Rau Kinh Giới là một loại rau thơm phổ biến tại Việt Nam, chúng không chỉ là nguyên liệu chế biến và kết hợp với các món ăn mà còn có khả năng hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Hãy cùng Nuoitrong.com khám phá những đặc điểm, lợi ích, cách trồng cũng như chăm sóc loại rau này ngay nhé!
Đặc điểm, nguồn gốc Rau Kinh Giới
Rau Kinh Giới có rất nhiều tên gọi khác như giả tô, thử minh, khương giới, kinh giới thán, kinh giới huệ. Chúng được xem là một loại dược liệu dùng để chữa trị các bệnh như đau đầu, ớn lạnh, cảm lạnh, viêm họng, amidan… Tuy nhiên, việc sử dụng nên được thực hiện cẩn thận để giảm thiểu tác dụng phụ có thể xuất hiện.
Rau Kinh Giới có tên khoa học là Elsholtzia Cristata, thuộc họ hoa môi (Lamiaceae) – là một loại cây không chỉ có giá trị trong y học mà còn được sử dụng như một loại rau thơm.
Rau Kinh Giới thuộc loại cây thân cỏ, mang mùi thơm đặc trưng và có chiều cao trung bình từ 0.6 đến 0.8m. Thân cây vuông, phần gốc có màu hơi tía và toàn thân cây được phủ lông mềm, mảnh.
Lá cây mọc đối nhau, có 3 đến 5 thùy tạo nên hình dáng đặc trưng. Bông hoa của cây dài từ 3 đến 8 cm, màu tím nhạt và mọc thành từng bông riêng lẻ. Quả của cây có màu nâu, bóng, có hình trái xoan và kích thước khoảng 1mm.
Đặc điểm hình thái của Rau Kinh Giới
Cách trồng Rau Kinh Giới chi tiết
Để Rau Kinh Giới đạt năng suất cao nhất, bạn cần thực hiện đúng theo các yếu tố trong quá trình trồng sau đây nhé:
2.1 Đất trồng
Rau Kinh Giới thích hopwh với đất trồng có độ pH duy trì từ 6.5 đến 7. Bạn có thể lựa chọn sử dụng đất hiện có hoặc mua đất chuyên dụng. Để tạo điều kiện thuận lợi, đất cần được bón thêm phân chuồng, phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa, đồng thời kết hợp bón lót để tăng cường dinh dưỡng và cải thiện chất xơ.
Ngoài ra, yêu cầu về đất trồng kinh giới bao gồm việc làm sạch toàn diện và phơi khô ít nhất 7 ngày trước khi tiến hành gieo trồng. Đồng thời đảm bảo chất lượng của đất trồng sao cho đạt tiêu chuẩn, từ đó giúp cây được trồng trong môi trường thuận lợi và có điều kiện sinh trưởng hiệu quả.
Bạn có thể sử dụng đất hiện có hoặc mua đất chuyên dụng
2.2 Chọn giống
Quá trình trồng Rau Kinh Giới thường sử dụng hạt giống là phương pháp chủ yếu. Hạt giống của loại cây này có thể dễ dàng được tìm mua tại các cửa hàng nông sản hoặc siêu thị. Để đảm bảo nguồn gốc và chất lượng tốt nhất, bạn nên mua hạt giống từ những địa điểm cung cấp uy tín và đáng tin cậy.
Ngoài ra, bạn có thể lựa chọn phương pháp trồng cây kinh giới bằng cách sử dụng cành. Việc thực hiện theo kỹ thuật đúng đắn giúp quá trình trồng cây diễn ra thuận lợi và đạt được hiệu quả cao như mong muốn. Tuy nhiên, phương pháp trồng bằng cành có độ phức tạp cao, đòi hỏi sự cẩn thận để đảm bảo quá trình trồng diễn ra thuận lợi và mang lại kết quả cao.
Rau Kinh Giới thường được trồng bằng phương pháp sử dụng hạt giống
2.3 Tiến hành trồng Rau Kinh Giới
Mỗi phương pháp trồng rau, dù là gieo hạt hay sử dụng cành giâm đều đặt ra những yêu cầu và kỹ thuật đặc biệt cần tuân thủ. Canh tác rau kinh giới qua việc gieo hạt hoặc sử dụng cành giâm đều đòi hỏi những tiêu chuẩn riêng biệt để đảm bảo sự thành công:
Cách trồng bằng hạt
Bạn không cần phải ngâm ủ trước khi gieo hạt Rau Kinh Giới do hạt của loại cây này có khả năng nảy mầm dễ dàng và tỷ lệ nảy mầm cao. Quy trình bắt đầu bằng việc rải hạt lên diện tích đất trồng đã được chuẩn bị trước đó, sau đó phủ một lớp trấu hoặc tro mỏng. Sau khi gieo hạt, bạn cần tưới nước toàn bộ khu vực gieo để đảm bảo cung cấp độ ẩm đủ cho đất.
Khoảng từ 25 đến 30 ngày sau khi gieo hạt, bạn cần tiến hành việc tỉa cây con đã phát triển, trồng chúng với mật độ tiêu chuẩn là cách cây 30cm và hàng cách hàng là 35cm là một khoảng cách lý tưởng. Đồng thời chú ý ưu tiên việc tách cây con ra để trồng vào thời điểm có thời tiết khô ráo và ánh nắng mặt trời. Sau quá trình trồng cây con, bạn cũng cần thực hiện việc tưới nước để cây phát triển rễ mạnh và tái tạo lá xanh một cách nhanh chóng.
Bạn không cần phải ngâm ủ hạt giống trước khi gieo trồng
Cách trồng bằng cành
Với phương pháp nhân giống bằng cành, bạn cần phải có nhiều kinh nghiệm khi lựa chọn cành sao cho phù hợp và cũng yêu cầu sự tỉ mỉ, cẩn thận trong quá trình trồng.
Quá trình lựa chọn cành giống nên tập trung vào việc chọn cành không quá già với độ dài lý tưởng khoảng từ 12 – 15cm và khoảng 3 – 4 mắt lá. Khi tiến hành ghép cành vào luống, bạn chỉ cần chôn mỗi cành vào khoảng 5 – 7cm.
Cành sau khi được ghép cần được bảo vệ khỏi ánh nắng trực tiếp và được tưới nước đầy đủ để đảm bảo độ ẩm phù hợp. Ngoài ra, bạn cần che nắng ít nhất trong vòng 1 tuần cho đến khi cây mới bắt đầu phát triển lá mới. Quá trình này là cần thiết để đảm bảo thời tiết không ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của cây, thậm chí có thể làm cho cây không thể phát triển thành cây mới.
Phương pháp trồng bằng cành không cần phải quá tỉ mỉ nhưng bạn cần thực hiện một cách cẩn thận
Cách chăm sóc Rau Kinh Giới đúng kĩ thuật
Chăm sóc Rau Kinh Giới không phức tạp, mọi người đều có thể thực hiện một cách dễ dàng. Bạn chỉ cần tuân thủ đúng các yêu cầu trong quá trình chăm sóc giúp cây phát triển, sinh trưởng mạnh mẽ và đạt hiệu quả cao. Dưới đây là những vấn đề cơ bản cần đảm bảo trong quá trình chăm sóc cây:
3.1 Tưới nước
Bạn cần thực hiện tưới nước theo đúng quy trình bởi cung cấp đủ nước có ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình phát triển của Rau Kinh Giới.
Trong mùa khô, bạn cần thực hiện tưới nước đều đặn 2 lần/ngày vào buổi sáng và buổi chiều mát. Đồng thời, trong mùa mưa, bạn cần chú ý đến khả năng thoát nước của vườn trồng.
Ngoài ra, bạn nên sử dụng nguồn nước sạch để tưới cho Rau Kinh Giới, có thể là nước phun sa trực tiếp hoặc nước từ giếng khoan,… Hơn nữa cần duy trì độ ẩm đủ cho đất trồng thông qua việc sử dụng nước sạch, từ đó mang lại khả năng bảo vệ vườn trồng và giảm thiểu nguy cơ bị sâu bệnh gây hại.
Bên cạnh đó, dựa vào điều kiện thời tiết thực tế, bạn cần điều chỉnh số lần và lượng nước sử dụng cho mỗi lần tưới một cách cân đối.
Bạn cần thực hiện tưới nước đúng cách bởi sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình phát triển của cây
3.2 Làm cỏ
Bạn cần duy trì sự sạch sẽ bằng cách làm cỏ khi trồng Rau Kinh Giới. Từ đó không chỉ tạo ra không gian thoáng đãng cho vườn trồng mà còn giảm nguy cơ cạnh tranh dinh dưỡng đối với cây trồng hiệu quả. Đồng thời giúp cây kinh giới phát triển và sinh trưởng một cách thuận lợi, đáp ứng đúng các yêu cầu.
Quá trình làm cỏ cần được thực hiện đều đặn và thường xuyên để đảm bảo vườn trồng luôn duy trì trong trạng thái lý tưởng. Ngoài ra, trong quá trình chăm sóc, bạn cần cắt bỏ hết hoa khi xuất hiện để tăng cường sức sống của cây, phát triển nhiều cành lá hơn, tạo ra một môi trường tươi tốt và đảm bảo thu hoạch với hiệu suất cao.
3.3 Kĩ thuật bón phân
Quá trình chăm sóc Rau Kinh Giới đòi hỏi bón phân đầy đủ và đúng theo tiêu chuẩn kỹ thuật nhằm tạo điều kiện cho cây sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ.
Bón lót
Bón lót là bước thực hiện trong giai đoạn làm đất, trước khi tiến hành trồng Rau Kinh Giới. Đồng thời cần được hoàn thành khoảng 7-10 ngày trước khi bắt đầu quá trình trồng, và đất trồng cần được phơi khô đầy đủ.
Để bón lót cho đất trồng, bạn cần sử dụng lượng phân bón hữu cơ khoảng 50-70kg/1000m2/lần, như là phân bón Organic 1 hoặc Organic Gold. Bón lót đều khắp vườn trồng giúp cải thiện độ tơi xốp của đất, đồng thời làm giàu dưỡng chất cho đất trước khi bắt đầu quá trình trồng cây.
Bạn cần thực hiện bón lót và bón thúc đúng theo từng giai đoạn phát triển của cây
Bón thúc
Ngoài bón lót, bón thúc cũng đòi hỏi sự chú ý trong quá trình phát triển của Rau Kinh Giới. Ngoài ra, bạn cần cung cấp thêm phân bón giúp bổ sung dưỡng chất, thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển của cây một cách thuận lợi hơn. Việc bón thúc cho vườn Rau Kinh Giới được thực hiện qua 3 đợt chính, cụ thể như sau:
– Bón thúc lần 1: Sau khoảng 7-10 ngày kể từ lúc gieo hạt, bạn cần tiến hành bón thúc lần đầu tiên với khoảng 20-30kg/1000m2 sử dụng phân bón NPK 20-20-15.
– Bón thúc lần 2: Khi cây con đã được cấy khoảng 3 ngày, việc bón thúc cần được thực hiện với phân bón NPK 20-20-15+TE với lượng khoảng 20-30kg/1000m2.
– Bón thúc lần 3: Sử dụng phân bón NPK 15-15-15+TE với lượng là 20-30kg/1000m2 để thực hiện lần bón thúc tiếp theo sau khoảng 10-15 ngày, tuân theo cách thực hiện tương tự như lần 2.
Công dụng của Rau Kinh Giới
Rau Kinh Giới là một trong những loại thực phẩm không chỉ dùng làm hương vị thơm ngon mà còn có nhiều lợi ích tuyệt vời đối với sức khỏe con người:
4.1 Hỗ trợ điều trị cảm cúm
Rau Kinh Giới là một nguồn thực phẩm giàu chất thymol và carvacrol, những hợp chất có khả năng tiêu diệt vi khuẩn cúm. Do đó, chúng được coi là một thực phẩm hỗ trợ hiệu quả trong việc điều trị các triệu chứng cúm như sốt, cảm lạnh và đau nhức cơ thể. Khi xuất hiện dấu hiệu cảm cúm, một biện pháp hiệu quả là nấu cháo trắng với rau kinh giới, kết hợp với một ít hành lá hoặc rau tía tô và ăn ngay khi nóng. Từ đó sẽ giúp cơ thể cảm thấy dễ chịu hơn và hỗ trợ quá trình điều trị.
Ngoài ra,Rau Kinh Giới còn có đặc tính giúp thông mũi và làm dịu cổ họng khi bị cảm hoặc dị ứng. Bạn có thể thực hiện xông mũi bằng cách nhỏ một vài giọt tinh dầu kinh giới vào nước nóng trong một bát và hít hơi hơi nước. Từ đó sẽ giúp giảm tắc nghẽn mũi và làm dịu cổ họng, mang lại cảm giác thoải mái và giảm bớt các triệu chứng khó chịu do cảm lạnh hay dị ứng.
Trong Rau Kinh Giới có các hợp chất có khả năng tiêu diệt vi khuẩn cúm
4.2 Giúp kháng khuẩn
Rau Kinh Giới chứa một số hợp chất có đặc tính kháng khuẩn mạnh. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các sản phẩm chiết xuất từ kinh giới như tinh dầu có khả năng ngăn chặn sự phát triển của Pseudomonas aeruginosa và Escherichia coli, đây là hai chủng vi khuẩn gây nên tình trạng nhiễm trùng. Ngoài ra, các nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra rằng lá kinh giới có tác dụng chống lại tới 23 loại vi khuẩn khác nhau.
Bên cạnh đó, ăn Rau Kinh Giới không chỉ giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng mà còn giúp chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn vào cơ thể. Đó là bởi khả năng kháng khuẩn của các thành phần có trong kinh giới, tạo nên một lợi thế tự nhiên trong việc bảo vệ sức khỏe và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây hại.
4.3 Giảm nguy cơ mắc ung thư
Rau Kinh Giới chứa nhiều chất chống oxy hóa. Những chất này không chỉ ngăn chặn tác động của các gốc tự do, mà còn có khả năng hỗ trợ trong việc ngăn ngừa sự phát triển của ung thư bằng cách kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư, thậm chí có thể dẫn đến tiêu diệt chúng. Một nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng chất Carvacrol, một trong những thành phần của rau kinh giới có khả năng ngăn chặn sự phát triển và lây lan của tế bào ung thư ruột kết.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng những nghiên cứu này chỉ mới được thực hiện trong môi trường ống nghiệm, sử dụng lượng lớn thảo mộc và các hợp chất liên quan. Để đưa ra kết luận chính xác hơn về hiệu quả và tác dụng chống ung thư của Rau Kinh Giới thì cần thực hiện nghiên cứu và thử nghiệm trên con người. Từ đó sẽ giúp xác định rõ hơn về khả năng ứng dụng thực tế của loại rau này trong việc ngăn chặn và điều trị ung thư.
Trong Rau Kinh Giới có chứa nhiều chất chống oxi hóa, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư
4.4 Chống nhiễm virus
Ngoài công dụng chống lại nhiều vi khuẩn, một số thử nghiệm cũng đã phát hiện rằng Rau Kinh Giới và các thành phần liên quan có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi một số loại virus. Đặc biệt, thymol và carvacrol là hai hợp chất có liên quan đến đặc tính kháng virus của loại rau này.
Bên cạnh đó, một nghiên cứu thực hiện trong ống nghiệm đã chỉ ra rằng carvacrol có trong Rau Kinh Giới có khả năng làm bất hoạt norovirus, là một loại virus gây tiêu chảy, buồn nôn và đau dạ dày chỉ trong vòng 1 giờ sau khi sử dụng. Ngoài ra, 2 chất này cũng đã bất hoạt được 90% virus Herpes simplex chỉ trong vòng 1 giờ. Chính vì thế, Rau Kinh Giới có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi một số virus gây bệnh. Tuy nhiên vẫn cần thêm nghiên cứu và kiểm tra trên con người để xác nhận hiệu quả trong thực tế.
Trong Rau Kinh Giới và các thành phần liên quan có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi một số loại virus
4.5 Giúp giảm viêm
Khi cơ thể bị tổn thương hoặc mắc phải các bệnh lý, phản ứng miễn dịch thường biểu hiện qua tình trạng viêm nhiễm. Đáng chú ý, viêm nhiễm mãn tính có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của một số bệnh như tim, bệnh tự miễn và tiểu đường. Rau Kinh Giới nhờ sự giàu chất chống oxy hóa, từ đó có khả năng giảm tình trạng viêm và hiệu quả trong việc trung hòa gốc tự do.
4.6 Hỗ trợ điều trị mụn nhọt
Trong việc hỗ trợ điều trị mụn nhọt, kinh giới có hiệu quả rất đặc biệt. Phương pháp đơn giản để xử lý mụn nhọt là sử dụng nước cất từ rau kinh giới tươi sau khi đã được nghiền nhuyễn và ép lấy nước. Sử dụng dung dịch trực tiếp lên nốt mụn, đợi cho khô và sau đó rửa sạch.
4.7 Có lợi cho hệ hô hấp
Flavonoid, carvacrol và tecpen trong cây kinh giới đều có tác dụng làm tan đờm, chống ho, giúp loại bỏ đờm từ phổi và ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi. Đặc biệt, những chất này giảm rủi ro nhiễm trùng xoang, do đó cây kinh giới trở thành một lựa chọn lý tưởng cho sức khỏe đường hô hấp.
Một số chú ý khi sử dụng Rau Kinh Giới
Tinh dầu oregano là loại tinh dầu chiết xuất từ Rau Kinh Giới đã được ứng dụng rộng rãi như một phương thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, việc sử dụng rau kinh giới và tinh dầu oregano vẫn mang theo một số rủi ro, và do đó, bạn cần lưu ý đến các trường hợp sau đây:
– Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên tiêu thụ tinh dầu oregano trực tiếp bởi sự tiếp xúc với hàm lượng lớn có thể tăng nguy cơ sảy thai hoặc ảnh hưởng đến thai nhi.
– Người dùng thuốc chống đông máu cần thận trọng và tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng tinh dầu oregano bởi có thể làm tăng nguy cơ chảy máu ở những người có rối loạn đông máu.
– Ngoài ra, người bệnh tiểu đường nên thận trọng khi sử dụng tinh dầu kinh giới bởi có khả năng giảm lượng đường trong máu, ảnh hưởng đến người bệnh tiểu đường.
– Người sắp phẫu thuật nên ngưng sử dụng tinh dầu oregano ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật để tránh tăng nguy cơ chảy máu.
– Bên cạnh đó, loại rau này có thể tương tác với lithium. Uống oregano có thể làm giảm hàm lượng lithium đào thải ra khỏi cơ thể, dẫn đến tăng lượng lithium trong cơ thể và có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
– Hơn nữa, nếu sử dụng quá mức tinh dầu oregano có thể gây khó chịu đối với dạ dày do khả năng kích thích lợi tiểu của chúng. Và đối với một số người, việc bôi tinh dầu lên da có thể gây phát ban.
Lời kết
Qua bài viết trên, bạn có thể thấy trồng và chăm sóc Rau Kinh Giới không quá phức tạp, mọi người đều có thể áp dụng dễ dàng tùy theo nhu cầu cá nhân. Bạn chỉ cần tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn cần thiết trong canh tác giúp cây sinh trưởng, phát triển mạnh mẽ, mang lại năng suất cao, đồng thời đảm bảo hiệu quả kinh tế cao, đáp ứng tốt các nhu cầu thực tế của từng người và gia đình!
