Cây Dứa là một loại cây giàu chất dinh dưỡng, đóng vai trò quan trọng giúp duy trì sức khỏe con người. Để đảm bảo chất lượng của trái dứa được đưa ra thị trường, quá trình chăm sóc cây dứa đòi hỏi sự kỹ lưỡng và tận tâm. Ở bài viết này Nuoitrong.com sẽ chia sẻ phương pháp trồng cây dứa một cách đơn giản, dễ dàng thực hiện nhằm hỗ trợ những người mới bắt đầu mà không cần nhiều kinh nghiệm!
Đặc điểm, nguồn gốc cây Dứa
Cây Dứa hay còn được gọi là khóm (ở miền Nam) hoặc thơm, có tên khoa học Ananas sativa (Ananas sativa L.) và Ananas comosus, là một loại cây nằm trong họ Dứa (Bromeliaceae). Đây là một cây có thân ngắn và có khả năng sống lâu năm.
Lá của cây dứa mọc thành hình hoa thị, cứng, dài và ở mép lá thường xuất hiện nhiều gai nhọn ở loại được gọi là “khóm”, trong khi loại “thơm” lại có ít gai hoặc thậm chí không có gai nào.
Khi cây đạt kích thước đủ lớn, một thân dài khoảng 20 – 40 cm sẽ phát triển từ chùm lá và mang theo một bông hoa. Hoa cây dứa có ba lá đài nhỏ màu lục và ba cánh hoa lớn màu tím, sắp xếp tự nhiên thành hai vòng. Bầu hạ chứa ba ô, mỗi ô có hai noãn đảo.
Một chùm lá bắc màu tím bao quanh gốc bông hoa và các hoa này liên kết với nhau. Khi quả phát triển, các lá bắc sẽ mọng nước và tụ họp quanh trục của hoa, tạo thành một quả mọng nước kép có màu vàng hoặc gạch tôm, những quả thật nằm trong các mắt cây dứa. Hơn nữa, cây thường ra hoa và kết quả vào mùa hè.
Đặc điểm hình thái của cây Dứa
Chuẩn bị trước khi trồng cây Dứa
Quá trình chuẩn bị trước khi trồng cây Dứa cần được thực hiện cẩn thận nhằm đảm bảo thuận lợi khi tiến hành trồng.
2.1 Đất trồng
Khi lựa chọn đất trồng cây Dứa thì nên tập trung vào loại đất có cấu trúc nhẹ, đồng thời đảm bảo khả năng thoát nước hiệu quả, mức nước ngầm thấp và độ nghiêng nhẹ.
Các khu vực đồi ở phía Bắc và Đông Nam nước ta được xem là lựa chọn lý tưởng để trồng cây dứa. Ngược lại, ở Đồng bằng Sông Cửu Long, có mực nước thấp và ảnh hưởng bởi phèn nên khi trồng dứa đòi hỏi phải đào mương và xây liếp cao.
Hơn nữa, khi trồng cây dứa ở những khu vực đồi với độ dốc cao thì nên sắp xếp cây thành hàng và dưới mỗi hàng có thể trồng cây cốt khí hoặc cây muồng nhằm giảm xói mòn đất, bảo vệ trái khỏi tác động của tia nắng mặt trời và đồng thời giúp cải tạo đất.
Ngoài ra, cây dứa là một loại có hệ rễ yếu và cần nhiều chất dinh dưỡng, do đó để tối ưu hóa năng suất, bạn nên trồng trên đất có tầng tơi xốp, giàu mùn và chất dinh dưỡng, đồng thời có khả năng thoát nước tốt trong mùa mưa.
Đất trồng cây Dứa nên là loại đất có cấu trúc nhẹ, đồng thời đảm bảo khả năng thoát nước hiệu quả
2.2 Thời vụ trồng
Cây dứa rất dễ thích nghi với nhiều điều kiện thời tiết và dễ trồng, mang lại khả năng phát triển tối ưu khi được trồng đúng thời điểm. Ngoài ra, để đối phó hiệu quả với sâu bệnh, bạn nên chọn đúng thời điểm để trồng.
Tại miền Bắc, trồng cây dứa nên tập trung vào vụ xuân, bắt đầu từ tháng 3 đến tháng 4 dương lịch, và vụ thu diễn ra từ tháng 8 đến tháng 9 dương lịch.
Ở miền Nam, trồng dứa nên được trồng trong vụ hè từ tháng 4 đến tháng 6 nhằm đảm bảo điều kiện thích hợp cho sự phát triển của cây.
Cây Dứa rất dễ dàng thích nghi với mọi loại thời tiết khác nhau
2.3 Mật độ trồng
Để tối ưu hóa khi chăm sóc và thu hoạch, bạn nên áp dụng phương pháp trồng cây dứa theo hàng kép, tức là mỗi dải đất trồng sẽ có 2 hàng cây song song.
Khoảng cách giữa các dải là 80 cm, trong khi giữa hai cây trên cùng một dải là 40 cm. Mỗi cây trên hàng cách nhau 30 cm, tạo ra mật độ trồng khoảng 55.000 cây/ha.
Một lựa chọn khác là tăng số hàng trên mỗi dải lên 3 với khoảng cách giữa các hàng vẫn là 40 cm, đạt mật độ trồng là 60.000 cây/ha. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng khi trồng 3 hàng trên mỗi dải có thể tăng độ khó khăn khi chăm sóc và thu hoạch.
Ở các tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long, phương pháp trồng theo liếp là lựa chọn phổ biến, với khoảng cách đều nhau từ 50 – 60 cm, tạo ra mật độ trồng khoảng 20.000 – 30.000 cây/ha.
2.4 Chọn giống
Bạn nên chọn lựa giống dứa từ những vườn cây khỏe mạnh, không bị nhiễm bệnh, có sự đồng đều trong năng suất của vụ mùa trước, và đặc biệt chỉ thu thập chồi từ những cây có trái bình thường, không bị biến dạng.
Hơn nữa khi lựa chọn giống phải đảm bảo thời vụ trồng đúng, đồng thời chọn lựa chồi phù hợp với độ tuổi. Ngoài ra, giữ cho giống được chọn phải đồng đều và cùng loại, tránh trồng xen lẫn các loại chồi hoặc sự kết hợp không đồng đều giữa chồi to và chồi nhỏ.
Cách trồng cây Dứa chi tiết
Sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn từng bước cách trồng cây Dứa:
3.1 Tạo rãnh/ lỗ trồng
Trước khi bắt đầu quy trình trồng cây Dứa, bạn cần làm phẳng mặt liếp đất. Dùng dây để định rõ hàng trên luống theo khoảng cách đã quy định, sau đó tiến hành đánh rãnh hoặc đào lỗ trồng theo hàng. Bạn có thể sử dụng dao chọc lỗ có chiều rộng khoảng 7 – 10 cm và độ sâu 5 – 7 cm theo khoảng cách đã tính trước. Đồng thời lựa chọn cuốc phù hợp để đào lỗ trồng.
Đối với trồng dứa với sự che phủ bằng nilon, sau khi bón phân, bạn cần đặt nilon lên luống và sử dụng đất để chèn hai mép của nilon. Dưới đây là hai cách để đục lỗ trên lớp nilon:
– Sử dụng dao đục để tạo lỗ hình chữ thập tại các vị trí đã định trước để cây có đủ không gian phát triển.
– Sử dụng ống sắt hoặc lon sữa bò rỗng với đường kính khoảng 8 cm, cắt thành hình răng cưa sắc để đục lỗ lên lớp nilon. Từ đó sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho sự sinh trưởng của cây dứa.
3.2 Đặt cây giống vào rãnh/lỗ
Bạn cần thực hiện đặt gốc chồi thẳng đứng vào lỗ trồng dứa, đối với chồi ngọn thì nên đặt chúng vào độ sâu khoảng 3 cm, chồi cuống 5 cm và chồi nách ở khoảng 6 – 8 cm để đảm bảo phương pháp trồng hiệu quả.
Hơn nữa, trong quá trình đặt chồi vào lỗ trồng nên tránh bắn đất vào nõn chồi và hạn chế đặt quá sâu để tránh tình trạng rễ gặp vấn đề thối. Ngoài ra trước khi trồng, bạn cần bóc tách và loại bỏ vài lá ở gốc rễ để kích thích sự phát triển của rễ. Nếu chồi quá dài thì có thể cắt bớt lá để tối ưu hóa quá trình trồng và phát triển của cây.
3.3 Lấp đất
Sau khi hoàn thành quá trình trồng cây dứa theo đúng phương pháp, bạn cần ém chặt đất xung quanh gốc cây để đảm bảo sự đứng vững của cây. Đặc biệt cần đảm bảo rằng nõn dứa được giữ cao hơn mặt đất để tránh tình trạng đất bị lấp vào nõn dứa khi mưa.
Bạn cần thực hiện trồng Dứa theo đúng kĩ thuật từng bước nhằm đảm bảo đạt hiệu quả cao nhất
Cách chăm sóc cây Dứa đúng kĩ thuật
Sau khi trồng cây Dứa, quá trình chăm sóc cần thực hiện đúng theo các yếu tố sau đây:
4.1 Tưới nước
Ở các tỉnh phía Nam thường phải đối mặt với tình trạng thiếu nước, chủ yếu xuất hiện từ tháng 11 đến tháng 5. Trong miền Trung có lượng mưa giảm, tỉ lệ bốc hơi cao, ánh nắng mặt trời mạnh mẽ và gió nóng từ hướng Tây Nam, thiếu nước thường xảy ra vào các tháng 6 – 7 – 8.
Trong những giai đoạn này, bạn cần thực hiện tưới nước cho cây một cách đều đặn khoảng 3 lần mỗi tháng. Lượng nước mỗi lần tưới cần tương đương với mức mưa khoảng 30 – 40 mm, áp dụng phương pháp tưới thấm để nước thấm sâu, đồng thời tránh tình trạng rửa trôi đất.
Ngoài ra, để duy trì độ ẩm cho đất, bạn có thể sử dụng màng phủ nông nghiệp hoặc nguyên liệu sẵn có như rơm rạ, kết hợp với các biện pháp như xới đất và bón gốc để tạo ra môi trường ẩm cho cây.
Bạn nên chú ý tưới nước sao cho phù hợp tùy thuộc vào từng vùng miền và điều kiện thời tiết cụ thể
4.2 Bón phân
Bón phân là một bước quan trọng trong quá trình chăm sóc cây, giúp tối ưu hóa năng suất và chất lượng trái. Để có thông tin chi tiết về cách bón phân, bạn có thể tham khảo hướng dẫn mà Nuoitrong.com đã chia sẻ dưới đây.
Bón lót
Bón lót cho cây dứa là bước quan trọng, được thực hiện vào vụ đầu hoặc sau mỗi vụ thu hoạch. Các loại phân bón lót chủ yếu bao gồm phân chuồng, phân rác, phân vi sinh, phân xanh, phân lân và vôi với liều lượng khoảng 10 – 15 tấn/ha.
Lưu ý rằng không nên sử dụng quá nhiều vôi bởi cây dứa thích đất hơi chua. Lượng vôi cần tuân thủ khoảng 100 – 200 kg/ha, tùy thuộc vào độ chua của đất. Cây dứa không ưa lượng canxi cao, với lượng lân nguyên chất khoảng 30 – 50 kg, tương đương với 200 – 350 kg super lân.
Sau 3 năm trồng liền nhau, bạn nên phá vườn dứa để tái tạo đất. Đồng thời có thể băm nát thân lá và trộn chúng với đất cũ sẽ giúp tái tạo và cải thiện chất lượng đất.
Bón thúc
Khi thực hiện bón thúc cho cây Dứa, phương pháp tốt nhất là sử dụng hỗn hợp chứa đạm và kali với liều lượng dành cho mỗi cây là 5 – 8 gram N và 10 – 15 gram K2O, tương đương với khoảng 10 – 20 gram Urê và 20 – 30 gram Clorua Kali. Bạn nên chia thành 3 lần bón để đảm bảo cung cấp dinh dưỡng đều dặn.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể thực hiện một lần bón sau khi cây dứa bắt đầu ra hoa, chỉ sử dụng kali và bổ sung thêm một số vi lượng.
Để thực hiện bón phân, bạn nên xới đất 2 bên hàng kép, cách gốc cây khoảng 15 – 20 cm và sau đó rải phân trên đó, sau đó lấp đất lại. Hơn nữa bạn cần tưới nước ngay sau khi rải phân. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng phương pháp phun phân bón lá vài lần để bổ sung thêm chất dinh dưỡng cho cây.
Bạn cần thực hiện bón lót và bón thúc đúng theo từng giai đoạn phát triển của cây
Công dụng của Dứa
Dứa không chỉ là một loại quả nhiệt đới ngon miệng, dễ chế biến thành nhiều món ăn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là những tác dụng của cây dứa mà bạn nên biết:
5.1 Điều trị cảm cúm
Trong quả dứa chứa bromelain, một loại enzyme có khả năng chống viêm, hỗ trợ cơ thể giúp loại bỏ vi khuẩn và chống lại nhiễm trùng. Do đó, ăn dứa có thể giúp ngăn chặn các bệnh liên quan đến viêm và vi khuẩn, đặc biệt là các bệnh đường hô hấp như cảm cúm một cách hiệu quả.
Ăn Dứa rất tốt cho đường hô hấp và hỗ trợ điều trị cảm cúm rất hiệu quả
5.2 Giúp răng chắc khỏe
Dứa là một thực phẩm có lợi cho sức khỏe của răng và nướu. Với sự giàu canxi và mangan, dứa hỗ trợ xây dựng và củng cố cấu trúc răng. Hơn nữa, ngoài ăn dứa trực tiếp thì uống nước ép dứa cũng là một cách tốt để bổ sung canxi và mangan, góp phần duy trì độ chắc khỏe cho răng của bạn.
5.3 Hỗ trợ sức khỏe của mắt
Thường xuyên ăn dứa có thể giảm nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng, một vấn đề thường gặp ở người già do quá trình lão hóa. Đó là bởi trong quả dứa chứa lượng lớn vitamin C và các chất chống oxy hóa như vitamin A, vitamin E, từ đó giúp tăng cường thị lực và bảo vệ mắt khỏi tác động của quá trình lão hóa.
Bổ sung Dứa vào thực đơn hàng ngày rất tốt cho sức khỏe của mắt
5.4 Giúp giảm cân
Dứa cung cấp lượng calo tương đối thấp so với nhiều loại trái cây ngọt khác. Thay vì lựa chọn bánh kẹo thì thêm dứa vào các bữa phụ có thể giúp bạn duy trì cảm giác no lâu và giảm cảm giác thèm ăn vặt.
Ngoài ra, dứa chứa nhiều chất xơ, có tác dụng thúc đẩy quá trình chuyển hóa và hạn chế tích tụ mỡ trong cơ thể, từ đó hỗ trợ quá trình giảm cân.
5.5 Điều trị mụn
Dứa là nguồn cung cấp vitamin C và chất chống oxy hóa phong phú, có khả năng đối phó với mụn trứng cá. Bromelain có trong dứa giúp giảm viêm và sưng, không chỉ làm dịu mụn trứng cá mà còn ngăn chặn sự phát triển của mụn nhọt, từ đó tạo ra sự thoải mái cho làn da.
Hơn nữa, uống 1 ly nước ép dứa mỗi ngày không chỉ giúp loại bỏ vết thâm sẹo từ mụn mà còn duy trì độ ẩm và vẻ tươi trẻ cho làn da.
5.6 Giúp chống lão hóa
Quá trình lão hóa và qua thời gian làm cho làn da mất đi độ sáng và xuất hiện các nếp nhăn. Khi đó uống nước ép dứa có thể là một cách hữu ích để cung cấp các chất chống oxy hóa quan trọng cho cả sức khỏe và vẻ đẹp của bạn.
Ngoài ra, trong dứa chứa axit alpha-hydroxy, một thành phần có khả năng làm chậm quá trình lão hóa của tế bào da, giúp giữ cho làn da trông trẻ trung lâu hơn.
Ăn Dứa giúp chống lão hóa và hỗ trợ sức khỏe làn da
5.7 Tốt cho hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch
Đôi khi cảm giác nặng nề, khó tiêu hoặc đau bụng sau khi ăn quá mức có thể làm bạn khó chịu. Trong những trường hợp như vậy, uống một ít nước ép dứa hoặc ăn vài miếng dứa có thể giúp giảm cảm giác này và làm cho bạn cảm thấy dễ chịu hơn.
Hơn nữa, dứa là nguồn giàu bromelain, chất xơ và vitamin C, các chất dinh dưỡng này đều có vai trò hỗ trợ quan trọng trong quá trình tiêu hóa.
Hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch của cơ thể có mối liên kết chặt chẽ. Do đó, duy trì một đường ruột khỏe mạnh cũng đồng nghĩa với hỗ trợ tăng cường hàng rào miễn dịch tự nhiên của cơ thể.
Bên cạnh đó, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng enzyme bromelain có tiềm năng được sử dụng trong điều trị bệnh vảy phấn lichenides. Các kết quả sau 3 tháng điều trị bằng bromelain uống đã báo cáo về sự đáp ứng lâm sàng hoàn toàn.
Ăn Dứa rất tốt cho hệ tiêu hóa và hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả
5.8 Giúp tóc chắc khỏe
Dứa có đặc tính làm dày tóc, từ đó thúc đẩy sự khỏe mạnh của tóc. Ngoài ra, enzym có trong dứa là những chất dinh dưỡng quan trọng có khả năng kích thích sự phát triển của nang tóc, giúp cải thiện độ dày và đàn hồi của tóc. Hơn nữa, vitamin C trong dứa cũng giúp làm tóc trở nên mềm mại và bóng mượt.
5.9 Ngăn ngừa rụng tóc
Nếu bạn đang phải đối mặt với tình trạng ngứa đầu dữ dội thì đó có thể là dấu hiệu của viêm da đầu. Enzym bromelain có trong dứa là một chất chống viêm, do đó ăn dứa hoặc uống nước ép dứa có thể hỗ trợ giảm viêm da đầu. Ngoài ra, sự giàu vitamin C trong dứa cũng có thể giúp ngăn chặn tình trạng rụng tóc không mong muốn và kích thích mọc tóc hiệu quả.
5.10 Tốt cho xương khớp
Bổ sung dứa vào chế độ ăn hàng ngày sẽ giúp duy trì sức khỏe của hệ xương. Bởi trong quả dứa chứa nhiều khoáng chất như canxi, kali, magiê và mangan, tất cả đều là những chất quan trọng trong quá trình xây dựng và tái tạo xương. Sự thiếu hụt bất kỳ khoáng chất nào cũng có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến xương.
5.11 Giảm triệu chứng viêm khớp
Bệnh viêm khớp có thể gây đau đớn ở các khớp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Dứa với hàm lượng bromelain cao, là một nguồn chất chống viêm hiệu quả. Do đó, ăn dứa hoặc uống nước ép dứa có thể giúp giảm đau khớp và ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm khớp.
5.12 Giảm nguy cơ mắc ung thư
Ung thư là một bệnh đặc trưng bởi sự tăng sinh tế bào không kiểm soát. Sự tiến triển của bệnh thường liên quan đến căng thẳng oxy hóa và tình trạng viêm mãn tính.
Dứa với hàm lượng chất chống oxy hóa và enzyme bromelain cao, từ đó có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư bằng cách làm giảm căng thẳng oxy hóa và giảm viêm cho cơ thể.
Ăn Dứa giúp hỗ trợ điều trị ung thư hiệu quả
5.13 Giúp giảm huyết áp
Huyết áp cao là một trong những nguy cơ chính gây ra các vấn đề về tim mạch. Dứa được biết đến với hàm lượng kali cao và lượng natri thấp, do đó rất thích hợp cho những người có vấn đề về tăng huyết áp. Kali đã được chứng minh có tác dụng tăng cường quá trình đào thải natri từ cơ thể, đồng thời giúp giảm huyết áp một cách hiệu quả.
5.14 Ngăn ngừa đông máu
Bromelain là một enzym có trong dứa, được biết đến với khả năng giảm nguy cơ đông máu. Chúng hỗ trợ ngăn chặn hình thành cục máu đông, một yếu tố có thể gây ra nguy hiểm cho sức khỏe.
Do đó, thói quen ăn dứa thường xuyên có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là giúp giảm nguy cơ đông máu. Ngoài ra, bạn cũng có thể thưởng thức nước ép dứa hoặc thêm dứa vào các món salad hay canh chua để bổ sung chúng vào chế độ ăn hàng ngày của mình.
5.15 Giúp chống oxi hóa
Dứa là nguồn chất dinh dưỡng phong phú, đặc biệt là chất chống oxy hóa bao gồm vitamin C, vitamin A, vitamin E và bromelain. Những chất này không chỉ tăng cường hệ thống miễn dịch mà còn giúp ngăn ngừa sự phát triển của viêm nhiễm. Từ đó giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật và các yếu tố có hại cho sức khỏe.
5.16 Hỗ trợ hồi phục sau phẫu thuật
Chất bromelain có trong dứa đã được chứng minh giúp cơ thể hồi phục sau phẫu thuật. Nghiên cứu của các nhà khoa học đã chỉ ra rằng bromelain có tác dụng tương đương với các loại thuốc chống viêm, đặc biệt là không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào.
5.17 Làm dịu cơn ho
Chất bromelain trong dứa được cho là có khả năng giảm triệu chứng ho. Mặc dù dứa không phải là biện pháp chữa trị triệt để nhưng có thể giúp giảm đau họng và giảm một số chứng viêm. Hơn nữa, cung cấp độ ẩm từ dứa cũng có thể tạo cảm giác dễ chịu khi bạn gặp vấn đề đau họng.
Một đánh giá năm 2010 về các phương pháp điều trị tự nhiên cho bệnh lao đã chỉ ra rằng nước ép dứa khi kết hợp với chanh, mật ong và muối rất hữu ích khi hòa tan chất nhầy trong phổi. Điều này có thể liên quan đến tính chống viêm của bromelain.
5.18 Cung cấp nguồn năng lượng dồi dào
Dứa chứa valine và leucine, hai chất rất quan trọng đối với sự phát triển và phục hồi các mô cơ. Do đó uống một ly nước ép dứa có thể giúp bạn vượt qua tình trạng mệt mỏi, đồng thời tăng cường sức chịu đựng để duy trì hoạt động suốt cả ngày. Ngoài ra, nước ép dứa giữ cho cơ thể bạn đủ nước và cung cấp đầy đủ năng lượng cần thiết để duy trì hoạt động.
Một số chú ý khi ăn quả Dứa
– Người bị trào ngược dạ dày nên hạn chế ăn dứa: Do dứa có tính axit cao nên khi ăn nhiều có thể gây kích thích và làm tăng cảm giác ợ nóng.
– Người có vấn đề về tiêu hóa cũng nên cân nhắc giảm lượng dứa: Vì dứa chứa nhiều chất xơ có thể kích thích nhu động ruột và gây khó chịu trong quá trình tiêu hóa.
– Người đang mắc bệnh đái tháo đường cần hạn chế ăn dứa: Dứa có hàm lượng đường tự nhiên cao, do đó cần tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để điều chỉnh lượng ăn phù hợp.
– Cảnh báo về tương tác thuốc: Dứa có thể tương tác và ảnh hưởng đến tác dụng của một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm và thuốc chống co giật. Do đó cần thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi ăn.
– Không nên ăn dứa quá mức một lần: Bromelain trong dứa có khả năng phá hủy protein, do đó ăn quá nhiều có thể gây rát lưỡi và tăng cảm giác không thoải mái.
Lời kết
Trồng cây Dứa đòi hỏi kiến thức và kỹ thuật khá phức tạp. Hơn nữa, khi chọn giống cây cũng đặt ra nhiều yêu cầu, đòi hỏi sự tìm hiểu chi tiết. Mong rằng qua hướng dẫn về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Dứa ở trên đã giúp đỡ cho gia đình bạn khi canh tác trên diện tích vườn trồng một cách hiệu quả!
