Cà Chua Bi được nhiều người ưa chuộng không chỉ vì khả năng cung cấp thực phẩm cho gia đình mà còn bởi khả năng trang trí nội thất và làm đẹp khu vườn.Ngoài ra, với hương vị ngọt và giòn khác biệt so với cà chua thông thường, cà chua bi là lựa chọn tuyệt vời cho các món salad. Hãy cùng Nuoitrong.com khám phá cách trồng cà chua bi qua bài viết này ngay nhé!
Đặc điểm, nguồn gốc Cà Chua Bi
Cà Chua Bi là một giống cây được trồng rộng rãi từ thập kỷ 1800, có nguồn gốc được cho là bắt nguồn từ vùng Ai Cập. Vào năm 1919, giống cây này đã nhanh chóng trở nên phổ biến tại Hoa Kỳ và ngày nay đã trở thành một lựa chọn phổ biến được nhân giống và trồng rộng khắp trên thế giới.
Cây Cà Chua Bi với tên khoa học là Lycopersicum esculentum Miller, thuộc họ cà Solanacea. Chúng có kích thước nhỏ hơn so với cà chua thông thường, có hình dáng dài hoặc tròn và mang đặc điểm hương vị ngọt.
Đây là một loại quả được đông đảo người ưa chuộng, không chỉ bởi vị ngon mà còn bởi chúng chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Ngoài ra, cà chua bi còn có khả năng chế biến thành nhiều món ngon và đặc biệt là có thể thu hoạch quanh năm, đồng thời ít chịu ảnh hưởng của sâu bệnh hại. Do đó, chúng là một lựa chọn thơm ngon, bổ dưỡng và rất được ưa thích cho bữa ăn gia đình.
Thành phần dinh dưỡng của Cà Chua Bi
Trong một lượng 150 gram Cà Chua Bi thì năng lượng cung cấp là khoảng 30 kcal. Chiếm đến 94% là nước, phần còn lại gồm 6 gram carbs và các thành phần khác.
Cà Chua Bi là một nguồn dồi dào các loại vitamin quan trọng cho sức khỏe, đặc biệt là vitamin A, C và K. Ngoài ra chúng còn chứa một lượng nhỏ các vitamin B6, B9, B1 và các khoáng chất vi lượng như magie, mangan, canxi, photpho và đồng.
Ngoài các thành phần trên, Cà Chua Bi còn chứa nhiều hợp chất hữu cơ bao gồm carotenoid, quercetin, chlorogenic acid, lutein,… Đặc biệt lycopene là một chất chống oxy hóa phong phú trong loại quả này đã được chứng minh có tác dụng ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt và giảm tổn thương tế bào do quá trình oxi hóa.
Điều kiện tốt để trồng Cà Chua Bi
Cây Cà Chua Bi nếu được trồng trong các điều kiện sau sẽ có thể sinh trưởng và phát triển nhanh chóng:
3.1 Thời vụ trồng
Cây Cà Chua Bi ra quả quanh năm và có thể được trồng theo 4 vụ như sau:
– Vụ xuân – hè: Gieo hạt vào tháng 2 – 3 và trồng vào tháng 3 – 4, thu hoạch vào tháng 5 – 6.
– Vụ sớm: Gieo hạt vào tháng 7, trồng vào tháng 8 và thu hoạch vào tháng 9 – 10.
– Vụ muộn: Gieo hạt vào tháng 10, trồng vào tháng 11 và thu hoạch vào tháng 2 – 3.
– Vụ chính: Gieo hạt từ ngày 20 – 25 tháng 9, trồng từ ngày 18 – 22 tháng 10 và thu hoạch vào tháng 12 – 1 năm sau.
3.2 Đất trồng
Cà Chua Bi thích ứng với nhiều loại đất khác nhau nhưng nên ưu tiên lựa chọn đất giàu dinh dưỡng và có khả năng thoát nước tốt. Cách tốt nhất là trộn đất với trấu và sử dụng phân cá đã ủ mục hoặc phân gà, phân hữu cơ để tạo điều kiện tốt nhất cho quá trình trồng cây.
3.3 Ánh sáng
Cây Cà Chua Bi cần khoảng 8 giờ ánh sáng mỗi ngày bởi chúng là loại cây ưa sáng. Khi được cung cấp đủ ánh sáng, quả của cây sẽ phát triển với hương vị thơm ngon và ngọt ngào hơn so với những cây thiếu nắng.
Hướng dẫn chi tiết 2 cách trồng Cà Chua Bi
Có hai phương pháp để trồng Cà Chua Bi đó là trồng từ hạt và trồng từ cây giống. Khi mua cây giống, bạn nên lựa chọn những cây giống khoảng 1 tháng tuổi tại các cửa hàng cây. Nếu bạn tự mua hạt giống để gieo thì nên ươm chúng trong vườn khoảng 1 tháng để đảm bảo cây con phát triển mạnh mẽ hơn.
4.1 Cách trồng bằng hạt
– Bạn cần xử lý hạt trước khi gieo bắt đầu bằng cách ngâm hạt trong nước ấm theo tỉ lệ 2 phần nước sôi và 3 phần nước lạnh, sau đó để hạt ngâm qua đêm.
– Sau khi hạt đã nứt nanh từ quá trình ngâm, tiếp theo là bước gieo hạt trực tiếp vào đất. Hạt được gieo đều lên mặt đất và sau đó được phủ bằng một lớp đất mỏng. Đồng thời tưới nước ẩm hàng ngày sẽ giúp duy trì độ ẩm cần thiết cho quá trình nảy mầm.
– Bạn có thể sử dụng túi bầu, khay xốp hoặc khay nhựa để gieo hạt với kích thước trung bình khoảng 60 x 45 cm và số lượng hốc tùy thuộc vào mong muốn, thường là từ 40 – 60 hốc/khay. Số lượng hốc có thể tăng lên nếu muốn gieo nhiều hạt hơn.
– Khi cây con đã phát triển đủ, có 4 – 5 lá thật và đạt chiều cao từ 10 – 12 cm mà vẫn giữ sức khỏe, không bị nhiễm bệnh thì có thể chuyển chúng ra trồng trong chậu hoặc ngoài vườn.
4.2 Trồng bằng cây con
– Đầu tiên, bạn cần lựa chọn phương pháp trồng phù hợp. Cà Chua Bi có thể được trồng trong chậu, giỏ treo, thùng xốp hoặc trực tiếp trên vườn. Đối với những loại cà chua bi như cà chua cherry hay cà chua bi lùn, chúng cũng có thể trở thành điểm nhấn trang trí trong không gian nội thất, đặc biệt là trên ban công, sân thượng và cửa sổ.
– Nếu lựa chọn trồng trong chậu, bạn nên chọn chậu có kích thước chiều cao khoảng 20 – 25 cm và rộng 30 cm là lựa chọn tốt nhất. Đối với loại đất, đất cần phải có đặc tính cát pha, nhẹ, giàu mùn để dễ thoát nước, đồng thời có độ pH dao động từ 6,2 – 6,8 là lý tưởng nhất. Hơn nữa, bạn cũng cần thêm phân xanh hữu cơ đã ủ vào đất, tạo thành một lớp dày khoảng 6 – 8 cm sẽ giúp cung cấp dinh dưỡng cho cây.
– Trong quá trình trồng cây, đặc biệt là khi sử dụng cây con, cây Cà Chua Bi có thể được đặt sâu xuống đất vì rễ của cây chạy dọc lên phần thân. Tuy nhiên, bạn chỉ nên để phần lá non nổi lên trên mặt đất và tránh lấp đất vào phần lá để tránh tình trạng cây bị thối và mắc bệnh.
Cách chăm sóc Cà Chua Bi đúng kĩ thuật
Khi chăm sóc cây Cà Chua Bi, bạn cần chú ý thực hiện đúng theo các yếu tố sau:
5.1 Tưới nước
– Đối với tưới nước, quan trọng nhất là khi cây vừa được trồng, bạn cần thực hiện tưới nước một cách đều đặn. Tốt nhất là tưới nước vào buổi sáng sớm và buổi chiều, từ đó sẽ giúp cây phát triển mạnh mẽ. Hơn nữa, bạn cũng cần duy trì độ ẩm cho đất cần được thực hiện hàng ngày, nhưng cũng cần tránh đất trở nên quá ẩm, bởi sẽ dễ gây ra hiện tượng úng hoặc ngập nước. Mỗi tuần bạn có thể thực hiện tưới nước bằng nước gạo hoặc nước bã đậu pha loãng để cung cấp dưỡng chất cho cây.
– Lưu ý rằng khi tưới nước, bạn nên tập trung vào tưới từ phía gốc cây và tránh tưới ướt lá cây quá nhiều. Bởi lá cây ẩm ướt, đặc biệt là vào buổi chiều muộn, buổi tối và ban đêm có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các loại bệnh. Do đó, bạn cần giữ lá cây khô ráo trong những giai đoạn như vậy nhằm ngăn chặn sự lây lan của bệnh tật.
5.2 Bón phân
Khi cây Cà Chua Bi đã trải qua một tháng, lúc này bạn cần tập trung chăm sóc, bao gồm bổ sung phân bón để thúc đẩy sự phát triển. Sử dụng phân lót Tribat kết hợp với lân, đạm, urê là một giải pháp hiệu quả, giúp cung cấp dinh dưỡng cho cây, thúc đẩy quá trình phát triển và kích thích quá trình đâm hoa.
5.3 Phòng ngừa sâu bệnh hại
Để ngăn chặn sâu bệnh và động vật gây hại cho cây, bạn cần đảm bảo duy trì độ ẩm cho cây bằng cách sử dụng rơm rạ trấu hoặc bạt nilon che kín gốc cây. Ngoài ra, khi phát hiện cây cà chua bị nhiễm sâu bệnh hoặc nấm, bạn cần thực hiện ngay bằng cách cắt tỉa và sử dụng thuốc diệt sâu bọ, nấm để phun kịp thời cho cây.
5.4 Làm giàn cho cây
Khi cây Cà Chua Bi đã đạt 1 – 2 tháng tuổi, bạn cần tạo giàn hoặc cọc hỗ trợ cho thân cây. Bạn có thể sử dụng cọc tre, gỗ, ống nước hoặc sắt để giữ cho thân cây cà chua vững và không bị đổ hoặc gãy khi cây đang phát triển nhiều quả. Đồng thời đảm bảo cọc được giữ chặt và đủ chắc để cây có thể leo bám mà không gặp vấn đề đổ ngã.
5.5 Bấm ngọn, tỉa cành
Bạn cần bấm ngọn và tỉa cành nhằm mục đích tập trung chất dinh dưỡng để nuôi quả. Hơn nữa loại bỏ nhánh phụ và lá già sẽ giúp cây thông thoáng. Mỗi cây chỉ giữ lại một thân chính và hai nhánh cấp 1 ở gần chùm hoa đầu tiên, sau đó để cây phát triển nhiều nhánh sẽ tạo ra nhiều hoa và đậu nhiều lứa.
5.6 Chăm sóc khi cây ra quả
Khi cây đã phát triển khoảng 2 tháng, đây là thời điểm quan trọng khi cây bắt đầu ra hoa và kết quả. Trong giai đoạn này, nếu nhiệt độ môi trường thấp dưới 10°C hoặc cao hơn 30°C thì có thể ảnh hưởng đến quá trình ra hoa của cây. Hơn nữa, nhiệt độ không lý tưởng sẽ làm cho quá trình thụ phấn và đậu quả trở nên khó khăn.
Ngoài ra, trong những ngày có thời tiết nắng nóng, bạn nên phủ một lớp rơm hoặc cỏ khô lên mặt đất trong chậu cây giúp giữ ẩm cho đất. Từ đó sẽ làm giảm mức độ thoát hơi nước và duy trì độ ẩm trong chậu.
Bên cạnh đó, bạn cần lưu ý đặc biệt đến nhiệt độ và độ ẩm xung quanh cây. Nhiệt độ lý tưởng trong giai đoạn này nằm trong khoảng 21 – 25°C. Hơn nữa, để đảm bảo quá trình thụ phấn diễn ra hiệu quả, bạn có thể thực hiện lắc nhẹ giàn hoặc thân cây vào buổi sáng, khoảng 1 – 2 lần mỗi tuần. Từ đó sẽ giúp tăng cường quá trình thụ phấn và kết quả làm tăng sản lượng quả so với khi cây tự thụ phấn.
Thu hoạch Cà Chua Bi
Quả của cây Cà Chua Bi xuất hiện trong khoảng 45 – 90 ngày sau khi cây được trồng xuống đất. Ban đầu, quả có màu xanh, sau đó chuyển sang màu vàng, hồng và cuối cùng là màu đỏ đậm. Chất lượng quả đạt đỉnh điểm khi chúng chuyển sang giai đoạn chín hoàn toàn, tức là khi có màu đỏ đậm. Để thu hoạch, bạn cần sử dụng dao hoặc kéo cắt quả khi chúng đã chín. Hoặc có thể hái sớm hơn và để quả chín tự nhiên trong nhà.
Công dụng của Cà Chua Bi
Cà Chua Bi với hàm lượng dinh dưỡng đa dạng và rất được đánh giá cao về lợi ích cho sức khỏe. Chúng không chỉ có tác dụng làm đẹp da mà còn giúp duy trì vóc dáng hiệu quả.
7.1 Tốt cho xương khớp
Cà Chua Bi không chỉ là nguồn cung cấp canxi và vitamin C hiệu quả mà còn hỗ trợ sức khỏe của hệ xương. Dựa vào hàm lượng vitamin K và canxi có sẵn, cà chua không chỉ có tác dụng phát triển xương ở trẻ em mà còn duy trì sức khỏe của xương ở người trưởng thành. Đối với trẻ em, cà chua là sản phẩm tự nhiên dễ hấp thu, đồng thời mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
7.2 Giúp chống oxi hóa
Cà chua bi góp phần quan trọng vào sức khỏe chủ yếu thông qua chất chống oxy hóa như lycopene, lutein, alpha-carotene và beta-caroten. Khi được hấp thụ đồng thời, những chất này tương tác một cách hài hòa, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe toàn diện. Hơn nữa, tính chất chống oxy hóa của chúng không chỉ tăng cường sức khỏe về mặt thể chất mà còn đề phòng và giảm nguy cơ các vấn đề bệnh tật. Đồng thời, chúng cũng có tác dụng làm đẹp da và duy trì vóc dáng.
7.3 Tốt cho sức khỏe của mắt
Không chỉ vitamin A có trong cà chua tốt cho thị lực mà còn các thành phần như lycopene, lutein, zeaxanthin và vitamin C hỗ trợ ngăn chặn các vấn đề như thoái hóa điểm vàng, mù đêm (quáng gà), đục thủy tinh thể. Vì vậy, những người gặp vấn đề về thị lực, tật khúc xạ hoặc thường xuyên tiếp xúc với máy tính nên thêm cà chua bi vào chế độ ăn uống hàng ngày để cải thiện sức khỏe của mắt.
7.4 Phòng bệnh ung thư
Khi nhắc đến ưu điểm của cà chua bi, không thể không đề cập đến khả năng chống lại ung thư một cách hiệu quả. Trong đó, lycopene là hợp chất quan trọng được tìm thấy rất nhiều trong cà chua bi, có khả năng “thu gom” và loại bỏ các gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Theo các nghiên cứu từ Đại học Harvard, lycopene trong cà chua bi có hiệu quả cao giúp ngăn chặn sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt, dạ dày, trực tràng, thực quản, vòm họng, vú và cổ tử cung.
Ngoài ra, hoạt chất này còn tăng lên khi cà chua bi qua quá trình chế biến nhiệt độ hoặc xử lý công nghiệp. Do đó, khi nấu nướng hoặc sử dụng các loại sốt cà chua thơm ngon theo sở thích vẫn đảm bảo mang lại lợi ích cho sức khỏe từ loại cà chua này.
7.5 Làm đẹp da
Phụ nữ thường xuyên quan tâm đến tác dụng của cà chua bi đối với làn da bởi loại quả này thường có trong nhiều công thức làm đẹp. Với thành phần giàu các chất chống oxy hóa, cà chua bi đóng vai trò hạn chế tác động tiêu cực của tia UV từ ánh nắng mặt trời là nguyên nhân chính gây sạm da và lão hóa.
Ngoài ra, các loại vitamin và khoáng chất trong cà chua bi còn thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào và hỗ trợ phục hồi tổn thương. Axit nhẹ có trong cà chua giúp loại bỏ tế bào già cỗi trên tầng thượng bì, mang lại làn da sạch thoáng và tươi trẻ.
7.6 Tốt cho vóc dáng
Cà Chua Bi được coi là “thực phẩm vàng” cho vóc dáng bởi chúng chứa chủ yếu nước và chất xơ, tạo cảm giác no nhanh mà không tăng nhiều calo cho cơ thể, đặc biệt là ít chất béo và không chứa cholesterol.
Nếu bạn đang duy trì chế độ ăn kiêng để giảm cân hoặc duy trì vóc dáng và chỉ được cung cấp 1500 calo mỗi ngày, thì sử dụng cà chua bi là lựa chọn tốt. 10 quả cà chua bi chỉ tương đương với 2% nhu cầu calo mỗi ngày.
Ngoài ra, ngay cả khi bạn không tính toán lượng calo để giảm cân thì bổ sung chất xơ từ loại quả này cũng giúp bạn cảm thấy no lâu và tiêu thụ ít thức ăn hơn.
Nhờ vào khả năng kiểm soát cân nặng, cà chua bi thường được sử dụng trong nhiều công thức làm salad giảm cân hiệu quả.
7.7 Giúp ổn định huyết áp
Chỉ với 10 quả cà chua bi, bạn có thể cung cấp khoảng 400 miligam kali, mức tương đương với 1 quả chuối nhưng với lượng calo thấp hơn. Khi kali đi vào cơ thể sẽ hỗ trợ cân bằng áp lực trong thành mạch, tăng sự bài tiết natri, từ đó giảm áp lực lên động mạch.
Vì vậy, sử dụng cà chua bi trong các bữa ăn hàng ngày không chỉ giúp duy trì sức khỏe của hệ mạch máu mà còn ổn định huyết áp.
7.8 Giảm nguy cơ mắc ung thư và một số căn bệnh mãn tính
Nhờ chứa các thành phần chống oxy hóa như lycopene và beta-carotene, cà chua bi có khả năng bảo vệ tế bào trong cơ thể khỏi tác động xấu của gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, bao gồm cả bệnh tim và ung thư. Bioflavonoid và carotenoid có khả năng chống viêm nên tiêu thụ cà chua bi thông qua ăn hoặc uống sinh tố cũng có thể giúp giảm cơn đau mãn tính.
Theo nghiên cứu về tác dụng của ăn cà chua bi, kết quả cho thấy khi hấp thụ lycopene từ các món ăn chứa cà chua bi hoặc từ sốt cà chua, kết hợp với dầu oliu chứa nhiều dưỡng chất tốt và thực hiện một chế độ ăn uống thường xuyên có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt, phổi, dạ dày và một số bệnh mãn tính khác.
Nên chọn ăn cà chua thường hay Cà Chua Bi?
Câu hỏi ăn cà chua thường hay cà chua bi sẽ tốt hơn rất thường gặp, tuy nhiên, giá trị dinh dưỡng giữa chúng không có sự chênh lệch đáng kể. Quan trọng nhất là không phải là kích thước của quả màu sắc của chúng, và quả càng đỏ chín, mọng nước và căng bóng thì càng chứa nhiều dưỡng chất quan trọng cho sức khỏe, bao gồm lycopene, vitamin C và các thành phần chống oxy hóa.
Lựa chọn giữa cà chua bi và cà chua thường nên dựa trên sở thích cá nhân và mục đích sử dụng. Cà chua bi thích hợp cho salad hoặc mục đích trang trí, trong khi cà chua thường có thể được sử dụng thuận tiện hơn cho việc xay sinh tố hay làm màu món ăn. Hơn nữa, trong quá trình nấu ăn, bạn có thể chọn bất kỳ loại nào tùy thuộc vào sở thích riêng.
Ngoài ra, đối với an toàn cho sức khỏe, bạn cần chọn cà chua bi (hoặc bất kỳ loại cà chua nào) có nguồn gốc tốt, không bị tổn thương và không có dấu hiệu của thuốc trừ sâu hay các loại hóa chất khác. Thay vì mua rau củ quả không rõ nguồn gốc, bạn nên chọn sản phẩm được kiểm định và có thể kiểm tra xuất xứ để đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Cách lựa chọn và bảo quản Cà Chua Bi đúng chuẩn
– Khi lựa chọn cà chua bi hoặc bất kỳ loại cà chua nào khác, bạn nên quan sát hình dạng của quả. Bạn cần chọn những quả có hình dáng đầy đặn, mịn màng, không có vùng thẫm màu bởi đây là biểu hiện của quả không bị sưng, không bị nát hoặc nứt nẻ. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhẹ nhàng ấn nhẹ để kiểm tra độ mọng nước của quả cà chua. Quả cà chua tươi mới thường có cuống xanh và căng mọng, đồng thời không bị xuống nước.
– Để bảo quản cà chua bi hiệu quả, sau khi rửa sạch, bạn hãy lau khô chúng và xếp vào hộp bảo quản. Đặt hộp này trong ngăn mát của tủ lạnh với nhiệt độ khoảng 20-25 độ. Ngoài ra, chú ý không nên xếp quá nhiều cà chua lên nhau để tránh tình trạng quả ở dưới bị dập và ảnh hưởng đến chất lượng của cà chua.
– Trong trường hợp gia đình không có tủ lạnh, bạn có thể lựa chọn để cà chua ở những nơi mát mẻ hoặc đặt chúng vào cát để bảo quản lâu hơn.
Các món ăn, thức uống thơm ngon, bổ dưỡng từ Cà Chua Bi
Cà Chua Bi là một nguồn nguyên liệu đa dạng và phong phú để chế biến nhiều món ăn bổ dưỡng và ngon miệng, tùy thuộc vào sở thích và khẩu vị cá nhân. Dưới đây là một số cách chế biến phổ biến:
– Nước ép cà chua bi bổ dưỡng:Nước ép cà chua bi không chỉ mang lại cảm giác mát lạnh trong những ngày hè mà còn giữ nguyên mùi vị và hàm lượng dinh dưỡng của cà chua bi.
– Sinh tố cà chua bi: Là sự kết hợp tươi mới và bổ dưỡng, có thể được tạo ra bằng cách phối hợp cà chua bi với các loại quả khác để tăng thêm hương vị.
– Salad cà chua bi: Cà chua bi có thể biến thành nhiều loại salad phù hợp với khẩu vị gia đình. Đây cũng là lựa chọn ưa thích của những người muốn duy trì cân nặng và làm đẹp da nhờ vào hàm lượng chất dinh dưỡng giữ nguyên khi ăn sống. Một số loại salad phổ biến có thể kể đến như salad cà chua bi rau củ, salad cà chua bi thịt gà, salad cà chua bi trứng phô mai, salad cà chua bi xà lách, salad rau mầm cà chua bi.
– Các món mặn chế biến: Cà chua bi có thể được chế biến thành nhiều món ăn mặn với giá trị dinh dưỡng cao. Một số món ăn phổ biến như cà chua bi xào trứng, cá kho cà chua bi, thịt bò áp chảo cùng cà chua bi nướng, bò hầm cà chua bi, thịt lợn om cà chua bi.
– Ngoài ra, cà chua bi còn thích hợp làm món ăn kèm hoặc chế biến các loại súp khai vị.
Lời kết
Trên đây là hướng dẫn đầy đủ về cách trồng Cà Chua Bi ngay tại nhà, giúp bạn có thể thu hoạch những quả cà chua tươi ngon từ ngôi vườn mini của mình. Từ đó sẽ mang lại sản phẩm an toàn, sạch sẽ và tiết kiệm hơn. Hãy bắt đầu thực hiện trồng ngay hôm nay để tận hưởng những quả cà chua bi tươi ngon và chất lượng tốt nhất!