Cải Bó Xôi được biết đến là một loại rau chịu nhiệt hiệu quả và có thể được trồng quanh năm. Chúng xanh tươi đồng thời chứa đựng nhiều chất dinh dưỡng có ích cho sức khỏe. Do đó, rau cải bó xôi được ưa chuộng trên thị trường Việt Nam nhờ giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, một số chị em phụ nữ có lo lắng về việc cải bó xôi có thể bị phun thuốc trừ sâu và thuốc kích thích tăng trưởng. Điều này đã tạo nên trào lưu trồng cải bó xôi tại nhà như một giải pháp an toàn. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách trồng cải bó xôi tại nhà một cách hiệu quả để đạt được năng suất tốt. Trong bài viết dưới đây, Nuoitrong.com sẽ hướng dẫn bạn cách trồng cải bó xôi xanh tốt quanh năm, mang lại sản phẩm đạt chất lượng cao và thu hoạch một cách thuận lợi!
Đặc điểm, nguồn gốc Cải Bó Xôi
Cải Bó Xôi hay còn gọi là rau chân vịt, rau bina, rau pố xôi hoặc bố xôi, được biết đến với tên gọi Tiếng Anh là Spinach, thuộc họ rau Dền và có nguồn gốc xuất phát từ miền Trung và Tây Nam Á. Loại rau này thường phát triển tốt trong điều kiện khí hậu mát lạnh, chịu rét nhưng lại không chịu được ánh nắng mặt trời nóng. Cải bó xôi thích hợp sinh trưởng trong khoảng nhiệt độ từ 18 – 25 độ C, và đặc biệt phổ biến trong khu vực có khí hậu mát mẻ như Lâm Đồng ở Việt Nam.
Với sự tiến bộ không ngừng của nghiên cứu khoa học, các nhà nghiên cứu đã thành công trong việc lai tạo giống Cải Bó Xôi chịu nhiệt, có khả năng chịu được khí hậu nóng quanh năm mà vẫn đạt hiệu suất năng suất cao. Cải Bó Xôi chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe, với mỗi 100 gram bao gồm 91% nước, 4% Carbohydrate, 3% Protein, không chứa chất béo, chỉ có 23 calo, nhiều loại vitamin và khoáng chất thiết yếu khác.
Bạn nên thêm Cải Bó Xôi vào chế độ ăn hàng ngày thường xuyên. Chúng có thể sử dụng để nấu canh, làm sinh tố hoặc làm salad giảm cân. Việc tiêu thụ cải bó xôi mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh ung thư, kiểm soát cân nặng, chống viêm, hỗ trợ sự phát triển của xương khớp và bảo vệ đôi mắt.
Cách trồng Cải Bó Xôi ngay tại nhà
Sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn quá trình trồng Cải Bó Xôi vô cùng đơn giản và dễ thực hiện, cùng theo dõi nhé:
2.1 Thời vụ trồng
Để đạt hiệu quả trồng rau như mong đợi, kinh nghiệm quan trọng nhất là chọn đúng thời vụ. Trong trường hợp trồng Cải Bó Xôi, thời điểm tốt nhất là vào vụ đông xuân và xuân hè. Cây cải bó xôi phát triển và sinh trưởng tốt nhất khi nhiệt độ môi trường nằm dưới 20 độ C và trên 10 độ C. Do đó, Đà Lạt được biết đến là vùng địa lý lý tưởng nhất để trồng loại cải này bởi có điều kiện thuận lợi nhất cho sự sinh trưởng và phát triển.
2.2 Chuẩn bị đất trồng
Khi tiến hành việc trồng Cải Bó Xôi, bạn cần đặc biệt chú ý đến đặc tính thích ẩm của cây, nhưng đồng thời cũng phải tránh ngập úng để đảm bảo điều kiện đất phù hợp. Cải bó xôi phát triển tối ưu trên loại đất nhẹ như đất cát pha hoặc đất tơi xốp giàu chất dinh dưỡng với độ pH dao động từ 6 đến 8. Ngoài ra, chúng thích hợp với đất có độ thoát nước tốt và không chịu đựng đất chua.
Do đó, quan trọng nhất là lựa chọn đất sạch, có nhiều mùn giúp thoát nước hiệu quả khi trồng. Ngoài ra, nếu muốn tiết kiệm thời gian và công sức cũng như đảm bảo năng suất như mong đợi, bạn có thể tận dụng giá thể đất hoặc sử dụng đất trồng rau chuyên dụng có thể dễ dàng mua được tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp.
2.3 Xử lý hạt giống
Bạn có thể tìm mua hạt giống từ các cửa hàng có uy tín, đồng thời đảm bảo rằng hạt giống có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và không chứa các hóa chất độc hại.
Khi đã sở hữu được hạt giống, bạn hãy ngâm chúng vào nước ấm với tỉ lệ 2 phần nước sôi và 3 phần nước lạnh trong khoảng 3 đến 4 giờ. Sau đó, hãy vớt hạt ra và rửa sạch chúng, sau đó để hạt khô ráo. Chừng sau 8 giờ, hãy đem hạt giống đi rửa lần nữa và để chúng ráo cho đến khi thấy rễ nảy nở, đó là tín hiệu cho thấy chúng đã sẵn sàng để gieo vào đất.
2.4 Cách gieo hạt và trồng Cải Bó Xôi
Khi bạn trồng Cải Bó Xôi tại nhà, có hai phương pháp gieo hạt mà bạn có thể áp dụng, đó là phương pháp gieo vãi và gieo thành hàng.
– Gieo vãi: Phương pháp này đòi hỏi sự đều đặn khi rải hạt trên bề mặt đất với mật độ không quá dày. Điều này có nghĩa là bạn nên gieo khoảng 8-10g hạt/m2, với mật độ trung bình từ 50 đến 60 cây/m2. Mục tiêu là đảm bảo đất cung cấp chất dinh dưỡng đều cho từng cây. Sau khi rải hạt, bạn nên phủ lên một lớp đất dày khoảng 1-2cm để bảo vệ hạt.
– Gieo thành hàng: Trong phương pháp này, trước khi gieo hạt xuống đất, bạn tạo ra các rãnh sâu khoảng 2-3cm với khoảng cách giữa các hàng là 10-15cm. Sau đó, bạn gieo hạt xuống các rãnh và lấp đất lên trên chúng với một lớp dày khoảng 2-3cm để che phủ hạt đều và giữ đất ẩm.
Bên cạnh đó, do Cải Bó Xôi là loại rau ưa ẩm, bạn nên cân nhắc phủ một lớp rơm rạ hoặc vỏ trấu lên trên đất sau khi gieo hạt để giữ độ ẩm cho đất. Từ đó sẽ giúp tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của cây.
Cách chăm sóc Cải Bó Xôi
Bạn cần chú ý tới các yếu tố tưới nước, bón phân, tỉa thưa lá và phòng ngừa sâu bệnh hại khi chăm sóc Cải Bó Xôi nhé, cụ thể như sau:
3.1 Tưới nước
Khi thực hiện việc gieo hạt mới, quá trình tưới nước cần được thực hiện mỗi ngày, bao gồm cả buổi sáng và buổi chiều, với việc sử dụng các bình tưới nhỏ như bình phun Dudaco 1 lít hoặc bình phun Dudaco 2 lít, từ đó giúp tránh tình trạng rửa trôi hạt và gãy mầm.
Khi cây đã phát triển và bắt đầu phát triển mạnh mẽ, lúc này bạn nên điều chỉnh lịch tưới nước. Trong giai đoạn này, tưới nước nên được thực hiện một lần trong ngày, dựa vào các điều kiện thời tiết cụ thể. Đồng thời hạn chế việc tưới nước quá mức vào buổi tối để tránh tình trạng cây dễ bị tấn công bởi nấm bệnh.
3.2 Bón phân
Khoảng 10-12 ngày sau khi gieo hạt, bạn nên sử dụng phân trùn quế kết hợp với các loại phân bón lá hữu cơ như phân đạm cá, rong biển và phân bánh dầu dạng nước để cung cấp dinh dưỡng cho cây. Sau lần bón phân đầu tiên, cách khoảng 10-15 ngày, bạn có thể thực hiện bón phân định kỳ mỗi 2 tuần/lần bằng cách sử dụng một trong các loại phân bón sau:
– NPK 20-20-15: Hòa 4 thìa cà phê phân vào 1 lít nước và tưới đều cho cây.
– DAP: Hòa 4 thìa cà phê phân vào 1 lít nước và tưới đều cho cây.
Chú ý rằng sau khi bón phân, bạn cần tưới lại bằng nước sạch để đảm bảo lá cây không bị cháy. Đồng thời, bạn cũng nên quan sát sự sinh trưởng và màu sắc của lá để đánh giá và xác định số lần bón phân cũng như điều chỉnh liều lượng phân bón phù hợp với cây.
3.3 Tỉa thưa lá
Trong quá trình trồng và chăm sóc Cải Bó Xôi, việc tỉa thưa lá đóng một vai trò quan trọng. Khi cây con đạt khoảng 12-15 ngày tuổi, quy trình tỉa sẽ giúp loại bỏ những cây yếu sinh trưởng và còi cọc, đồng thời chỉ giữ lại một cây duy nhất trong mỗi ô trồng. Từ đó sẽ giúp tối ưu hóa tài nguyên và không gian trồng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây.
Đồng thời, bạn cũng nên duy trì vệ sinh trong khu vực trồng. Bạn cần thường xuyên dọn vệ sinh, nhổ cỏ dại để ngăn chặn sự cạnh tranh tài nguyên và giảm rủi ro bị nhiễm sâu bệnh.
3.4 Phòng ngừa sâu bệnh hại
Cải Bó Xôi thường phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe sau đây, và việc chú ý để phòng tránh và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng:
– Bệnh chết rạp cây con: Bệnh này thường phổ biến trên cây cải khi chúng còn non. Chúng có thể khiến cây héo rũ và chết gốc. Để ngăn chặn bệnh chết rạp thì khi trộn đất trồng, bạn hãy sử dụng chế phẩm nấm Trichoderma để tăng cường vi sinh có lợi trong đất và giảm mức độ lây nhiễm của các loại nấm gây hại. Trong trường hợp cây đã bị nhiễm bệnh, bạn có thể sử dụng thuốc phòng trừ nấm.
– Ốc sên: Ốc sên là loài gây hại phổ biến nhất trên cây Cải Bó Xôi, chúng ưa thích ăn ngọn và lá non. Chúng có thể gây tổn thương nhanh chóng, thậm chí làm hủy hoại cả một khu vực trồng trong một đêm. Để phòng tránh ốc sên, bạn có thể sử dụng các bẫy tự nhiên như vỏ dưa hấu, vỏ cam và mật ong, hoặc sử dụng các loại thuốc trừ ốc sên để đạt hiệu quả nhanh chóng và thuận tiện.
– Ruồi hại lá trên cây cải bó xôi: Loại ruồi này thường có màu đen và tấn công lá cải gây tổn thương. Để phòng ngừa ruồi hại lá, bạn có thể đặt miếng dán bẫy ruồi vàng hoặc bẫy côn trùng xung quanh khu vực trồng cây để giữ cho chúng không thể tự do gây hại.
Thu hoạch Cải Bó Xôi
Khi trồng Cải Bó Xôi, sau khoảng 50-60 ngày kể từ khi gieo hạt xuống đất, cây đã sẵn sàng cho quá trình thu hoạch. Bạn có thể lựa chọn phương pháp nhổ toàn bộ cây hoặc cắt ngang gốc để tạo điều kiện cho việc mọc thêm mầm và phát triển trong vụ trồng sau. Ngoài ra, để cải thiện chất lượng đất, bạn có thể sử dụng phương pháp bón phân trùn quế, từ đó giúp cung cấp các chất dinh dưỡng cho cây phát triển mạnh mẽ.
Ngoài ra, để tối ưu hóa sử dụng Cải Bó Xôi, bạn có thể thực hiện việc hái những lá lớn để sử dụng trong bữa ăn, trong khi giữ lại những lá chồi non để cây tiếp tục phát triển. Bằng cách này, bạn sẽ có cải bó xôi đầy đủ và liên tục để sử dụng.
Trong trường hợp bạn thu hoạch quá nhiều và không sử dụng hết, hãy bảo quản cải bó xôi trong ngăn mát của tủ lạnh để duy trì độ tươi ngon. Nếu bạn dự định tiếp tục trồng cải bó xôi cho vụ sau, hãy để một số chùm hoa đầu tiên đậu và hạt già tự nhiên để có nguồn hạt giống cho mùa trồng tiếp theo. Từ đó sẽ giúp duy trì chu kỳ trồng và đảm bảo nguồn cung cấp cây mạnh mẽ và khỏe mạnh.
Lợi ích khi trồng Cải Bó Xôi
Cải Bó Xôi với hàm lượng dinh dưỡng phong phú, đem lại nhiều lợi ích sức khỏe cho người tiêu dùng. Dưới đây là những công dụng phổ biến nhất:
– Bổ máu: Cải Bó Xôi chứa nhiều vitamin và sắt, đặc biệt với sự kết hợp hoàn hảo giữa vitamin C và sắt sẽ giúp cơ thể hấp thụ sắt hiệu quả. Hơn nữa tiêu thụ thường xuyên sẽ giúp cải thiện tình trạng thiếu máu, góp phần xây dựng cơ thể khỏe mạnh.
– Phòng chống bệnh tiểu đường: Cải Bó Xôi chứa protein và hợp chất lipoyl lysine giúp chống lại các kháng thể kháng insulin và hạn chế tình trạng oxy hóa mỡ, từ đó ngăn chặn bệnh tiểu đường.
– Kháng viêm và giảm nguy cơ ung thư: Với hơn 10 Flavonoid, Cải Bó Xôi là nguồn chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư, đặc biệt là giảm nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến.
– Hỗ trợ xương, răng và chiều cao: Cải Bó Xôi có chứa vitamin K, canxi, và magie giúp hỗ trợ xương và răng chắc khỏe, đồng thời giúp trẻ em và người trưởng thành phát triển chiều cao.
– Bổ mắt và cải thiện thị lực: Carotenoid và vitamin A trong Cải Bó Xôi giúp cải thiện thị lực, ngăn chặn thoái hóa điểm vàng cùng đục thủy tinh thể. Hơn nữa, nước ép Cải Bó Xôi cũng có thể trị chứng mắt quáng gà.
– Bảo vệ tim mạch: Cải Bó Xôi chứa vitamin A và vitamin C giúp hòa tan chất béo và nước đông cục trong mạch máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và các vấn đề về tim mạch.
– Hạn chế tình trạng béo phì: Cải Bó Xôi với chất xơ và khoáng chất sẽ giúp kiểm soát cân nặng hiệu quả, cân bằng axit béo, đường và tinh bột trong cơ thể, từ đó giảm nguy cơ tăng cân không kiểm soát.
– Phòng ngừa ung thư buồng trứng ở phụ nữ: Cải Bó Xôi chứa hai chất oxy hóa luteolin và kaempferol sẽ giúp phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này.
– Hệ tiêu hóa khỏe mạnh: Chất xơ trong Cải Bó Xôi hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động thuận lợi, giúp giải quyết tình trạng táo bón khi tiêu thụ nước ép loại rau này hàng ngày.
Lời kết
Trên đây là bài viết chi tiết hướng dẫn cách trồng Cải Bó Xôi một cách đơn giản tại nhà, từ đó mang lại năng suất cao và là nguồn thực phẩm khô phù hợp cho chị em đang quan tâm đến nghề nông. Cải bó xôi với sự giàu dinh dưỡng có thể được trồng trên ban công hoặc sân thượng, nơi có đủ ánh sáng để thúc đẩy sự phát triển của cây. Mặc dù việc trồng cải bó xôi tại nhà có thể tốn thời gian, nhưng điều này sẽ được đền đáp bằng việc bạn có nguồn rau sạch, thơm ngon phục vụ gia đình suốt cả năm!