Cây Xà Cừ không chỉ là loại cây gỗ quý hiếm thường được sử dụng trong làm đồ nội thất, mà còn có các ứng dụng chữa bệnh mà ít người biết đến. Hãy cùng Nuoitrong.com khám phá những thông tin thú vị về loài cây này và phương pháp trồng nhé!
Nguồn gốc cây Xà Cừ
Cây Xà Cừ hay còn gọi là cây quả gỗ, sọ khỉ, mang tên khoa học Khaya senegalensis và tên tiếng Anh là Nacre tree, là một loài cây có nguồn gốc từ Sudan, Châu Phi. Loài cây này đã được trồng rộng rãi trên khắp thế giới, đặc biệt phổ biến tại Berlin, Đức. Tại Việt Nam, cây Xà Cừ không chỉ được sử dụng như cây cảnh mà còn trở nên phổ biến bởi được trồng trên nhiều loại đất, đặc biệt là đất cát ở vùng ven biển miền Trung.
Cây Xà Cừ thường được trồng ở nhiều địa điểm khác nhau, từ ven đường phố, trường học, công viên đến trong các đình làng hay khu vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên. Đó là bởi cây có khả năng thích ứng với nhiều điều kiện đất đai khác nhau và phát triển mạnh mẽ trong môi trường nhiệt đới.
Cây Xà Cừ còn có tên gọi khác là cây quả gỗ hay cây sọ khỉ
Đặc điểm hình thái cây Xà Cừ
Thân cây Xà Cừ trơn láng nhẵn khi còn non, nhưng khi cây trưởng thành, lớp vỏ xuất hiện nhiều vết nứt theo khoanh tròn. Với độ cao trung bình từ 25 – 40m và đường kính thân cây khoảng 2m, xà cừ là giống cây xòe tán, khiến cho tán cây vươn rộng và chia thành nhiều nhánh, mỗi nhánh có thể rộng khoảng 10 – 15m. Khi tán cây đủ rộng và độ che phủ tốt, các cành non chuyển hướng mọc về mặt đất.
Lá xà cừ có hình dạng lá kép lông chim (chẵn), với chiều dài từ 6 – 12cm và chiều rộng khoảng 3 – 5cm. Cây ra hoa vào khoảng tháng 4 – 5 hàng năm, với những bông hoa nhỏ li ti mọc từ các nách lá. Hoa xà cừ có màu trắng tinh khôi và sau khi hoa sắp tàn, quả xà cừ sẽ xuất hiện.
Quả xà cừ ban đầu có màu xanh, sau khi chín, lớp vỏ bên ngoài chuyển sang màu nâu, trở nên cứng và dày hơn. Quả chín sẽ nứt và hạt tự rơi xuống đất, hoàn thiện chu kỳ sống của cây Xà Cừ trong tự nhiên.
Đặc điểm hình thái của cây Xà Cừ
Đặc điểm sinh trưởng cây Xà Cừ
Cây Xà Cừ là một giống cây ưa sáng được đánh giá cao về tốc độ sinh trưởng, với khả năng phát triển nhanh chóng. Do đó cây trở thành một lựa chọn phổ biến, đặc biệt là do cây khá dễ trồng và dễ chăm sóc.
Cây Xà Cừ thích hợp với nhiều loại đất khác nhau và có khả năng thích ứng với nhiều điều kiện thời tiết khác nhau. Cây có thể phát triển tốt trên đất đồi núi, ở những vùng đất khô cằn ven biển, và thậm chí chịu được thời tiết khắc nghiệt. Điều này làm cho cây Xà Cừ trở thành một lựa chọn linh hoạt cho việc trang trí và bảo vệ môi trường.
Ý nghĩa phong thủy cây Xà Cừ
Trong quan điểm phong thủy, nhiều người có ý kiến rằng việc trồng những loại cây thân gỗ có đường kính lớn trước nhà có thể ảnh hưởng đến dòng khí, cản trở sự lưu thông của năng lượng tích cực và ánh sáng mặt trời, gây thiệt hại cho tài lộc và vận khí của gia chủ. Tuy nhiên, với cây Xà Cừ, có một sự đặc biệt trong ngữ cảnh phong thủy.
Gỗ xà cừ thường được sử dụng để chế tác các vật phẩm phong thủy như đĩa Tứ Linh với hình ảnh của bốn loại thú: Long, Ly, Quy, Phụng. Những họa tiết này thường được chạm trổ tinh xảo trên những tấm gỗ xà cừ nguyên vẹn, không chấp nối, mang lại ý nghĩa cầu mong phước lành. Do đó, trong trường hợp này, cây Xà Cừ không chỉ mang lại vẻ đẹp mà còn có ý nghĩa tích cực trong việc hút lấy năng lượng tích cực và tạo nên không gian phong thủy an lành cho ngôi nhà.
Trồng cây Xà Cừ giúp mang lại nguồn năng lượng tích cực và ý nghĩa phong thủy an lành
Cách trồng và chăm sóc cây Xà Cừ chi tiết
Cây Xà Cừ là một loại cây ưa sáng, có khả năng sinh trưởng tốt và dễ trồng, chăm sóc trên mọi điều kiện thời tiết và khí hậu. Tuy nhiên, để đạt được sự phát triển tối ưu và mang lại giá trị cao nhất, bạn nên nắm vững các kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Xà Cừ giống như sau đây:
5.1 Cách trồng cây Xà Cừ
Đối với việc trồng cây Xà Cừ, việc chọn đất là quan trọng và ưu tiên vùng đất phù sa với độ pH ở mức 6 để tối ưu hóa sự phát triển của cây. Mật độ trồng được đề xuất là 625 cây/ha, với cự ly giữa các cây là 4m và khoảng cách giữa các hàng cũng là 4m.
Ngoài ra, quá trình chuẩn bị đất bao gồm đào hố trước khi trồng khoảng 10 ngày, với kích thước mỗi hố là 40 x 40 x 40(cm). Đồng thời, để đảm bảo dinh dưỡng cho cây, bạn cũng nên bón lót, với tỷ lệ phân bón như sau: 0,1 kg phân NPK/hố và 0,4kg phân lân vi sinh/hố.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần lựa chọn cây giống cẩn thận, và nên chọn cây có chiều cao từ 40 – 50cm hoặc gần 1m để bắt đầu quá trình trồng. Hơn nữa, việc lựa chọn đơn vị bán cây Xà Cừ giống uy tín cũng đảm bảo cho việc chọn được cây tốt nhất.
Kỹ thuật trồng cây bắt đầu bằng việc cẩn thận bóc bỏ vỏ bầu cây, không làm vỡ bầu cây Xà Cừ. Cây được đặt thẳng đứng và ngay ngắn ở giữa hố, mặt bầu nên thấp hơn miệng hố khoảng 5 – 10 cm. Sau đó, đất được lấp chặt để kín mặt bầu và ém đất chặt theo chiều từ ngoài vào trong, đồng thời sử dụng que tre làm cây chống để giữ cho cây không bị đổ, lay gốc, hay nghiêng ngả.
Các bước cơ bản và chi tiết bạn cần chú ý khi trồng cây Xà Cừ
5.2 Cách chăm sóc cây Xà Cừ
Sau khi hoàn tất quá trình trồng cây Xà Cừ, quá trình chăm sóc cũng vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của cây.
Đầu tiên, về vị trí trồng, bạn nên lựa chọn nơi có ánh nắng đầy đủ để cây có thể phát triển tốt nhất. Đối với việc tưới nước, không nên tưới quá nhiều, đặc biệt là khi cây đã trở nên lớn, bởi hệ rễ rậm rạp của cây có khả năng tự cung cấp nước từ đất. Tuy nhiên, trong giai đoạn cây còn non, việc tưới nước mỗi ngày khoảng 2 lần và ủ phân xanh quanh gốc giúp tạo độ ẩm cho đất.
Ngoài ra, khi đối diện với khí hậu lạnh, cần phải giữ ấm cho cây bằng cách che chắn khỏi gió lạnh và những thay đổi nhanh chóng nhiệt độ. Đồng thời, bạn cũng nên lắp đặt hệ thống thoát nước trong giai đoạn cây non để tránh tình trạng ngập úng gây chết cây. Mặc dù cây Xà Cừ có khả năng tự sinh trưởng mạnh mẽ, việc lót thêm phân bò ủ mục giúp đảm bảo tỷ lệ sống cao.
Lợi ích khi trồng cây Xà Cừ
Cây Xà Cừ mang lại nhiều ứng dụng hữu ích trong đời sống hàng ngày của con người, ví dụ như:
6.1 Ứng dụng trong ngành công nghiệp chế biến gỗ
Gỗ xà cừ không chỉ là vật liệu xây dựng độc đáo mà còn được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực nội thất, mang đến sự sang trọng và đẳng cấp cho không gian sống. Màu sắc đặc trưng của gỗ xà cừ, từ màu đỏ nhạt của bề mặt đến lõi bên trong màu đỏ thẫm, tạo nên một diện mạo đẹp mắt và thu hút.
Ngoài ra, với đặc tính cứng cáp và chắc chắn, gỗ xà cừ là lựa chọn lý tưởng để chế tác nội thất. Những chiếc bàn ghế salon, bàn uống nước, sập, kệ tivi, tủ, tay vịn cầu thang, thớt hay khay đựng đều trở nên sang trọng và độc đáo khi được làm từ loại gỗ này.
Đặc biệt, những thân gỗ xà cừ có kích thước lớn thường được chế tác thành các sản phẩm nghệ thuật như lọ lục bình, tượng phật, đem đến không gian sống không chỉ là nơi ở mà còn là tác phẩm nghệ thuật tinh tế.
Cây Xà Cừ có rất nhiều giá trị và ứng dụng trong ngành công nghiệp chế biến gỗ
6.2 Trong xây dựng
Các khu vực công cộng như sân trường, khuôn viên bệnh viện, công viên và cơ quan đều trang trí bằng xà cừ để tạo ra cảnh quan xanh tươi và hấp dẫn.
6.3 Trong cuộc sống
Cây Xà Cừ với lượng lá phong phú, do đó sẽ đóng góp tích cực vào quá trình quang hợp và hấp thu CO2 từ môi trường, giúp thanh lọc không khí cho khu vực xung quanh.
6.4 Tạo cảnh quan đẹp
Với tán cây rộng lớn, xà cừ không chỉ tạo nên không gian bóng mát mà còn mang lại cảm giác thoải mái tại khu vực trồng. Những hàng xà cừ được sắp xếp đều trên các con đường và dãy phố, hình thành một cảnh quan bóng mát, tạo ra môi trường dễ chịu cho người đi đường.
6.5 Mang lại giá trị kinh tế cao
Giá gỗ xà cừ đang có sự biến động tùy thuộc vào nhiều yếu tố, như tuổi đời, kích thước thân gỗ, và đặc điểm chất lượng. Hiện tại, giá gỗ xà cừ dao động từ 8 đến 9 triệu đồng trên một mét khối. Đối với các sản phẩm nội thất được làm từ gỗ xà cừ, như bộ bàn ghế, giá thường nằm trong khoảng 9 – 10 triệu đồng/bộ. Đây là mức giá thấp hơn so với một số loại gỗ khác như gỗ lim, gỗ hương.
Hơn nữa, một điều đáng chú ý là so với cây tràm, việc trồng xà cừ đòi hỏi ít công và tốn kém hơn, đồng thời mang lại giá trị kinh tế cao hơn, với lợi nhuận khoảng gấp 3 lần. Mặc dù thời gian trồng có thể kéo dài hơn, nhưng với lợi nhuận cao, gỗ xà cừ đang trở thành lựa chọn ưa chuộng trên thị trường cả trong nước và quốc tế.
6.6 Ứng dụng trong y học
Hạt xà cừ chứa khoảng 67% dầu béo và axit folic, là nguồn dầu ăn có lợi cho sức khỏe tim mạch theo các nghiên cứu khoa học. Dầu từ hạt xà cừ được đánh giá cao vì có chứa axit béo không no và có khả năng chống oxi hóa. Đặc biệt, axit folic cũng là một thành phần quan trọng trong hạt xà cừ, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và hệ thống tuần hoàn máu.
Ngoài ra, lá xà cừ cũng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe bởi có khả năng chống viêm, tiêu sưng. Bạn chỉ cần giã lá xà cừ non và trộn với rượu, sau đó áp dụng lên phần bị sưng là có thể giúp giảm sưng một cách hiệu quả.
Bên cạnh đó, phần thân xà cừ màu vàng, khi cắt lát mỏng và ngâm cùng quất, mật ong, cũng được sử dụng trong truyền thống dân gian để điều trị các triệu chứng ho. Các phương pháp này thường được truyền đạt từ thế hệ này sang thế hệ khác và được xem là có hiệu quả trong sử dụng dân gian.
Cây Xà Cừ cũng có rất nhiều ứng dụng trong lĩnh vực y học
6.7 Vỏ và hoa cây Xà Cừ
Theo bài thuốc dân gian, việc sử dụng nước từ vỏ xà cừ đun sôi để tắm trong vòng một tuần được cho là có thể chữa khỏi bệnh ghẻ. Đồng thời, ở một số quốc gia châu Phi, hoa xà cừ được sử dụng để sắc nước uống, có tác dụng hạ sốt và giảm đau dạ dày.
Cây Xà Cừ giá bao nhiêu?
Khi chọn mua cây giống Xà Cừ, bạn nên đặc biệt chú ý đến chất lượng. Đồng thời, ưu tiên mua cây giống từ các vườn ươm uy tín để đảm bảo chất lượng và có thể hưởng các chính sách hỗ trợ như vận chuyển, đổi trả cây giống khi cần thiết. Hơn nữa, cần tránh mua cây giống ở những nơi không rõ nguồn gốc xuất xứ, như các hàng bán rong trôi nổi trên thị trường.
Ngoài ra, bạn cũng nên đi thăm thực tế vườn ươm, từ đó bạn sẽ được tư vấn và lựa chọn giống Xà Cừ phù hợp với địa hình và nguồn tài chính của mình. Nhờ vậy sẽ giúp đảm bảo cây giống sẽ phát triển mạnh mẽ và thích ứng tốt với điều kiện môi trường cụ thể.
Giá của cây Xà Cừ giống có thể thay đổi tùy vào kích thước của cây giống. Ví dụ, cây Xà Cừ cao 50cm có giá bán lẻ khoảng 8.000 VNĐ/cây, trong khi cây Xà Cừ cao 1m có giá khoảng 15.000 VNĐ/cây. Bạn hãy lưu ý tham khảo giá và chất lượng cẩn thận trước khi quyết định mua cây giống.
Lời kết
Bài viết trên đã trình bày đầy đủ thông tin về đặc điểm và phương pháp trồng cây Xà Cừ. Từ đó bạn có thể nhận thấy rằng việc chăm sóc xà cừ không đòi hỏi sự kỳ công lớn so với một số loại cây gỗ khác. Tuy nhiên, cây Xà Cừ lại mang lại hiệu quả kinh tế cao, có tính ứng dụng đa dạng và trở nên quan trọng trong đời sống hàng ngày của con người. Chúng tôi hy vọng đã mang đến cho bạn thêm thông tin hữu ích về loại cây này và có thể áp dụng được trong thực tiễn nhé!
