Cây Mơ là một trong những giống cây có quả được ưa chuộng tại các tỉnh thành phía Bắc của Việt Nam. Cây thường ra hoa vào mùa xuân, tạo nên vẻ đẹp tuyệt vời và gây ấn tượng mê hoặc đối với nhiều người. Hãy cùng Nuoitrong.com khám phá thêm về đặc điểm của loại cây này trong bài viết dưới đây!
Đặc điểm, nguồn gốc cây Mơ
Cây Mơ với tên khoa học là Prunus mume, thuộc chi Mận, là một loài thực vật có nguồn gốc từ miền Nam của Trung Quốc và sau đó được đưa vào nhiều quốc gia châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, và Việt Nam. Tại nước ta, cây Mơ thường xuất hiện nhiều ở các tỉnh thành miền núi phía Bắc và giáp ranh với Trung Quốc. Cây thường được trồng để thu hoạch trái và để tận hưởng vẻ đẹp của hoa khi chúng nở.
Cây Mơ là loài cây thân gỗ, có thể đạt chiều cao lên đến 10m với nhiều tán lá và cành xum xuê. Lá cây có hình dạng trứng hoặc oval, mép lá có răng cưa và có màu xanh nhạt.
Hoa mơ thường bắt đầu nở rộ vào cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2 khi mùa đông mới kết thúc. Hoa Mơ nở rộ với màu trắng, có 5 cánh hoa có chiều dài khoảng 2-3cm. Khoảng thời gian hoa Mơ tồn tại kéo dài đến tháng 5 khi thời tiết chuyển sang mùa hè. Lúc này hoa Mơ tàn và cây bắt đầu hình thành quả. Quả Mơ khi chín có hình cầu với đường kính chỉ khoảng 3-4cm, có màu vàng hơi đỏ, còn khi chưa chín sẽ có màu xanh.
Đặc điểm hình thái của cây Mơ
Phân loại cây Mơ
Hiện nay có 3 giống cây Mơ chính, mỗi giống mang đặc điểm hình thái phụ thuộc vào điều kiện khí hậu và đất đai tại khu vực mà chúng được trồng.
2.1 Giống Mơ Việt Nam
Cây Mơ thường được thấy chủ yếu tại các tỉnh thành thuộc khu vực miền núi phía Bắc của Việt Nam. Hoa của cây khi nở sẽ có màu trắng và quả Mơ được phân thành nhiều loại khác nhau như mơ bồ hóng, mơ đào, mơ Vân Nam và nhiều loại khác.
2.2 Giống Mơ Nhật Bản
Ở Nhật Bản, cây Mơ được chia thành 3 loại chính. Đó là cây mơ trồng để làm cảnh (loại yabai), cây mơ trồng để phục vụ sản xuất (loại hibai), và cây mơ kiểu lai bungo (một dạng lai giữa cây mơ Nhật Bản và loại mơ của châu Âu).
2.3 Giống Mơ Trung Quốc
Do cây Mơ bắt nguồn từ Trung Quốc và tại đây hiện đang có hơn 300 giống cây Mơ khác nhau. Mỗi giống cây thường mang đặc điểm màu sắc độc đáo, phản ánh đặc trưng của từng vùng cũng như mang lại năng suất và hiệu quả kinh tế khác nhau. Hơn nữa, với sự đa dạng về giống mơ tại Trung Quốc đã dẫn đến việc người dân địa phương phân loại cây Mơ một cách chặt chẽ theo nhiều tiêu chí khác nhau.
Cây Mơ có ba giống chính, đó là giống mơ Việt Nam, giống mơ Nhật Bản và giống mơ Trung Quốc
Ý nghĩa của cây Mơ
Cây Mơ không chỉ là loài cây phổ biến ở Việt Nam mà còn được ưa chuộng ở Trung Quốc và Nhật Bản. Loài cây này không chỉ xuất hiện trong nhiều tác phẩm văn thơ nổi tiếng mà còn trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho các câu chuyện, tiểu thuyết và thậm chí là các bài hát. Vì vậy, cây Mơ không chỉ mang lại giá trị về mặt thẩm mỹ mà còn đóng góp vào giá trị tinh thần và văn hóa to lớn trong cuộc sống con người.
Ngoài ra, mặc dù cây Mơ có kích thước cao nhưng lại có hình dáng mảnh mai, toát lên mùi hương nhẹ nhàng và hấp dẫn. Hoa Mơ thường bắt đầu nở vào đầu mùa xuân và khi mùa Đông đã qua đi. Điều này mang ý nghĩa của sự khởi đầu mới, đồng thời kết hợp với vẻ đẹp tao nhã và thanh khiết mà hoa mơ mang lại, làm cho cuộc sống của con người trở nên tươi mới và tràn ngập những giá trị tích cực.
Cây Mơ không chỉ có giá trị thẩm mỹ mà còn mang ý nghĩa về tinh thần và văn hóa to lớn
Cách trồng cây Mơ chi tiết
Trước khi tiến hành trồng cây Mơ, bạn cũng cần lưu ý tới các yếu tố về điều kiện môi trường xung quanh, cụ thể:
4.1 Thời điểm trồng
Thời điểm lý tưởng để bắt đầu trồng cây Mơ là từ tháng 11 hoặc tháng 12. Cây Mơ có khả năng chịu lạnh tốt, do đó chúng có thể phát triển mạnh mẽ và ra hoa vào mùa xuân, đặc biệt là vào tháng 5 hoặc tháng 6 của năm tiếp theo. Hơn nữa, chọn đúng thời điểm sẽ giúp cây có đủ thời gian để phát triển và chuẩn bị cho quá trình ra hoa và kết trái trong môi trường thuận lợi.
4.2 Chọn giống
Hiện nay, có hai giống Mơ chính mà người ta thường trồng:
– Giống mơ lông: Đây là giống mơ có tốc độ sinh trưởng chậm, quả nhỏ và năng suất thấp. Giống này ít được trồng để thu hoạch vì không mang lại hiệu quả kinh tế cao.
– Giống mơ trơn: Đây là giống mơ có tốc độ sinh trưởng khỏe mạnh và nhanh chóng, cho ra năng suất thu hoạch tốt. Quả Mơ của giống này khi chín có kích thước lớn, không có lông, vỏ trơn và có giá trị kinh tế cao. Hơn nữa, giống mơ trơn thường là sự lựa chọn phổ biến do khả năng đáp ứng nhu cầu thị trường và có tính kinh tế cao.
Có hai giống mơ phổ biến thường được chọn trồng đó là giống mơ trơn và giống mơ lông
4.3 Đất trồng
Cây Mơ có khả năng thích nghi với nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên để đạt hiệu suất tốt nhất, bạn nên lựa chọn loại đất có độ pH từ 6-7. Đồng thời, đất nên giàu mùn và có độ dinh dưỡng cao để tạo điều kiện thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây Mơ. Ngoài ra, bạn cũng cần cung cấp một môi trường đất có chất lượng tốt giúp kích thích sự phát triển của cây và tăng cường khả năng thu hoạch quả.
4.4 Kĩ thuật trồng cây Mơ
Trước khi bắt đầu quá trình trồng cây Mơ thì việc quan trọng nhất là chuẩn bị đất. Bạn cần đào đào hố đất với kích thước khoảng 50x50x50cm hoặc 70x70x70cm, mỗi hố đất cần được bón lót với 20-40kg phân hữu cơ. Công đoạn làm đất và bón lót phân này nên được hoàn thành trước khoảng 1 tháng trước khi bắt đầu trồng cây.
Nếu bạn định trồng cây Mơ với số lượng lớn, hãy giữ khoảng cách 4-5m giữa mỗi cây để tạo đủ không gian cho sự phát triển của chúng. Sau khi cây được trồng xuống hố, bạn cần lắp đặt cọc chống đỡ để hỗ trợ cây trong quá trình phát triển. Đồng thời để giữ độ ẩm cho đất, bạn có thể ủ một ít cỏ khô hoặc rơm trên mặt đất, từ đó sẽ giúp giữ nước và tạo điều kiện tốt cho cây Mơ phát triển.
Cách chăm sóc cây Mơ đúng kĩ thuật
Cây Mơ nếu được chăm sóc đúng cách theo các yếu tố dưới đây thì sẽ có khả năng sinh trưởng và phát triển vô cùng tốt.
5.1 Tưới nước
Đầu tiên, bạn cần duy trì việc tưới nước đều đặn hàng tuần để duy trì độ ẩm cho đất và tạo điều kiện phát triển tốt nhất cho cây Mơ. Trong mùa đông, bạn có thể cân nhắc giảm lượng nước tưới, đặc biệt là khi cây đang ở trong giai đoạn nghỉ đông. Tuy nhiên, hãy tiếp tục theo dõi độ ẩm của đất và điều chỉnh lượng nước tưới theo nhu cầu cụ thể của cây.
Khi đến đầu mùa xuân và cây Mơ bắt đầu vào giai đoạn mọc mới, bạn có thể tăng lượng nước tưới dần lên để hỗ trợ sự phục hồi và phát triển của cây trong thời kỳ tăng trưởng mới. Từ đó sẽ giúp đảm bảo rằng cây nhận được đủ nước để phát triển mạnh mẽ và cho ra quả.
Cây Mơ cần được tùy chỉnh lượng nước phù hợp, tùy thuộc vào mùa và từng điều kiện cụ thể
5.2 Bón phân
Trước khi bắt đầu quá trình trồng cây Mơ, bạn cần có công đoạn đào hố đất cẩn thận, đòi hỏi một kích thước hợp lý với mỗi hố đất là 50*50*50cm hoặc 70*70*70cm. Hơn nữa, đối với mỗi hố đất, bạn cũng cần bón lót. Ngoài ra, bạn cần chú ý rằng công việc làm đất và bón lót phân cần được thực hiện trước khoảng 1 tháng so với thời điểm trồng cây.
Bên cạnh đó, nếu bạn định trồng cây Mơ với số lượng lớn thì cách đều giữa các cây. Mỗi cây nên được trồng cách nhau 4-5m và sau khi cây được trồng xuống hố thì bạn cần sử dụng cọc chống đỡ để hỗ trợ cây trong quá trình phát triển.
Khi cây Mơ bắt đầu giai đoạn ra hoa và quả, bạn cần tăng cường lượng phân bón để đảm bảo năng suất thu hoạch tốt nhất và chia lịch bón phân thành 3 đợt trong năm. Lần đầu tiên vào tháng 4 và 5, với 40% tổng lượng phân. Lần thứ hai vào tháng 7 và 8, với 30% tổng lượng phân. Lần cuối cùng vào tháng 9 và 10, cũng với 30% lượng phân còn lại. Từ đó sẽ giúp đảm bảo cây Mơ nhận được đầy đủ dưỡng chất cần thiết từ giai đoạn sinh trưởng ban đầu đến giai đoạn thu hoạch.
5.3 Sâu bệnh hại
Cây Mơ thường mắc phải sự tác động của các loại sâu đục thân, đục lá, và rệp, gây ảnh hưởng đáng kể đến quá trình ra hoa và phát triển quả. Để ngăn chặn tình trạng này, bạn cần quan sát thường xuyên. Ngoài ra, bạn cũng nên thực hiện các biện pháp can thiệp kịp thời như cắt tỉa cành lá khô héo và việc phun thuốc diệt sâu bệnh.
Lợi ích khi trồng cây Mơ
Cây Mơ là một loại cây ăn quả rất được ưa chuộng hiện nay. Chúng thường được thu hái theo mùa để mang lại những công dụng thú vị trong đời sống, bao gồm:
6.1 Dùng làm thực phẩm
Quả Mơ được thu hái để sử dụng trong thực phẩm hàng ngày với công dụng giúp nhuận tràng và dễ tiêu. Ngày nay, có nhiều phương pháp chế biến quả Mơ được áp dụng, bao gồm làm ô mai, làm mứt, sấy khô và ngâm đường ăn dần, mang đến nhiều lựa chọn thú vị cho việc sử dụng quả Mơ trong ẩm thực.
Quả mơ được sử dụng để làm thực phẩm rất nhiều
6.2 Dùng làm nước hoa quả
Quả Mơ không chỉ là nguồn thực phẩm cho bữa ăn hàng ngày mà còn được sử dụng để ngâm với đường, từ đó tạo ra nước Mơ thơm ngon và bổ dưỡng. Nhiều quốc gia như Trung Quốc và Nhật Bản thậm chí còn biến đổi cách làm để nước Mơ ngâm đường trở nên ngon hơn, tạo nên một phong cách ẩm thực đặc sắc. Ở Việt Nam, nước Mơ ngâm đường cũng được sử dụng như một loại nước giải khát hấp dẫn.
6.3 Dùng làm thuốc
Quả Mơ theo cả quan điểm của Đông y và y học cổ truyền Việt Nam từ lâu được ứng dụng trong nhiều bài thuốc truyền thống để chữa trị nhiều bệnh lý khác nhau. Chúng không chỉ là một loại trái cây phổ biến mà còn là nguồn dược liệu quý giá. Quả Mơ được biết đến với khả năng hỗ trợ điều trị các vấn đề như ho gà, ho khan, hen suyễn, táo bón, rối loạn tiêu hóa và đau dạ dày.
Ngoài ra, tinh dầu chiết xuất từ quả Mơ cũng có ứng dụng rộng rãi. Tinh dầu này không chỉ được sử dụng trong việc bào chế mỹ phẩm mà còn được tích hợp vào các loại thuốc phụ khoa, chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ. Hơn nữa, sự đa dạng và hiệu quả của quả Mơ không chỉ thể hiện trong lĩnh vực y học truyền thống mà còn là nguồn nguyên liệu quan trọng đối với ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe và làm đẹp.
Lời kết
Qua bài viết trên có lẽ phần nào bạn đã hiểu rõ hơn về cây Mơ, từ đặc điểm hình thái, cách trồng và chăm sóc chi tiết cũng như các công dụng vô cùng hữu ích, đặc biệt là quả Mơ được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Mong rằng qua những chia sẻ này bạn có thể rút ra được một số kinh nghiệm và áp dụng trong thực tế để đạt hiệu quả tối ưu nhất nhé!
