Ớt là một loại thực phẩm rất phổ biến và thường được sử dụng để chế biến, từ đó giúp kích thích và làm tăng hương vị của các món ăn. Hãy cùng Nuoitrong.com khám phá ngay cách trồng cây Ớt tại nhà một cách đơn giản và dễ thực hiện, giúp bạn tự tay chăm sóc và thu hoạch những chậu ớt đầy quả nhé!
Đặc điểm của cây Ớt
Cây Ớt được biết đến với tên khoa học là Capsicum frutescens L, Capsicum annuum L., thuộc họ Cà. Chúng còn được biết đến với một số tên gọi khác như lạt tiêu, lạt tử, hải tiêu và là một loại cây gia vị thân thảo, được sử dụng để tăng hương vị cay trong quá trình chế biến thực phẩm.
Trên thị trường, có nhiều giống ớt được ưa chuộng như ớt hiểm, ớt sừng trâu, ớt chìa vôi, ớt chỉ thiên, mỗi loại mang đến hương vị đặc trưng riêng biệt, nhưng đều chung điểm là độ cay đặc trưng. Đặc điểm cay ít hay cay nhiều phụ thuộc vào loại giống ớt cụ thể.
Cây Ớt còn có tên gọi khác là lạt tiêu, lạt tử, hải tiêu
Cách trồng cây Ớt chi tiết
Trước khi tiến hành trồng cây Ớt, bạn cần đảm bảo chuẩn bị đầy đủ các yếu tố nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho cây trong quá trình trồng nhé:
2.1 Thời vụ trồng
Thời điểm lý tưởng để bắt đầu trồng cây ớt phụ thuộc vào địa phương và điều kiện địa lý. Tuy nhiên, nói chung, bạn nên bắt đầu trồng ớt từ đầu tháng 8 hoặc tháng 9 được xem là thích hợp nhất.
Trong khoảng thời gian này, sự xuất hiện của sâu bệnh giảm đáng kể, giảm nguy cơ ảnh hưởng đến cây ớt trong quá trình trồng. Sau khoảng 2-3 tháng, cây ớt sẽ đạt đến giai đoạn thu hoạch.
Thời vụ thích hợp nhất để trồng Ớt là từ đầu tháng 8 hoặc tháng 9
2.2 Đất trồng
Cây Ớt có khả năng phát triển trên nhiều điều kiện đất trồng khác nhau. Để đảm bảo dinh dưỡng và sự phát triển tốt nhất của cây, bạn nên chọn lựa loại đất thịt, giàu mùn và có sự pha trộn với cát. Từ đó sẽ giúp cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây.
Ngoài ra, đất trồng cần có độ pH trong khoảng từ 6-7 để tạo môi trường lý tưởng cho cây phát triển. Đồng thời, đất cũng cần có khả năng thoát nước tốt để tránh tình trạng dư nước gây hại cho cây
Độ tơi xốp cao của đất cũng là một yếu tố quan trọng, giúp cây ớt phát triển hợp lý và thuận lợi cho quá trình chăm sóc và thu hoạch.
Đất trồng nên là đất thịt, giàu mùn và có sự pha trộn với cát
2.3 Chuẩn bị giống
Quyết định lựa chọn giống ớt phù hợp cho việc trồng tùy thuộc vào sở thích và nhu cầu ăn uống của gia đình bạn. Nếu bạn yêu thích hương vị cay, bạn nên chọn giống cây ớt hiểm hoặc ớt chỉ thiên với đặc điểm riêng biệt cho mục đích trồng. Ngược lại, nếu gia đình bạn không ưa sự cay nồng, giống ớt chuông là sự lựa chọn lý tưởng.
Khi đã quyết định được giống cây ớt mà bạn mong muốn, việc tiếp theo là tìm mua hạt giống chất lượng. Các cửa hàng nông sản là địa điểm tốt để đảm bảo rằng bạn sẽ có được hạt giống không chỉ chất lượng mà còn không bị nhiễm bệnh, đồng thời mang lại năng suất tốt cho cây trồng.
Nếu không tìm thấy hạt giống ở các cửa hàng nông sản, bạn cũng có thể kiểm tra tại siêu thị hoặc thậm chí tự lấy hạt từ những quả ớt bạn sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng khả năng kháng sâu bệnh và sự phát triển của cây có thể không bằng so với hạt giống chuẩn đã được xử lý chất lượng.
Bạn nên lựa chọn giống Ớt sao cho phù hợp với sở thích và nhu cầu của bạn và gia đình
2.4 Kĩ thuật trồng cây Ớt chi tiết
– Ngâm ủ: Để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình nảy mầm, hạt ớt được ngâm trong nước ấm có nhiệt độ khoảng 50 độ C. Bạn có thể chuẩn bị dung dịch ngâm bằng cách pha 2 phần nước sôi và 3 phần nước lạnh. Thời gian ngâm kéo dài khoảng 8 tiếng, sau đó hạt ớt được vớt ra và ủ trong khăn vải ẩm trong khoảng 8 tiếng nữa. Quá trình ngâm trong nước ấm giúp hạt ớt nảy mầm một cách dễ dàng hơn, tăng khả năng thành công trong quá trình trồng.
– Gieo hạt: Chuẩn bị khay ươm giống. Bạn có thể sử dụng nhiều loại khay tự nhiên như vỏ trứng, khay trứng, hộp sữa…hoặc chọn loại khay trồng chuyên dụng có sẵn trên thị trường. Sau đó đặt đất vào khay và tạo các lỗ nhỏ giữa khay, tiếp theo gieo hạt đã ủ vào từng lỗ với mỗi lỗ chỉ nên gieo 1-2 hạt. Cuối cùng phủ đất lên hạt đã gieo và thực hiện việc tưới nước để giữ ẩm đất, thực hiện tưới nước ngày 2 lần. Sau khi hoàn thành quá trình gieo hạt vào khay, bạn cần đặt khay ở môi trường ấm áp.
– Trồng cây con: Khi cây ớt đã phát triển đủ, khoảng 4-5 lá thật sau khi gieo (tức là khoảng 25-30 ngày), bạn có thể chuyển cây con ra trồng vào chậu lớn. Trong quá trình này, nếu chọn chậu tròn thì mỗi chậu chỉ nên trồng 1 cây. Nếu chọn chậu dài, bạn có thể duy trì khoảng cách trồng là 50 x 30 cm hoặc 70 x 60 cm.
Hạt ớt cần được ngâm trong nước ấm có nhiệt độ khoảng 50 độ C trước khi đem gieo
Cách chăm sóc cây Ớt đúng kĩ thuật
Sau khi thành công trong việc trồng cây Ớt trong chậu, bạn cần chăm sóc cẩn thận để hỗ trợ sự phát triển và sinh trưởng của cây non. Từ đó đảm bảo rằng cây sẽ phát triển mạnh mẽ, mang lại năng suất cao và chất lượng.
3.1 Tưới nước
Để đảm bảo sự phát triển và sinh trưởng tốt của cây ớt trong chậu, bạn cần thực hiện tưới nước đều đặn. Hãy thực hiện tưới nước ít nhất mỗi ngày một lần để đảm bảo rằng đất trong chậu luôn duy trì độ ẩm cần thiết. Hơn nữa, trong thời kỳ nắng nóng kéo dài, bạn nên tăng tần suất tưới nước để đáp ứng nhu cầu nước tăng cao của cây trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Bên cạnh đó, khi mùa mưa bắt đầu, bạn hãy điều chỉnh lịch tưới nước bằng cách giãn cách khoảng 2-3 ngày giữa mỗi lần tưới. Từ đó sẽ giúp đảm bảo rằng nước có thể thoát ra khỏi chậu một cách hiệu quả, tránh tình trạng ngập úng gây hại cho hệ rễ của cây.
Bạn nên thực hiện tưới nước ít nhất mỗi ngày một lần nhằm giúp duy trì độ ẩm cần thiết cho đất
3.2 Cắt tỉa cây
Khi cây Ớt đã đạt đến chiều cao khoảng 20-30cm, bạn hãy bắt đầu quá trình tỉa tạo hình cho cây. Bạn cần tỉa bớt những cành mọc ra gần mặt đất sẽ giúp cây trở nên gọn gàng, đồng thời đảm bảo phân phối dinh dưỡng tốt cho sự phát triển của cây. Ngoài ra, đừng quên loại bỏ cỏ dại và những cành lá héo xuất hiện quanh gốc cây ớt để duy trì môi trường ổn định cho cây.
3.3 Bón phân
Bạn có thể sử dụng phân NPK để bón cho cây ớt nhằm thúc đẩy sự phát triển của cây và tăng cường quá trình ra hoa và đậu trái. Khi bắt đầu quá trình bón phân có thể diễn ra từ ngày thứ 25-30 kể từ khi cây ớt non được trồng trong chậu. Lần tiếp theo để bón phân cho cây có thể bắt đầu khi cây bắt đầu đặt hoa và đậu trái. Khi bón bạn có thể rải đều phân xung quanh gốc cây hoặc hòa phân với nước khi tưới cây.
3.4 Sâu bệnh hại
– Bọ trĩ, bọ phấn trắng: Gây tổn thương đọt non và lá non, đồng thời là nguồn truyền nhiễm các loại virus trên cây.
– Sâu xanh đục trái: Gây hại búp non, nụ hoa và gây ra điểm yếu sinh trưởng, làm đục thủng quả từ giai đoạn xanh đến gần chín.
– Sâu ăn tạp: Gây thiệt hại trên lá và cây con. Khi phát hiện, bạn cần loại bỏ tổ trứng và sâu non.
– Bệnh héo cây con: Thường xảy ra khi cây con đang ươm hoặc sau khoảng một tháng trồng. Lúc này bạn cần theo dõi và xử lý kịp thời.
– Bệnh héo chết cây: Trong trường hợp bệnh do vi khuẩn, bạn cần nhổ cây và tiêu hủy, đồng thời cũng có thể sử dụng vôi bột rải vào đất.
– Bệnh thán thư: Nếu phát hiện bệnh, bạn cần xử lý một cách kịp thời và hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan trong vườn.
Cây Ớt rất hay gặp phải các vấn đề về sâu và bệnh hại, bạn cần chú ý các biện pháp phòng ngừa phù hợp
Thu hoạch cây Ớt
Thu hoạch ớt khi trái bắt đầu chuyển màu, tức là trước khi chín, để thu được trái già chuyển màu có vết đỏ (đặc điểm của sự chín) sẽ kích thích ra hoa nhiều hơn và tạo ra năng suất cao hơn cho đợt sau.
Khi thu hoạch, bạn nên cắt cả cuống trái mà không làm gãy nhánh. Đối với ớt cay, thời điểm thu hoạch thường là sau khoảng 35-40 ngày kể từ khi trổ hoa. Trong các lứa rộ, thu hoạch ớt nên được thực hiện mỗi ngày, thông thường cách nhau 1-2 ngày để đảm bảo chất lượng.
Thông thường, từ 35-40 ngày sau khi đậu trái, ớt có thể bắt đầu chín và sẵn sàng để thu hoạch. Nếu thực hiện chăm sóc đúng cách, đặc biệt là bón phân đầy đủ, cây ớt có thể cho nhiều đợt trái, với khả năng năng suất trung bình từ 25-35 tấn/ha hoặc thậm chí cao hơn.
Bạn nên thu hoạch Ớt sau khoảng 35-40 ngày kể từ khi trổ hoa
Cách bảo quản Ớt được lâu
Để bảo quản trái ớt sau khi thu hoạch và đảm bảo khả năng sử dụng lâu dài, bạn có thể thực hiện theo các biện pháp sau:
– Ngắt bỏ cuống của trái ớt và đặt chúng vào một chiếc túi nilon kín. Sau đó, đặt túi nilon vào tủ lạnh để bảo quản và sử dụng từ từ theo nhu cầu.
– Sử dụng dao để cắt phần đầu của trái ớt, đồng thời loại bỏ tất cả các hạt bên trong. Sau đó, đặt trái ớt vào túi nilon và cất giữ trong tủ lạnh để bảo quản.
– Một phương pháp khác mà nhiều gia đình thường áp dụng là cắt bỏ cuống ớt, loại bỏ hạt, sau đó ngâm chúng trong lọ thủy tinh chứa giấm và tỏi hoặc nước giấm pha đường. Phương pháp này giúp trái ớt bảo quản được lâu với hương vị chua cay đặc trưng khi sử dụng.
Công dụng của quả Ớt
Ăn ớt mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe do ớt chứa đựng lượng dinh dưỡng phong phú. Với lượng ớt vừa đủ, những tác dụng tuyệt vời sẽ ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe của bạn.
6.1 Giúp kéo dài tuổi thọ
Báo cáo từ Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ mang lại thông tin đáng chú ý về lợi ích của việc bổ sung ớt vào chế độ ăn uống, được thu thập từ nghiên cứu so sánh hồ sơ sức khỏe và chế độ ăn uống của hơn 570.000 người tại Mỹ, Ý, Trung Quốc và Iran. Các kết quả chi tiết được tổng hợp như sau:
– Những người thường xuyên ăn ớt đã có lợi ích đáng kể về sức khỏe.
– Giảm tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch lên đến 26% so với nhóm hiếm khi hoặc không bao giờ ăn ớt.
– Giảm tỷ lệ tử vong do ung thư một cách đáng kể, giảm tới 23%.
– Giảm khoảng 25% tỷ lệ tử vong do các nguyên nhân khác.
Ngoài ra, một nghiên cứu khác cũng đã khẳng định rằng những người thường xuyên ăn ớt ít nhất 4 lần mỗi tuần trong 8 năm có tỷ lệ tử vong thấp hơn đáng kể so với nhóm hiếm khi hoặc không có thói quen này.
Những người thường xuyên ăn Ớt giúp tăng cường sức khỏe, kéo dài tuổi thọ
6.2 Giúp giảm nguy cơ mắc ung thư
Theo các nghiên cứu mới đây, ớt không chỉ là một gia vị làm tăng hương vị cho các món ăn mà còn được biết đến với khả năng ngăn ngừa sự phát triển của ung thư.
Theo một bài báo được đăng trên tạp chí khoa học Molecules vào năm 2016, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng capsaicin, một hợp chất có trong quả ớt có thể có tác dụng như chất ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư. Đồng thời, theo Đại học California, capsaicin trong ớt cũng có khả năng ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư và ngăn chặn mầm mống bệnh phát triển. Hợp chất này đóng vai trò như một phương pháp tự nhiên hỗ trợ kiểm soát ung thư tuyến tiền liệt.
6.3 Hỗ trợ giảm cân
Trong ớt có chứa capsaicin, đã được nghiên cứu và chứng minh có thể hỗ trợ quá trình giảm cân. Capsaicin giúp kiểm soát sự thèm ăn và được cho là có khả năng đốt cháy chất béo. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung 10 gam ớt đỏ trong bữa ăn có thể tăng cường quá trình đốt cháy chất béo.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng không tất cả các nghiên cứu đều cho thấy tác dụng giảm cân của ớt. Có một số nghiên cứu không thấy rõ hiệu quả do lượng ớt trong chế độ ăn quá ít để tạo ra tác động rõ rệt.
Tóm lại, việc bổ sung ớt đỏ hoặc các thực phẩm giàu capsaicin có thể là một phần quan trọng của chế độ ăn lành mạnh, giúp kiểm soát cân nặng và cải thiện sức khỏe nếu kết hợp với lối sống lành mạnh.
Trong ớt có chứa capsaicin giúp hỗ trợ quá trình giảm cân
6.4 Giúp cân bằng lượng đường trong máu
Ăn ớt thường xuyên có thể cải thiện kiểm soát nồng độ insulin trong máu, mang lại lợi ích đặc biệt đối với những người mắc bệnh đái tháo đường. Theo nghiên cứu, người thường xuyên ăn ớt trong bữa ăn có khả năng kiểm soát đường huyết tốt hơn khoảng 60% so với những người không thêm ớt vào chế độ dinh dưỡng.
6.5 Giúp giảm đau
Capsaicin là một hợp chất chính có trong ớt, có khả năng liên kết với các thụ thể đau, đó là các đầu dây thần kinh cảm nhận cảm giác đau. Điều này giải thích tại sao khi ăn ớt, bạn có thể cảm thấy cảm giác cay nóng. Tuy nhiên, đáng chú ý rằng việc tiêu thụ quá nhiều ớt có thể làm giảm độ nhạy của các thụ thể đau, và từ đó tạo ra một tác dụng giảm đau.
Ngoài ra, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng ớt đỏ có thể hỗ trợ trong việc điều trị và cải thiện chứng ợ nóng. Tuy nhiên, khi xử lý vấn đề ợ nóng, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ. Bởi trong giai đoạn đầu tiên khoảng 5 tuần, cơn đau do trào ngược axit có thể tăng lên trước khi triệu chứng bắt đầu giảm đi theo thời gian. Lúc này bạn cần theo dõi và điều chỉnh điều trị dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
6.6 Tăng cường sức khỏe tim mạch
Với sự dồi dào về hàm lượng kali và folate, ớt có khả năng giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Kali trong ớt đóng vai trò quan trọng trong việc làm thư giãn mạch máu, giúp ổn định lưu lượng máu trong hệ tuần hoàn. Đồng thời, quả ớt cũng chứa nhiều vitamin B9 (folate), riboflavin (vitamin B2) và niacin (vitamin B3). Riboflavin tham gia vào quá trình phân hủy chất béo, trong khi niacin đóng vai trò cải thiện mức cholesterol trong cơ thể.
Với hàm lượng vitamin B phức hợp phong phú, quả ớt không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch mà còn có tác dụng hạn chế sự hình thành xơ vữa trong động mạch, từ đó giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Bổ sung Ớt vào thực đơn hàng ngày giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch
6.7 Tốt cho làn da
Một số hormone đóng vai trò quan trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng của làn da. Ăn ớt có thể kích thích cơ thể tiết ra những hormone này, giúp cải thiện độ sáng, độ căng,và độ mềm mại của làn da, đồng thời hiệu quả trong việc điều tiết hoạt động của tuyến dầu nhờn.
6.8 Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Capsaicin trong ớt có thể đóng vai trò trong việc giảm nhẹ một số triệu chứng của bệnh tiểu đường loại 1. Tuy nhiên, do chỉ có khả năng giảm nhẹ triệu chứng, ớt không thể thay thế cho thuốc trong quá trình điều trị bệnh tiểu đường.
Vì vậy, ớt không nên được coi là một phương pháp điều trị tự nhiên mà thay thế các liệu pháp đã được chỉ định bởi bác sĩ điều trị. Bệnh nhân cần tuân thủ mọi chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ chăm sóc sức khỏe của mình.
6.9 Làm tăng cảm giác thèm ăn
Ớt là một loại gia vị phổ biến tại Việt Nam, không chỉ mang lại hương vị ngon cho món ăn mà còn giúp kích thích tiết dịch tiêu hóa, từ đó tăng cường sự thèm ăn của người sử dụng. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng không nên lạm dụng sử dụng ớt trong bữa ăn bởi có thể gây ra những vấn đề về tiêu hóa.
Có nên ăn nhiều Ớt không?
Ăn ớt nhiều mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên bạn cũng cần chú ý tới lượng tiêu thụ. Capsaicin trong ớt mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng nếu tiêu thụ quá mức thì sẽ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe.
Theo báo cáo từ Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, việc ăn quá nhiều ớt đỏ có thể gây ra các tác dụng phụ, có thể dẫn đến kích ứng dạ dày, khó tiêu và kích thích ruột. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng như tổn thương gan và tăng huyết áp.
Bạn nên duy trì ăn Ớt ở một mức độ phù hợp sẽ rất tốt cho sức khỏe, không nên ăn quá nhiều
Đối tượng không nên ăn Ớt
Với những ưu điểm tích cực của ớt thì bổ sung thực phẩm này vào chế độ ăn hàng ngày là vô cùng cần thiết . Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng ớt không phải là lựa chọn phù hợp cho mọi người. Dưới đây là một số lý do bạn nên hạn chế hoặc tránh ăn ớt nếu gặp phải các vấn đề sức khỏe sau:
– Vấn đề về đường tiêu hóa: Người có các vấn đề như viêm dạ dày mãn tính, loét dạ dày nên tránh ăn ớt. Bởi sự cay nồng của ớt có thể gây phù nề niêm mạc, tăng nhụ động dạ dày, làm ảnh hưởng đến quá trình phục hồi chức năng tiêu hóa.
– Vấn đề về túi mật: Những người có sỏi mật hoặc viêm túi mật mãn tính nên hạn chế ăn ớt bởi ớt có thể kích thích axit dạ dày và tác động tiêu cực đến túi mật.
– Vấn đề liên quan đến tim mạch, huyết áp, phế quản: Capsaicin trong ớt có thể thúc đẩy tuần hoàn máu, giúp cải thiện lưu thông máu. Tuy nhiên, đối với những người có vấn đề về tim mạch, huyết áp hoặc phế quản thì có thể dẫn đến tăng nhịp tim và suy tim cấp tính.
– Vấn đề về trĩ hoặc táo bón: Người có vấn đề về trĩ hoặc táo bón nên hạn chế ăn ớt bởi có thể làm tăng áp lực trong ruột.
– Đau mắt đỏ và viêm giác mạc: Nếu bạn đang gặp vấn đề với mắt như đau mắt đỏ hoặc viêm giác mạc thì nên tránh ăn ớt vì có thể làm tăng cảm giác khó chịu.
– Phụ nữ đang cho con bú nên hạn chế ăn ớt bởi có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ và tạo ra mùi vị không mong muốn cho trẻ.
Lời kết
Với những ứng dụng tuyệt vời như đã nêu trên, cây ớt không chỉ là một loại gia vị thông thường mà còn có nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Hơn nữa, bạn cũng đã biết quy trình trồng và chăm sóc một cây Ớt tươi tốt ngay tại nhà để sử dụng khi cần. Hãy chia sẻ bài viết này với người thân và bạn bè để cùng nhau hiểu rõ hơn về những thông tin hữu ích này nhé!
