–40cm. Cành của cây phát triển nhiều, to, thô, mỗi cành lại chia thành nhiều nhánh con. Hơn nữa, cành gốc cong xuống tạo nên tán xòe rộng, tạo ra hình dáng như một chiếc ô che nắng khi nhìn từ xa.
Lá cây Vả có hình tim rất tinh tế, hơi dài và có phiến lá to rộng. Đường gân chính từ cuống đến đỉnh lá và các đường gân chéo nổi rõ, cuống lá dài khoảng 1–2cm. Lá non có màu xanh nhạt, còn lá già thường có màu đậm hơn, với những u nhọt tự nhiên nổi lên trên bề mặt lá, không phải do sâu bệnh.
Hoa vả mọc theo chùm chi chít từ gốc thân cây đến ngọn, bao gồm cả các cành nhánh nhỏ. Hoa có hình dạng phễu, đáy thót, đỉnh cụt và mang màu trắng tinh khôi. Hoa nở vào tháng Giêng và kéo dài đến tháng Hai âm lịch, tạo nên một hình ảnh tuyệt vời khi cả cây vả được phủ đầy màu trắng tinh khôi của hoa.
Khi hoa bung cánh, cũng là lúc quả xuất hiện, với quả vả có kích thước lớn và hơi bẹp. Đường kính của quả có thể đạt đến 4cm, và vỏ quả mang những lông mềm, thay đổi theo chu kỳ phát triển của quả, từ màu xanh nhạt khi chín đến màu đỏ thẫm quyến rũ.
Đặc điểm hình thái của cây Vả
Phân loại cây Vả
Trước đây, cây Vả được phân loại thành 4 loại chính, bao gồm vả mật, vả nếp, vả muỗi và vả tây. Tuy nhiên, hiện nay đã xuất hiện thêm một số giống cây Vả mới do quá trình lai tạo.
– Cây vả rừng (vả muỗi) thu hút sự chú ý đặc biệt với tên gọi này bởi phần ruột của quả chứa nhiều bọ muỗi. Điều này là đặc điểm dễ nhận biết nhất, với ngọn vả muỗi có màu đỏ, lá nhỏ và dài, cùng vị chát đặc trưng.
– Cây vả nếp (vả Huế) là giống cây phổ biến nhất trong ẩm thực do quả nhỏ, giòn, và không quá chát. Đặc điểm nổi bật để phân biệt vả Huế là phần quả có nhiều lông màu xanh, với ruột quả màu phấn hồng và ít mủ khi cắt ra.
– Cây vả mật nổi bật với đặc điểm độc đáo là dịch nhầy trong quả giống như mật ong, không thể nhầm lẫn với bất kỳ loại vả nào khác. Hơn nữa, hình thái bên ngoài của quả vả mật có dáng thuôn hình trái lê, khi xanh có nhiều nhựa và bề mặt xanh bóng, ít lông.
– Cây vả tây, còn được biết đến với tên gọi sung ngọt hay sung Mỹ, là giống cây mang lại giá trị kinh tế cao nhất. Với lá to và thân cao từ 3 đến 10m, quả to khi xanh có màu xanh đậm và khi chín có màu nâu đỏ. Ngoài ra, phần ruột của quả, khi chín, cũng mang màu nâu đỏ và tạo nên hương vị ngọt rất đặc trưng.
Cây Vả có 4 loại chính, đó là vả mật, vả nếp, vả muỗi và vả tây
Ý nghĩa phong thủy cây Vả? Vị trí tốt để trồng cây Vả?
Cây Vả với hình dáng bên ngoài giống đến 85% với cây sung, là một loại cây vô cùng đặc biệt. Quả của cây vả có kích thước lớn hơn so với cây sung và khi thưởng thức, chúng mang lại hương vị ngọt, thơm, và bùi bùi đặc trưng, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực hấp dẫn. Cây vả không chỉ được trồng với mục đích làm cảnh mà còn để lấy quả, đặc biệt trong ngữ cảnh của nền văn hóa truyền thống.
Ngoài ra, giống như cây sung, cây vả cũng mang theo ý nghĩa sâu sắc trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Cây vả thường được liên kết với sự đầy đủ, trọn vẹn và mang đến nhiều tài lộc cho gia chủ. Chính vì vậy, quả vả thường được ưu tiên bày trí trong mâm ngũ quả ngày Tết và thường được sử dụng làm quả thắp hương trong các dịp lễ.
Đặc biệt, cây Vả thuộc họ sung, một họ cây nằm trong bộ tứ linh “sanh, si, đa, đề.” Do đó, cây vả không chỉ mang lại giá trị thẩm mỹ mà còn chứa đựng ý nghĩa phong thủy tương tự như cây sung. Theo những nhà phong thủy học, việc trồng cây vả được coi là hợp với người mang bản mệnh Hỏa và Mộc, giúp họ gặp nhiều thành công, may mắn, và gia đình hạnh phúc.
Tuy nhiên, khi trồng cây Vả trong không gian sống, bạn cần lưu ý không nên đặt cây ở sát cổng hoặc cửa nhà chính. Theo quan điểm phong thủy, nếu cây vả được trồng ở những vị trí này thì có thể tạo ra ảnh hưởng đến tiền tài, sự nghiệp và may mắn của gia đình, có thể ngăn cản luồng sinh khí tích cực từ việc đi vào nhà. Tuy nhiên, bạn cũng có thể lựa chọn trồng cây vả ở vị trí lệch về bên trái hoặc bên phải của cổng hoặc cửa chính nếu vẫn muốn thưởng thức vẻ đẹp của cây vả trước nhà.
Cây Vả có hình dạng bên ngoài rất giống với cây sung
Cách trồng cây Vả chi tiết
Thực tế, việc trồng cây Vả không khó, nhưng để cây phát triển khỏe mạnh và mang lại lượng trái sai trĩu thì đòi hỏi sự chăm sóc kỹ lưỡng. Hãy cùng tìm hiểu cách trồng và các lưu ý ngay dưới đây:
5.1 Thời vụ trồng
Việc trồng cây Vả có thể thực hiện quanh năm, tuy nhiên bạn nên tránh mùa đông để đảm bảo sự phát triển tốt của cây trong điều kiện thời tiết lạnh. Đồng thời, thời điểm lý tưởng để trồng vả là vào mùa mưa, đặc biệt là trong khoảng tháng 5-6 hàng năm. Trong giai đoạn này, do lượng mưa đều và dồi dào, giúp giảm công sức cần thiết cho quá trình chăm sóc cây.
5.2 Môi trường và đất trồng
Cây Vả thích hợp trồng ở những khu vực có lượng ánh sáng trung bình, vì vậy ở những nơi có cường độ ánh sáng mạnh, cây thường có thể trải qua tình trạng héo lá và phát triển chậm. Cây vả không đặt nặng vấn đề chất đất, có thể trồng ở nhiều địa điểm khác nhau, tuy nhiên, đất cần phải tơi xốp và không bị khô hạn, tránh đất cát hoặc đất thịt. Ngoài ra, trước khi trồng, bạn cần bón lót cho đất bằng phân chuồng hoại mục, và nên phơi ải từ 15-20 ngày trước khi tiến hành trồng cây.
5.3 Chọn cây giống
Để đảm bảo cây vả phát triển mạnh mẽ và đạt hiệu suất quả tốt, bạn nên lựa chọn hạt giống cẩn thận trước khi trồng. Hiện nay, phương pháp chủ yếu để trồng và nhân giống cây vả là thông qua việc gieo hạt. Hạt vả giống sau khi mua về cần được phơi khô để ngăn chặn sự tấn công của vi sinh vật và đảm bảo chúng được bảo quản một cách hiệu quả.
Hơn nữa, việc mua hạt vả giống tại địa điểm uy tín, như các cửa hàng cây trồng đáng tin cậy, sẽ giúp đảm bảo chất lượng và tỷ lệ nảy mầm cao nhất, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình trồng và phát triển của cây vả giống.
5.4 Cách nhân giống
Cây Vả thường ít khi được nhân giống bằng cành chiết và thay vào đó thường được trồng và nhân giống bằng hạt. Khi mua hạt, việc chọn lựa hạt vả cần được thực hiện một cách cẩn thận, ưu tiên những hạt vả cứng, không bị nhiễm sâu để đảm bảo độ nảy mầm sau này đạt mức cao nhất.
Quy trình nhân giống cây Vả có thể được thực hiện như sau: hạt vả được ngâm trong khoảng 15 – 20 phút, cho đến khi chúng nở to và đều, sau đó được gieo vào trong bầu đất đã chuẩn bị sẵn. Hạt vả cần lượng nước đủ để kích thích quá trình nảy mầm, và việc tưới nước hằng ngày vào buổi sáng là cần thiết.
Sau khoảng 1 tuần sau khi gieo hạt, cây vả sẽ bắt đầu nảy mầm. Trong giai đoạn này, bạn cần tiếp tục tưới nước hàng ngày và duy trì nhiệt độ phù hợp để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của cây. Khoảng 1 tháng sau, cây có thể được đưa ra ngoài để trồng ở khu vực trồng lâu dài.
Cây Vả thường được nhân giống phổ biến nhất bằng hạt
5.5 Thu hoạch
Sau ba năm trồng, cây Vả bắt đầu mang quả, và khi quả chín, chúng sẽ có màu đỏ thẫm và hương vị ngọt mát. Việc thu hoạch quả xanh bắt đầu từ tháng 6 và kéo dài đến tháng 11 – 12, khi quả chín đủ để được hái.
Với sự chăm sóc đúng cách, năm sau có thể thu hoạch được nhiều hơn so với năm trước. Cây vả khỏe mạnh và phát triển tốt có khả năng mang lại thu hoạch quả trong thời gian dài, thậm chí có thể kéo dài đến cả chục năm. Quả vả thu hoạch nên có độ lớn vừa phải, không quá già cũng như quá non, để đảm bảo chất lượng và hương vị tốt nhất cho sản phẩm cuối cùng.
Cách chăm sóc cây Vả đúng kĩ thuật
Là giống cây có khả năng sinh trưởng tự nhiên rất cao, cây Vả thường thể hiện khả năng chống chịu tốt trước sâu bệnh. Tuy nhiên, khi trồng trong môi trường hạn chế như bó hẹp hoặc chậu, việc đạt được sự phát triển nhanh chóng và sản xuất trái đều đặn chỉ đơn giản là cần áp dụng đúng phương pháp chăm sóc.
6.1 Ánh sáng
Cây Vả thích ánh sáng ở mức vừa phải, tức là ở mức trung bình. Do đó, nếu cây được trồng ở những nơi có ánh sáng quá mạnh và gay gắt, có thể dẫn đến tình trạng héo lá. Đặc biệt, quá trình phát triển của cây có thể diễn ra chậm chạp khi không đảm bảo mức độ ánh sáng phù hợp. Chính vì thế, bạn cần hiểu rõ và điều chỉnh môi trường ánh sáng phù hợp để đảm bảo sự phát triển và sinh trưởng khỏe mạnh của cây.
6.2 Tưới nước
Cây Vả là loại cây có nhu cầu nước khá cao, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của quá trình trồng. Do đó, bạn cần tưới nước đầy đủ và thường xuyên cho cây. Ngoài ra, trong những thời kỳ khô hạn, bạn nên tăng cường việc tưới nước để đảm bảo cây nhận được đủ lượng nước cần thiết. Ngược lại, vào mùa mưa, việc xới đất có thể trở nên cần thiết để tránh tình trạng đất bị ngập úng, giúp duy trì môi trường phát triển lý tưởng cho cây.
6.3 Phân bón
Để trồng cây Vả hiệu quả, bạn cần chăm sóc đất bằng cách đều đặn bón phân để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây, giúp chúng phát triển nhanh chóng và ra quả mạnh mẽ. Điều này không cần quá phức tạp, bạn chỉ cần sử dụng phân chuồng hoai mục và bón định kỳ một hoặc hai lần mỗi năm sẽ đủ để duy trì sức khỏe của cây.
Ngoài ra, cây con mới trồng thường đã được lót phân chuồng. Khi chúng đạt một tuần tuổi, việc bón phân rễ giúp thúc đẩy sự phát triển của rễ, từ đó kích thích chồi nảy lộc. Các loại phân phổ biến cho cây vả bao gồm phân đa – trung – vi lượng và lân NPK, với chu kỳ bón khoảng 3-4 tháng một lần.
Hơn nữa, nếu muốn cây Vả ra quả, bạn nên dừng tưới nước trong khoảng nửa tháng và thực hiện vặt lá. Sau khi cây vả đã phát triển lá mới, việc chăm sóc tiếp tục sẽ làm tăng khả năng cây ra quả trong các đợt sau.
6.4 Cắt tỉa
Khi cây phát triển quá nhanh, bạn có thể thực hiện việc cắt tỉa bớt những cành hoặc tán lá thừa, đặc biệt là sau mỗi vụ quả. Đồng thời, việc cắt tỉa nên tập trung vào những cành cũ hoặc những cành bị sâu bệnh để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển ổn định của cây.
Trồng cây Vả khi nào có trái? Quả vả có ăn được không?
Thời gian cây Vả ra trái không ổn định và phụ thuộc nhiều vào chế độ chăm sóc. Với việc chăm sóc đúng đắn, cây có thể bắt đầu cho trái sau khoảng 2 – 3 năm. Tuy nhiên, nếu điều kiện và khí hậu không phù hợp, cây có thể trở nên chậm phát triển hơn so với kỳ vọng thông thường. Tuổi thọ trung bình của giống cây Vả có thể kéo dài lên đến hơn mười năm khi được chăm sóc đầy đủ.
Cây Vả là một giống cây ăn quả, không chỉ mang lại trái ngon miệng mà còn có thể sử dụng trực tiếp để ăn. Điều này làm tăng thêm giá trị của cây trong việc đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng. Hơn nữa, quả vả có khả năng được chế biến thành nhiều món ngon khác nhau, mở ra nhiều cơ hội sáng tạo trong ẩm thực.
Cây Vả có thể cho ra trái sau 2-3 năm nếu được chăm sóc đúng cách
Lợi ích khi trồng cây Vả
Cây Vả không chỉ là nguyên liệu độc đáo trong ẩm thực mà còn mang lại nhiều lợi ích to lớn trong lĩnh vực y học. Hãy cùng khám phá các công dụng của cây Vả này!
8.1 Quả vả dùng trong ẩm thực
Quả vả xanh là một loại rau sạch ăn sống, không chỉ được sử dụng khi còn non để tạo nên các món ngon như muối xổi, cắt lát chấm mắm, hay gỏi và trộn nộm ăn mùa hè, mà còn là nguyên liệu tuyệt vời cho các món hầm, như hầm với sườn heo hoặc móng giò, đặc biệt hữu ích cho phụ nữ sau sinh. Sự kết hợp này không chỉ mang lại hương vị ngon miệng mà còn đảm bảo cung cấp nguồn sữa tốt cho các bà mẹ mới sinh nở, đồng thời hỗ trợ quá trình an thần và điều hòa tiêu hóa.
Ngoài ra, lá vả, đặc biệt là lá bánh tẻ, được chọn lựa để quấn thịt dê và chấm tương, tạo nên một món ăn hấp dẫn và ngon miệng. Không chỉ là một cách sáng tạo trong ẩm thực, việc sử dụng quả vả xanh khi chín và phơi khô còn tạo ra mứt vả, một đặc sản ngọt ngào không thua kém so với mứt chà là.
Cây Vả được sử dụng rất nhiều trong ẩm thực
8.2 Trong y học
Với hương vị chát và lành tính, quả vả không chỉ là một thành phần ngon miệng trong ẩm thực mà còn có tác dụng chữa trị nhiều bệnh khác nhau. Sử dụng lá hoặc quả vả dưới dạng thực phẩm hoặc nước uống đã được chế biến có thể đem lại hiệu quả đặc biệt trong việc điều trị táo bón, một nguyên nhân phổ biến của viêm đại tràng. Hơn nữa, rễ và vỏ cây vả, khi được sắc cùng với một số loại cây khác, tạo nên một phương pháp an toàn và hiệu quả để kiểm soát tiêu chảy mà không cần đến việc sử dụng thuốc.
Bên cạnh đó, không chỉ là một liệu pháp tự nhiên cho các vấn đề hệ tiêu hóa, quả vả còn đóng vai trò quan trọng như một nguồn cung cấp canxi tuyệt vời. Canxi này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe xương mà còn có tác dụng chống lại tình trạng loãng xương, một vấn đề thường gặp ở người già. Điều này thể hiện rõ giá trị dinh dưỡng của quả vả, không chỉ là một nguồn hương vị hấp dẫn mà còn là một phương tiện tự nhiên hỗ trợ sức khỏe toàn diện.
8.3 Các tác dụng khác
Với hàm lượng chất xơ cao và ít năng lượng, quả vả trở thành lựa chọn ưu việt cho món ăn giữ dáng, đặc biệt là phù hợp với chị em phụ nữ. Hơn nữa, quả vải khô nổi bật với chứa omega 3-6-9 và hàm lượng axit amin đáng kể, không chỉ là một nguồn dinh dưỡng quan trọng mà còn có tác dụng ngừa nguy cơ các bệnh về tim mạch.
Ngoài ứng dụng ẩm thực, cây Vả còn trở thành một lựa chọn tuyệt vời cho cây cảnh hoặc cây bóng mát tại các địa điểm như trường học và trạm y tế. Sự hiện diện của cây Vả không chỉ tạo ra môi trường xanh mát và thoáng đãng mà còn góp phần vào việc cải thiện chất lượng không khí. Hơn nữa, gỗ vả với đặc tính tạp, thường được sử dụng làm cốp pha trong xây dựng, đồng thời mang lại sự bền vững và tính thẩm mỹ cho các công trình.
Bên cạnh đó, ở khu vực nông thôn, cành nhánh của cây Vả thường được sử dụng làm củi đun bếp. Với sự linh hoạt và đa dạng trong ứng dụng của cây vả không chỉ giúp tối ưu hóa giá trị dinh dưỡng mà còn tạo ra nhiều lợi ích khác ngoài lĩnh vực ẩm thực.
Cây Vả giá bao nhiêu và mua ở đâu
Cây Vả giống có giá khác nhau tùy thuộc vào đơn vị cung cấp, kích thước cây trồng và chủng loại. Mức giá cho cây giống dao động từ 50.000 đến 300.000 đồng, phụ thuộc vào kích thước và loại cây cụ thể.
9.1 Khu vực phía Bắc
Cây Cảnh Xanh
– Địa chỉ: Xóm 2 – Bãi Phụng Công – Văn Giang – Hưng Yên
– Điện thoại: 0944 181991
– Website: caycanhxanh.vn
9.2 Khu vực miền Trung
Công ty TNHH Cây Xanh Cảnh Quan Hoa Sen Việt
– Cơ sở 1: 573 Nguyễn Hữu Thọ – Cẩm Lệ – TP. Đà Nẵng – ĐT: 0916 700 968
– Cơ sở 2: Lô 25 Võ Chí Công – Hòa Quý – TP. Đà Nẵng (Chân Cầu Khuê Đông phía bên Quận Ngũ Hành Sơn) – ĐT: 0968 796 968
- Số điện thoại liên hệ: 0916.700.968 (bán sỉ và lẻ) – 0968.796.968 (dự án).
– Email: hoasenvietdn@gmail.com
9.3 Khu vực phía Nam
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ CẢNH QUAN HOA ĐIỆP
– Địa chỉ: 7/4F Đông Lân, Bà Điểm, Hóc Môn, TPHCM
– Điện thoại: 0909 139 683 – 0868 859 683
– Website: caycanhhoadiep.com
Lời kết
Chúng tôi vừa chia sẻ kinh nghiệm thực tế về kỹ thuật trồng cây Vả sao cho vừa đơn giản mà lại hiệu quả. Bạn hãy đảm bảo áp dụng cách này để đạt được năng suất và chất lượng quả tốt nhất. Tuy nhiên, đồng thời, bạn cũng cần kết hợp với một chế độ chăm sóc cây cẩn thận, bón phân đúng cách và tưới nước đều đặn. Chúc bạn thành công!
