Rau Má từ lâu đã được biết đến với nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe và được rất nhiều người ưa chuộng. Loại rau này tương đối dễ trồng và chăm sóc, vậy nên bạn có thể tự trồng chúng ở nhà trong các thùng xốp. Trong bài viết này, Nuoitrong.com sẽ hướng dẫn cách trồng loại rau này một cách chất lượng và hiệu quả, đem lại năng suất cao nhé!
Đặc điểm, nguồn gốc Rau Má
Theo thông tin từ Wikipedia, Rau Má còn được gọi là tích tuyết thảo hoặc lôi công thảo, là một loài cây một năm thuộc phân họ Mackinlayoideae trong họ Hoa tán (Apiaceae). Cây có nguồn gốc từ Australia, các đảo Thái Bình Dương, New Guinea, Melanesia, Malaysia và khu vực châu Á khác. Chúng không chỉ được sử dụng làm loại rau ẩm thực mà còn là một loại thuốc trong lĩnh vực y học cổ truyền hiện nay.
Thân của cây Rau Má mảnh khảnh và nhẵn, thuộc loại thân bò lan, có màu xanh lục hoặc lục ánh đỏ và được kết hợp với rễ ở các mấu. Cây có lá hình thận, màu xanh với cuống dài và phần đỉnh lá tròn, có bề mặt trơn nhẵn và các gân lá hình chân vịt tạo thành một cấu trúc mạng lưới. Hoa thường có màu trắng hoặc từ hồng nhạt đến phớt đỏ, hình thành thành các tán nhỏ và tròn gần mặt đất. Quả của cây có hình dạng mắt lưới dày đặc và trở nên chín sau khoảng 3 tháng.
Rau Má còn được gọi là tích tuyết thảo hoặc lôi công thảo
Điều kiện tốt để trồng Rau Má
Trong việc trồng cây Rau Má, bạn cần đáp ứng đầy đủ yêu cầu về điều kiện trồng để tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của cây. Cây có những đặc điểm cụ thể cần được xem xét:
– Nhạy cảm với thời tiết: Rau Má thường rất nhạy cảm đối với điều kiện thời tiết. Trong trường hợp mưa nhiều hoặc sương mù kéo dài cũng như trong điều kiện nắng nóng liên tục thì có thể ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất của rau má. Do đó bạn cần quan sát và điều chỉnh canh tác phù hợp.
– Ưa sáng: Rau Má là loại cây thích ánh sáng, do đó bạn cần đặc biệt chú ý đến việc cung cấp đủ ánh sáng cho cây. Đồng thời chọn vị trí trồng sao cho cây dễ dàng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời một cách đều đặn.
– Thời điểm trồng: Mặc dù có thể trồng Rau Má quanh năm nhưng thời điểm cuối mùa mưa thường được xem xét là lựa chọn lý tưởng nhất. Trong giai đoạn này, điều kiện thời tiết thường ổn định hơn, không gặp phải tình trạng mưa nhiều, sương mù dày đặc hoặc nắng gắt quá mức.
Chuẩn bị đất trồng Rau Má
Rau Má có khả năng phát triển tốt trên nhiều loại đất, tuy nhiên, đất thịt pha cát và đất tơi xốp thường là lựa chọn tốt nhất. Đất cần được cày xới, làm cỏ, diệt mầm bệnh một cách kỹ lưỡng và phải đảm bảo đủ dinh dưỡng. Đồng thời bạn nên kết hợp việc tưới nước và băm đất thành hạt nhỏ, đảm bảo độ xốp cần thiết trước khi bắt đầu trồng.
Ngoài ra, quá trình làm luống cũng đòi hỏi chiều rộng khoảng 5-8m, mương có chiều rộng từ 2.5-3m là lựa chọn hợp lý. Đồng thời, độ sâu của mương nên tuân theo tiêu chuẩn là 1.2-1.5m. Luống được lên theo hình thức cuộn chiếu để đưa tầng đất mặt lên phần mặt luống.
Khoảng 7-10 ngày trước khi trồng cây, bạn cần bón lót đất đầy đủ để tăng cường độ xốp và năng suất dinh dưỡng cho đất. Ngoài ra, việc rải vôi bột cũng cần được thực hiện để đảm bảo loại bỏ mọi mầm bệnh có thể xuất hiện.
Bên cạnh đó, quá trình làm đất cần đảm bảo khả năng thoát nước hiệu quả để tránh tình trạng ngập úng trong quá trình canh tác cây Rau Má.
Rau Má có thể thích ứng tốt trên nhiều loại đất, tuy nhiên đất thịt pha cát và đất tơi xốp là tốt nhất
Cách trồng Rau Má đúng kĩ thuật
Ngày nay, trồng Rau Má bằng hạt là phương pháp chủ yếu được áp dụng và có thể thực hiện qua một số bước đơn giản để đảm bảo việc gieo hạt và trồng cây con diễn ra một cách hiệu quả.
Đầu tiên, hạt rau má có khả năng nảy mầm dễ dàng và nhanh chóng, do đó không cần phải tiến hành việc ngâm trước. Bạn cần chọn hạt rau má chất lượng từ cửa hàng hạt giống đáng tin cậy và gieo chúng trực tiếp lên luống đã được làm đất trước đó.
Đồng thời đảm bảo việc gieo hạt đều tay để tránh tình trạng chỗ quá đậy hoặc quá mỏng sau khi cây con nảy mầm. Bạn có thể thực hiện việc rạch từng hàng thẳng trên mặt luống và sau đó tiến hành gieo hạt.
Sau khi hạt đã được gieo xuống, bạn cần tiến hành tưới nước nhẹ nhàng nhằm duy trì độ ẩm cần thiết cho đất. Tiếp theo, tưới nước sau khi hoàn thành, sau đó phủ một lớp đất mỏng hoặc tro trấu lên trên để đảm bảo hạt không bị ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào khi chưa nảy mầm. Đồng thời, sử dụng một số loại thuốc đặc trị để phòng trừ sâu, kiến hoặc dế gây hại cho hạt rau má.
Ngoài ra, bạn cũng nên thực hiện việc tưới phun nước lên trên bề mặt đất ngay sau khi gieo hạt để giữ ẩm cho luống canh tác và hỗ trợ quá trình nảy mầm của hạt rau má. Cuối cùng, tiến hành phủ rơm hoặc rạ lên mặt luống trong khoảng 3-5 ngày đầu sau khi gieo hạt, tạo điều kiện lý tưởng cho sự giữ ẩm lâu dài và hỗ trợ nảy mầm của hạt rau má.
Hiện nay trồng bằng hạt là phương pháp phổ biến nhất khi trồng Rau Má
Cách chăm sóc Rau Má
Sau khoảng một tuần từ khi gieo hạt Rau Má, cây con sẽ bắt đầu nảy mầm và đây là thời điểm quan trọng để chú ý và thực hiện chăm sóc một cách đúng đắn và kỹ lưỡng, đặc biệt là để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển tươi tốt và thu hoạch chất lượng với năng suất cao.
– Tưới nước: Bạn cần thực hiện việc tưới nước 2 lần/ngày vào buổi sáng sớm và buổi chiều mát với lượng vừa đủ, đồng thời sử dụng nước sạch. Trong những ngày mưa, bạn cần xem xét ngừng tưới để tránh tình trạng ngập úng có thể gây thối rễ và ảnh hưởng đến năng suất thu hoạch.
– Tỉa cây: Khi cây đã khoảng 2 tuổi, bạn cần tiến hành tỉa bớt ở những khu vực cây mọc quá đà. Đồng thời duy trì mật độ vừa phải giúp cây Rau Má có điều kiện phát triển tối ưu nhất.
– Làm cỏ: Thực hiện làm cỏ đều đặn, thường xuyên, đặc biệt là sau mỗi đợt bón thúc. Việc làm sạch cỏ giúp cây rau má có không gian phát triển, đồng thời tránh tình trạng cạnh tranh chất dinh dưỡng và đảm bảo sức khỏe của cây.
Bạn cần chú ý tới lượng nước, tỉa cây, làm cỏ khi chăm sóc Rau Má
Kĩ thuật bón phân cho Rau Má
Bón phân là yêu cầu cơ bản khi chăm sóc bất kỳ loại cây trồng nào, và khi trồng rau má, quá trình này đòi hỏi sự chú ý đặc biệt về việc lựa chọn và áp dụng phân bón theo từng giai đoạn khác nhau.
– Bón lót: Trong quá trình bón lót, bạn cần sử dụng khoảng 50 – 70kg/1000m2 với phân hữu cơ 3 con gà hoặc phân hữu cơ Organic 1, kết hợp với vôi bột. Bước này giúp bổ sung dưỡng chất, nâng cao độ tơi xốp của đất trong quá trình canh tác.
– Bón thúc:
+ Lần 1: Bón thúc sau khoảng 10 ngày sau khi gieo hạt, sử dụng 15 – 20kg/1000m2 phân NPK Hà Lan 15-15-15+TE.
+ Lần 2: Tiếp theo vào khoảng 20 ngày sau khi trồng, bón thúc lần 2 với 15 – 20kg/1000m2 phân NPK 15-15-15+TE.
+ Lần 3: Sau khoảng 40 ngày, thực hiện bón thúc lần thứ 3 với 15 – 20kg/1000m2 phân NPK Hà Lan 15-15-15+TE.
+ Lần 4:* Cuối cùng vào khoảng 50 ngày sau khi trồng, bón thúc lần 4 bằng 15 – 20kg/1000m2 phân NPK Hà Lan 15-15-15+TE.
Bạn cần lựa chọn bón lót và bón thúc cho cây tùy theo từng điều kiện cụ thể
Phòng ngừa sâu bệnh cho cây Rau Má
Rau Má thường phải đối mặt với một loạt các loại sâu gây hại như sâu gặm lá, sâu đỏ, và sâu ăn tạp. Những loại sâu này thường xuất hiện chủ yếu trong mùa khô. Để ngăn chặn tác động tiêu cực, việc kiểm tra định kỳ trên ruộng trồng là hết sức quan trọng. Bạn nên sử dụng các loại thuốc trừ sâu chuyên dụng và thích hợp là biện pháp cần thiết khi phát hiện sâu bệnh.
Đồng thời, Rau Má cũng thường phải đối mặt với các bệnh như bệnh đốm lá và rỉ sắt. Do đó bạn cần kiểm tra định kỳ trên ruộng, làm sạch cỏ thường xuyên và xử lý bệnh ngay khi phát hiện để bảo vệ cây. Ngoài ra, tùy thuộc vào tình trạng bệnh, bạn có thể áp dụng các phương pháp riêng biệt để đảm bảo diện tích trồng Rau Má được bảo vệ hiệu quả nhất.
Cây thường gặp các loại sâu bệnh như sâu gặm lá, sâu đỏ, và sâu ăn tạp
Lợi ích tuyệt vời của Rau Má
Rau Má không chỉ là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng mà còn được biết đến với tác dụng y học mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Loại rau này có thể được tiêu thụ dưới nhiều hình thức khác nhau như ăn sống, luộc, xào, nấu canh, hoặc sử dụng làm nước ép.
Trong lĩnh vực Y học cổ truyền, Rau Má được coi là một loại thảo dược có thể sử dụng để điều trị nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn, virus và một số loại ký sinh trùng. Ngoài ra, chúng có thể hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh tả, phong, lỵ, zona, giang mai, cúm, lao và sán máng.
Bên cạnh đó, cây cũng có thể được áp dụng để điều trị một số bệnh về tâm lý như trầm cảm và rối loạn tâm thần. Các thành phần dinh dưỡng trong rau má còn giúp cải thiện trí nhớ, đặc biệt hữu ích trong việc phòng và điều trị bệnh Alzheimer.
Hơn nữa, Rau Má cũng được xem là một dược liệu hữu ích trong việc chữa lành vết thương, tăng cường sự lưu thông máu và cải thiện tình trạng suy giãn tĩnh mạch. Theo truyền thống dân gian, Rau Má còn được sử dụng để điều trị say nắng, đau dạ dày, viêm amidan, vàng da, viêm gan, viêm màng phổi, lupus đỏ hệ thống và động kinh.
Trong y học Ấn Độ, loại rau này được ưa chuộng như một phương pháp tăng cường dinh dưỡng và thuốc lợi tiểu hiệu quả. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng rau má có tác dụng chữa viêm loét dạ dày một cách hiệu quả, giúp quá trình lành tổn thương nhanh chóng.
Không những thế, chứa nhiều saponin nên Rau Má có tính kháng khuẩn và chống viêm, đồng thời giúp tái tạo da và hạn chế sẹo. Điều này giải thích tại sao chúng thường được sử dụng trong các phương pháp làm đẹp để duy trì làn da săn chắc, ngăn chặn quá trình lão hóa và bảo vệ da một cách hiệu quả.
Rau Má mang lại rất nhiều giá trị dinh dưỡng đồng thời có nhiều ứng dụng trong y học
Các bài thuốc trị bệnh từ Rau Má
Để chăm sóc da trước những vấn đề như mụn nhọt, rôm sảy và mẩn ngứa, bạn hãy thực hiện theo các bước sau: Rửa sạch 30 đến 100g rau má tươi, sau đó xay nhuyễn hoặc giã nhuyễn để lấy nước uống hàng ngày. Ngoài ra, để tăng cường hiệu quả, bạn có thể kết hợp rau má với rau sam hoặc rau kinh giới.
Đối với tình trạng da vàng do thấp nhiệt, bạn hãy sử dụng 30 đến 40g rau má kết hợp với 30g đường phèn, sau đó sắc lấy nước uống.
Trong trường hợp đi ngoài ra máu, bạn hãy chuẩn bị một nắm ích mẫu thảo và một nắm rau má, rửa sạch và giã nát hoặc xay nhuyễn để lấy nước uống.
Để điều trị bệnh sởi, bạn sử dụng 30 đến 60g rau má tươi, rửa sạch và sắc uống. Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp với rau rệu để đạt hiệu quả tốt nhất.
Trong trường hợp tiêu chảy, sử dụng 30g rau má sắc với nước gạo.
Đối với tình trạng táo bón, giã nát 30g rau má tươi. Sau đó sử dụng phần bã để đắp lên rốn và phần nước để uống.
Khi gặp vấn đề áp-xe vú, ở giai đoạn đầu, bạn có thể sử dụng rau má và vỏ quả cau để sắc thành thuốc uống. Đồng thời thêm một ít rượu trắng có thể tăng cường hiệu quả điều trị.
Với những trường hợp đau bụng hành kinh, bạn có thể sử dụng rau má khô tán thành bột, mỗi ngày sử dụng khoảng 30g.
Một số lưu ý khi sử dụng Rau Má
Rau Má mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng để đạt được hiệu quả tốt nhất, bạn cần phải sử dụng đúng cách. Ngược lại, việc sử dụng không đúng cách có thể gây ra những hậu quả không mong muốn.
Rau Má mặc dù thường rất lành tính nhưng không phải ai cũng phù hợp. Những trường hợp không nên sử dụng rau má bao gồm bà bầu, phụ nữ đang cho con bú hoặc đang có kế hoạch mang thai, người mắc bệnh gan, người mắc bệnh tiểu đường, người đang sử dụng thuốc an thần hoặc thuốc chống trầm cảm và những trường hợp khác cần sự tư vấn y tế chuyên sâu.
Mặc dù Rau Má lành tính nhưng bạn không nên lạm dụng. Mỗi ngày chỉ nên sử dụng từ 30 đến 40g rau má và không nên sử dụng liên tục trong thời gian dài. Nếu không có chỉ định của bác sĩ, tránh sử dụng rau má liên tục trong khoảng 6 tuần.
Mỗi người tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và độ tuổi sẽ phù hợp với liều lượng sử dụng khác nhau. Trước khi sử dụng Rau Má, đặc biệt là khi có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Bên cạnh đó, Rau Má không nên được sử dụng để thay thế nước lọc. Đồng thời, tránh uống rau má cùng lúc với việc sử dụng thuốc tây mà không có sự giám sát của bác sĩ để tránh tương tác không mong muốn.
Lời kết
Trên đây là toàn bộ thông tin về kỹ thuật trồng và chăm sóc Rau Má theo tiêu chuẩn cơ bản nhất. Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp bạn áp dụng hiệu quả cho nhiều quy mô trồng khác nhau. Bằng cách trồng đúng kĩ thuật, chăm sóc đúng cách và thu hoạch đạt được năng suất cao, bạn sẽ có được sản phẩm chất lượng đáp ứng đúng những nhu cầu của chính mình và cho cả gia đình!
