Hiện nay, trồng cây Đinh Lăng lấy củ không chỉ mang lại giá trị dinh dưỡng mà còn có lợi ích kinh tế đáng kể. Tuy nhiên, để đạt được cây đinh lăng phát triển củ nhanh chóng, bạn cần tuân thủ một số quy tắc và phương pháp chăm sóc đặc biệt. Trong bài viết này, Nuoitrong.com sẽ cùng bạn khám phá cách trồng cây đinh lăng để thu hoạch củ hiệu quả, từ khi chuẩn bị đất, lựa chọn giống cây cho đến tiến trình trồng và chăm sóc!
Đặc điểm, nguồn gốc cây Đinh Lăng
Cây Đinh Lăng có tên khoa học là Polyscias fruticosa, được xuất xứ từ Ấn Độ và thuộc họ nhân sâm (Araliaceae). Đây là loài cây thân thảo hoặc cây bụi nhiệt đới, thường có chiều cao khoảng 5m và rộng 2 – 3m. Đặc điểm đặc trưng của cây là những cành rộng và lá xanh bóng mọc gần đầu cành.
Trong y học truyền thống, cây Đinh Lăng được biết đến từ lâu như một phương thuốc bổ, giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể và là một loại thảo dược quý được ưa chuộng ở nhiều quốc gia.
Cây Đinh Lăng có những đặc điểm sau:
– Cây thường có chiều cao từ 30cm đến 60cm, với một số loài có thể cao hơn. Thân cây thẳng đứng và nhiều nhánh phụ. Lá có hình dạng lông chim và mọc xen kẽ theo thân cây.
– Đây là loại cây thường xanh, tức là giữ lá quanh năm. Cây có thể sống lâu năm và trải qua nhiều mùa đông khắc nghiệt.
– Phần được sử dụng nhiều nhất của cây là củ, có màu trắng hoặc nhạt, vị đắng và mùi đặc trưng, được dùng rộng rãi trong y học truyền thống.
– Ngoài ra, cây thường sống trong vùng có khí hậu mát mẻ, nhiệt đới đến ôn đới. Đồng thời yêu cầu đất thạch anh, thoát nước tốt và ánh sáng mặt trời đủ.
– Ngày nay, cây được sử dụng trong y học truyền thống của nhiều quốc gia châu Á để tăng cường sức đề kháng và cải thiện sức khỏe tổng thể. Ngoài ra, củ đinh lăng còn được sử dụng để chế biến thành các sản phẩm thực phẩm bổ sung và dược phẩm.
Đặc điểm hình thái của cây Đinh Lăng
Chuẩn bị trước khi trồng cây Đinh Lăng
Bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi trồng cây Đinh Lăng nhằm đảm bảo sự sinh trưởng và phát triển của cây:
2.1 Đất trồng
Khi trồng cây Đinh Lăng sẽ không yêu cầu loại đất cụ thể, chỉ cần đảm bảo đất có khả năng thông thoáng và tránh ngập úng.
– Vùng đồi núi: Nếu bạn ở vùng có đồi núi, bạn có thể đào hố và trực tiếp trồng cây đinh lăng vào đó.
– Vùng đất bằng phẳng: Ở những vùng đất bằng phẳng, bạn cần tạo mô đất cao để đảm bảo cây không bị ngập úng.
Khoảng 15 ngày trước khi trồng cây đinh lăng, bạn nên thực hiện các bước sau để chuẩn bị đất:
– Đầu tiên, bạn cần dọn sạch cỏ dại để đảm bảo đất tơi xốp và đồng đều, đồng thời giúp loại bỏ nguy cơ cạnh tranh về dinh dưỡng và ánh sáng cho cây.
– Hơn nữa, bạn nên tiến hành phơi đất ngoài trời để tiêu diệt các loài sâu bệnh trong đất, từ đó giúp loại bỏ các yếu tố có thể gây hại cho cây.
– Ngoài ra, trong quá trình xử lý đất, bạn có thể sử dụng phân NPK chuyên dùng để bón lót cho đất sẽ giúp cung cấp dinh dưỡng cho cây trong giai đoạn phát triển đầu.
Bạn cần tiến hành làm đất cẩn thận và kĩ lưỡng trước khi trồng cây
2.2 Chọn giống
Để trồng cây Đinh Lăng có củ nhanh to, bạn cần lựa chọn giống cây sao cho phù hợp. Cây đinh lăng thường được phân loại thành hai loại chính: đinh lăng nếp và đinh lăng tẻ.
– Đối với loại đinh lăng nếp: Lá xoăn, kích thước nhỏ, thân mềm nhẵn, rễ nhiều và củ lớn. Đây là giống cây đinh lăng có nhiều giá trị dinh dưỡng và năng suất cao. Bạn nên chọn cây giống có cành bánh tẻ hoặc ngọn cây có màu nâu nhạt. Dụng dao sắc để chặt cây thành từng đoạn dài khoảng 25 – 30cm. Lưu ý không nên trồng cây đinh lăng nếp bằng cả cành dài vì không chỉ lãng phí giống mà còn làm cho quá trình chăm sóc trở nên khó khăn.
– Đối với loại đinh lăng tẻ: Loại cây này có lá to, thân xù xì, màu nâu nhạt, rễ ít và cứng. Tuy nhiên, năng suất của loại này thường thấp hơn so với loại đinh lăng nếp, vì vậy, để đảm bảo thu hoạch đạt hiệu suất tốt nhất, bạn nên tránh trồng loại này.
Cây Đinh Lăng có hai loại chính là đinh lăng nếp và đinh lăng tẻ
2.3 Thời vụ và mật độ trồng
Cây đinh lăng có thể trồng vào bất kỳ thời điểm nào trong năm vì chúng có khả năng thích ứng cao, chịu hạn tốt và có khả năng phát triển trong điều kiện ánh sáng mặt trời bị hạn chế. Tuy nhiên, nếu bạn định trồng đinh lăng với mục đích kinh doanh thì nên lựa chọn thời điểm phù hợp để cây phát triển mạnh mẽ và giảm công việc chăm sóc.
Đầu mùa mưa, khoảng từ tháng 4 đến tháng 5 trong lịch dương là thời điểm lý tưởng nhất để bắt đầu trồng đinh lăng. Về mật độ trồng, bạn có thể sử dụng mật độ từ 40,000 đến 50,000 cây trên mỗi hecta. Hơn nữa, cách trồng đúng có thể là cách nhau khoảng 40×50 cm hoặc 50×50 cm.
Cách trồng cây Đinh Lăng chi tiết
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu cần thiết, quy trình trồng cây Đinh Lăng có thể được thực hiện qua các bước sau:
– Bước 1: Đầu tiên, bạn cần lựa chọn các bầu cây đinh lăng giống đáp ứng đủ tiêu chuẩn. Sử dụng dao sắc để cẩn thận rạch lớp nilon bọc bầu đất. Trong quá trình này, bạn cần nhẹ nhàng để tránh làm hỏng bầu đất và nguy cơ đứt rễ cây.
– Bước 2: Tiếp theo, đặt cây con vào giữa hố đất đã được đào sẵn. Đồng thời đảm bảo bề mặt của bầu đất ở mức ngang với bề mặt luống. Sau đó, lấp đất lại xung quanh cây và tạo thành các mô đất cao, có độ nghiêng để tránh tình trạng cây bị ngập nước.
– Bước 3: Ngay sau khi trồng xong, bạn cần tưới nước để thúc đẩy cây con bén rễ. Thời điểm tốt nhất để thực hiện là vào sáng sớm hoặc chiều mát, đồng thời tránh trồng cây trong thời tiết nắng quá nóng hoặc mưa nhiều.
Bạn cần thực hiện đúng theo từng bước trong kĩ thuật trồng cây
Cách chăm sóc cây Đinh Lăng đúng kĩ thuật
Để tạo điều kiện cho giai đoạn chăm sóc cây sau này diễn ra một cách dễ dàng hơn, bạn cần nắm vững kỹ thuật, hướng dẫn chi tiết về cách chăm sóc cây mới trồng như sau:
4.1 Tưới nước
Khi cây đã phát triển rễ mạnh mẽ, bạn cần điều chỉnh tưới nước dựa trên tình trạng sinh trưởng của cây. Nếu mưa lớn gây ra ngập úng, hãy ngay lập tức dẫn nước ra khỏi vùng gốc để tránh cây bị tổn thương. Đồng thời tưới nước một lượng vừa đủ để đảm bảo cây không thiếu nước, tuy nhiên tránh để nước đọng quá nhiều bởi có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của nấm gây bệnh.
4.2 Bón phân
Bạn cần sử dụng phân bón sao cho phù hợp sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển của cây. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách bón thúc cây Đinh Lăng sau khi thực hiện quy trình trồng cây để thu hoạch củ:
– Năm đầu tiên: Sau khi hoàn thành quy trình trồng, bạn cần thực hiện bón thúc khoảng 2 – 3 lần trong năm đầu, mỗi lần sử dụng khoảng 80kg đạm ure trên mỗi hecta đất. Từ đó sẽ giúp cây phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn đầu quan trọng.
– Năm thứ hai: Trong năm thứ hai, bạn hãy tiếp tục bón thúc cho cây một lần nữa. Đồng thời, kết hợp cắt cành để thúc đẩy cây phát triển cành và lá mới nhanh chóng. Từ đó sẽ giúp cây đạt được kích thước và năng suất mong muốn. Phương pháp trồng cây đinh lăng từ cành này rất được ưa chuộng trong ngành nông nghiệp.
Bạn cần chú ý bón phân đúng cách tùy theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây
4.3 Làm cỏ
Để cây Đinh Lăng phát triển với củ nhanh to, bạn cần thực hiện làm sạch cỏ dại thường xuyên. Đồng thời nên được thực hiện định kỳ khoảng 2 – 3 tháng một lần. Từ đó sẽ giúp đảm bảo cây không bị cản trở bởi cỏ dại và tiếp tục có đủ không gian và nguồn dinh dưỡng để phát triển mạnh mẽ.
Mục tiêu chính khi làm sạch cỏ là đảm bảo đất trồng đinh lăng luôn được giữ sạch và không bị cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng với cây. Đồng thời cũng giúp kiểm soát sự tấn công của sâu hại ẩn nấp trong đất. Bằng cách duy trì môi trường sạch sẽ, bạn có thể giảm nguy cơ cây bị tấn công và hạn chế sự lan truyền của bệnh hại.
4.4 Phòng trừ sâu bệnh hại
Khi cây Đinh Lăng bị tấn công bởi sâu xám, rệp sáp, sâu ăn lá, rầy hoặc nấm bệnh, bạn cần chú ý sử dụng các loại thuốc đặc trị.
Từ năm thứ 2 trở đi, cây thường ít bị tấn công bởi sâu hại, tuy nhiên có thể phải đối mặt với vấn đề chuột cắn rễ, do đó cần phải áp dụng biện pháp diệt chuột hiệu quả.
– Đối với phòng trừ sâu xám và sâu ăn lá: Sử dụng sản phẩm Leven để tiêu diệt các loại sâu gây hại này.
– Đối với việc phòng trừ rầy và rệp: Bạn nên ưu tiên sử dụng sản phẩm Vansi, có khả năng kiểm soát rầy và rệp hiệu quả, từ đó giúp bảo vệ cây khỏi sự tấn công của chúng.
– Đối với phòng trừ bệnh nấm và vi khuẩn: Sử dụng sản phẩm Venri để bảo vệ cây đinh lăng khỏi các loại bệnh gây hại do nấm và vi khuẩn gây ra.
Bạn cần chú ý sử dụng đúng các loại thuốc đặc trị tùy theo từng loại sâu bệnh hại cụ thể
Thu hoạch Đinh Lăng
Với kỹ thuật trồng và chăm sóc tốt, bạn có thể thu hoạch được đinh lăng với chất lượng và năng suất cao. Thời gian thu hoạch có thể nằm trong khoảng 3 năm sau khi trồng. Tuy nhiên, nếu muốn đạt được giá trị kinh tế cao hơn, bạn có thể chờ đến 5 – 7 năm trước khi thu hoạch. Trong khoảng thời gian này, củ đinh lăng sẽ phát triển to và chứa nhiều hoạt chất quý giá hơn, đồng thời mang lại lợi nhuận lớn hơn.
Công dụng của cây Đinh Lăng
Cây Đinh Lăng có rất nhiều ứng dụng trong y học cổ truyền cũng như là y học hiện đại, cụ thể:
6.1 Trong y học cổ truyền
Thuốc đinh lăng được sử dụng rộng rãi như một phương pháp bổ trợ sức khỏe, đặc biệt trong điều trị suy nhược cơ thể, các vấn đề về tiêu hóa không hiệu quả, và tình trạng thiếu sữa sau sinh ở phụ nữ cũng như tình trạng mệt mỏi và căng thẳng sau khi sinh. Ngoài ra, chúng còn được sử dụng để điều trị các triệu chứng ho, ho có máu, táo bón và kiết lỵ.
Hơn nữa, phần thân và cành của cây đinh lăng được sử dụng để giảm đau, cải thiện tình trạng phong thấp và đau lưng. Ngoài ra, lá của cây cũng có tác dụng chữa trị các triệu chứng cảm sốt, sưng vú và nổi mẩn ngứa do dị ứng, cũng như làm dịu vết thương thông qua phương pháp giã đắp.
Ngoài ra, rễ của cây đinh lăng cũng được sử dụng như một phương tiện bổ trợ để tăng cường sức khỏe, đặc biệt là trong trường hợp suy nhược cơ thể, gầy yếu và tiêu hoá kém. Hơn nữa, rễ cũng có thể được sử dụng để điều trị ho, ho có máu, đau tử cung, kiết lỵ, đồng thời để thúc đẩy quá trình tiểu tiện và có tác dụng chống độc.
Cây Đinh Lăng có rất nhiều ứng dụng cả trong y học cổ truyền lẫn y học hiện đại
6.2 Trong y học hiện đại
Theo nghiên cứu của Học viện quân sự Việt Nam đã chứng minh rằng dung dịch cao đinh lăng có những tác dụng quan trọng như sau:
– Tăng biên độ của điện thế não, gia tăng tỷ lệ của các sóng não alpha và beta, đồng thời giảm tỷ lệ của sóng delta. Điều này cũng góp phần nâng cao khả năng tiếp nhận của các tế bào thần kinh trong vỏ não đối với các kích thích ánh sáng.
– Dưới tác động của cao đinh lăng, quá trình hưng phấn trong việc thực hiện phản xạ trong mê lộ được kích thích nhẹ nhàng.
– Tăng hoạt động phản xạ có điều kiện, bao gồm cả phản xạ dương tính và phản xạ phân biệt. Tổng thể, vỏ não được kích hoạt nhẹ nhàng và có tính đồng bộ, cải thiện các chức năng liên quan đến tiếp nhận và tích hợp trong hệ thần kinh.
– Nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng khi bộ đội tham gia luyện tập hành quân sử dụng viên bột rễ đinh lăng, khả năng chịu đựng và sức bền của họ đều tăng lên đáng kể.
– Ngoài ra, các nghiên cứu cũng đã chứng minh rằng bột rễ hoặc dung dịch rễ đinh lăng có khả năng tăng cường sức chịu đựng của cơ thể trong điều kiện nóng ẩm, vượt trội hơn cả vitamin C và các loại chè giải nhiệt khác. Điều này là do tác động nâng cao sức mạnh tự nhiên của cây thuốc này.
– Hơn nữa, dịch chiết từ rễ và bột rễ đinh lăng cũng có tác dụng kích thích hệ thống miễn dịch, từ đó nâng cao sức đề kháng chống lại các bệnh tật.
– Cuối cùng, nước sắc và rượu lá đinh lăng đã được chứng minh có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây viêm nhiễm và vi khuẩn đường ruột. Do đó, các sản phẩm này cũng được xem là hiệu quả giúp ngăn chặn tiêu chảy, đặc biệt là đối với gia súc.
Lời kết
Trong bài viết trên, chúng tôi đã chia sẻ với bạn về cách trồng cây Đinh Lăng cho củ to một cách đúng kỹ thuật để đạt được chất lượng và năng suất cao. Do đó, bạn cần thực hiện cách trồng và chăm sóc cây đúng cách để có thể thu hoạch được củ đinh lăng tốt và có giá trị kinh tế cao. Chúng tôi hy vọng rằng thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn thành công khi trồng loại cây này nhé!
