Hành Tím rất được ưa chuộng sử dụng trong nấu ăn và ứng dụng trong y học. Với 75% chất chống oxy hóa chủ yếu tập trung trong vỏ hành, do đó khi sử dụng bạn cần tiến hành rửa sạch, đồng thời nên tránh lột bỏ vỏ để tận dụng đầy đủ chất dinh dưỡng trong củ hành tím. Bài viết dưới đây của Nuoitrong.com sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách trồng cũng như chăm sóc hành tím bạn có thể tham khảo nhé!
Đặc điểm và giá trị dinh dưỡng của cây Hành Tím
Hành Tím được biết đến với tên khoa học là Allium Ascalonicum, hiện nay được trồng khắp nơi trên thế giới. Loại cây thân thảo này thường có củ to và tròn với vỏ bọc bên ngoài màu tím đậm đặc trưng.
Hành Tím thường được sử dụng trong các món salad, bánh mì hay món nhúng. Ngoài ra, lưu ý rằng khi ăn hành tím, bạn nên giữ lại một số lớp vỏ tím vì bên trong lớp vỏ này chứa đến 75% chất chống oxy hóa, từ đó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Về giá trị dinh dưỡng, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng Hành Tím có chứa nhiều dưỡng chất hơn và hàm lượng này cũng cao hơn so với hành tây trắng. Loại hành này đặc trưng với hàm lượng chất chống oxy hóa nằm trong khoảng 415-1917 mg (so với hành trắng chỉ có khoảng 270-1187 mg).
Ngoài ra, Hành Tím còn cung cấp hàm lượng vitamin C cao, biotin, chromium, canxi, vitamin B6, axit folic, lưu huỳnh và chất xơ, tất cả đều mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Các dưỡng chất này đóng vai trò quan trọng giúp cung cấp năng lượng và duy trì cân bằng dinh dưỡng cho cơ thể, với mỗi thành phần đều đảm nhận các chức năng đặc biệt và khác nhau.
Hướng dẫn 3 cách trồng Hành Tím phổ biến nhất
Cây Hành Tím có rất nhiều cách trồng, tuy nhiên đây sẽ là 3 cách trồng phổ biến nhất:
2.1 Trồng Hành Tím trong nước
Phương pháp trồng Hành Tím trong nước được ưa chuộng vì khả năng theo dõi chặt chẽ tốc độ và quá trình ra rễ của cây hành.
Một trong những ưu điểm nổi bật của phương pháp này là không yêu cầu đất và không cần sử dụng phân bón, bạn chỉ cần thay nước định kỳ. Bạn có thể sử dụng bất kỳ chai hoặc lọ thấp nào với miệng hẹp để trồng hành tại nhà, và khi sử dụng chai trong suốt sẽ giúp bạn dễ dàng quan sát sự phát triển của cây.
Để bắt đầu, bạn cần đặt 3 – 4 củ hành tím đã được làm sạch vào chai nước, và sử dụng que hoặc thanh gỗ để chặn phía trên, đảm bảo rằng hành tím luôn ngập một nửa trong nước. Đồng thời đặt chai lọ trồng hành ở nơi khô ráo, có ánh sáng nhẹ và thường xuyên thay nước ngay sau khi trồng.
Quá trình trồng hành tím bằng nước diễn ra nhanh chóng, chỉ sau khoảng 1 tuần, cây sẽ bắt đầu mọc chồi xanh và chỉ cần thêm 1 tuần nữa là có thể cắt hành để sử dụng. Khi ăn tới đâu bạn hãy cắt tới đó và sau 3 – 4 lần cắt, bạn nên bổ sung thêm chất dinh dưỡng vào nước để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của cây.
2.2 Trồng Hành Tím trong chậu
Đầu tiên, bạn cần chuẩn bị các vật dụng cơ bản bao gồm đất mùn, chậu trồng cây nhỏ (có thể là chậu đất, chậu nhựa, thùng xốp hoặc các vật dụng cũ có thể chứa đất), dao và kéo. Sau đó, thực hiện quy trình trồng hành tím theo các bước sau:
– Đổ đất vào chậu đến mức khoảng 3/4 chậu. Tiến hành xới đất để tạo ra cấu trúc tơi xốp, đồng thời hạn chế nén đất chặt để đảm bảo thoát nước tốt và tránh tình trạng ngập úng. Hơn nữa cần tưới đều nước để làm ẩm đất trong toàn bộ chậu.
– Bạn cần tạo những lỗ nhỏ trên đất và đặt củ hành tím vào sao cho đất che phủ khoảng 1/2 chiều cao của củ. Các củ hành tím cần được trồng cách nhau vừa bằng bề ngang của 2 củ, tránh tình trạng quá dày hoặc quá rải rác, gây lãng phí diện tích đất.
– Sử dụng dao để cắt khoảng 1/4 phần trên củ hành tím. Hành tím sẽ được đặt xuống chậu đất sao cho độ sâu là 1/2 chiều cao của củ. Quy trình này sẽ kích thích tốc độ phát triển của cây hành.
– Tưới nước đều cho chậu mỗi ngày, thực hiện tưới nước hai lần mỗi ngày và mỗi lần tưới khoảng 1/3 chậu để đảm bảo cây hành nhận đủ nước cần thiết để phát triển mạnh mẽ.
2.3 Trồng Hành Tím ngoài đất
Hành Tím có khả năng phát triển tốt trên đa dạng loại đất, tuy nhiên, có một số điều kiện nhất định như đất mô cao, tơi xốp, giàu dinh dưỡng và không bị ô nhiễm mặn. Hơn nữa, trồng hành thường diễn ra theo mùa vụ và không thể thực hiện quanh năm, đặc biệt cần chọn những thời điểm khô ráo, tránh mưa để tránh tình trạng ngập úng gây hại cho hành.
Dưới đây là các bước cụ thể để trồng Hành Tím ngoài đất:
– Làm đất: Trước khi trồng, bạn hãy cày xới đất ít nhất một tháng trước, kết hợp xới lại đất hàng tuần để duy trì độ tơi xốp. Lớp đất cần đạt độ cao khoảng 20 – 30 cm. Rải vôi lên đất để khử khuẩn, đặc biệt cần trộn cát vào đất nếu đất có đặc tính chặt.
– Làm liếp: Vun đất lên để tạo liếp với mỗi liếp có bề ngang khoảng 1 m và khoảng cách giữa các liếp là 20 – 30 cm. Mặt liếp được làm phẳng và tạo dốc nhẹ về hai bên để đảm bảo thoát nước. Sau khi làm liếp, bạn hãy tưới nước để duy trì độ ẩm, xịt thuốc diệt cỏ và phủ rơm trước khi bắt đầu trồng.
– Chuẩn bị củ hành: Lựa chọn củ hành tím có màu sắc đậm, da căng, thân tròn đều, không bị bệnh và loại bỏ rễ non. Lột bỏ vỏ bị nâu và dơ bên ngoài, sau đó xử lý bằng thuốc ngừa bệnh thối củ.
– Trồng hành: Trồng hành tím theo hàng với mỗi hàng cách nhau 12 – 15 cm và mỗi cây trong hàng cách nhau 10 – 15 cm. Đối với đất cứng như đất sét, bạn cần trồng củ sâu 2/3 lớp đất mặt, đối với đất mềm thì củ chỉ cần ngập mặt đất. Ngoài ra, để ngăn chặn mất nước qua bề mặt, bạn nên phủ một lớp rơm mỏng sau khi trồng hành tím.
Cách chăm sóc cây Hành Tím
Trong quá trình chăm sóc cây Hành Tím, hai yếu tố bón phân và tưới nước cần được quan tâm nhất:
3.1 Bón phân
– Liều lượng:
Đối với diện tích trồng 1000 m2, bạn nên sử dụng 50 kg – 60 kg vôi, 15 – 20 thúng phân hữu cơ (có thể là phân chuồng đã ủ hoai mục, phân tôm, phân gà) và 40 – 50 kg phân cá, Komix hoặc Humix.
Đối với phân vô cơ, bạn cần sử dụng 25 – 30 kg SA, 10 – 15 kg Supper Lân, 12kg Kali, 30kg phân DAP và 27kg phân NPK. Ngoài ra, trong quá trình trồng, bạn nên sử dụng 2 kg thuốc bảo vệ thực vật loại Furadan để đảm bảo sức khỏe của cây.
– Trình tự bón:
Liều lượng bón lót: Kết hợp vôi, phân hữu cơ, lân, 20 kg DAP, 15 kg phân NPK và 2kg thuốc Furadan.
Liều lượng bón thúc:
+ Bón thúc lần 1 (ngày 5 – 7): Tưới phun 5 – 6 kg phân SA hòa tan.
+ Bón thúc lần 2 (ngày 15 – 20): Tưới phun 6 – 8 kg phân SA hòa tan, 2 kg phân NPK, 3 kg phân DAP và 3 kg Kali.
+ Bón thúc lần 3 (sau 30 ngày): Sử dụng toàn bộ phân hữu cơ vi sinh (có thể là các loại phân Komix, phân cá hay Humix), 5 kg phân NPK, 4 kg Kali, 5 kg phân DAP và 6 – 7 kg phân SA hòa tan.
+ Bón thúc lần 4 (sau 40 ngày): 5 kg phân NPK, 5 kg Kali, 8 – 10 kg SA hòa tan, và 2 kg phân DAP.
Hơn nữa, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết, chất lượng đất, môi trường và tình trạng cụm củ hành tím, bạn có thể điều chỉnh công thức bón phân để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của cây. Nếu cây hành tím không phát triển tốt thì có thể tưới thêm phân SA hoặc DAP để thúc đẩy sự phát triển của lá và rễ, nhưng tránh sử dụng urê để ngăn chặn sự phát triển của lá hành và chỉ tập trung vào phần củ.
3.2 Tưới nước
Bạn nên thực hiện tưới nước 1 – 2 lần mỗi ngày trong 10 ngày đầu tiên kể từ khi trồng. Sau đó, tăng tần suất tưới lên 2 ngày một lần và tăng dần lượng nước từ 100 – 150 lít cho mỗi 1000 m2 đến 400 – 600 lít cho mỗi 1000 m2. Đồng thời hãy ngừng tưới nước hoàn toàn trước khi thu hoạch trong vòng một tuần.
Ngoài ra, để tránh tình trạng rách và nứt của phần củ hành tím, bạn cần duy trì đều đặn khi cung cấp nước hàng ngày. Trong 35 ngày đầu tiên, bạn hãy nhổ cỏ hai lần mà không nhổ quá sâu để tránh làm hại đến rễ hành. Trong thời tiết ẩm ướt, có nguy cơ cao về sự phát triển của sâu bệnh, bạn cũng nên xịt các loại thuốc ngừa.
Thu hoạch và bảo quản Hành Tím
Giai đoạn thu hoạch Hành Tím được coi là tốt nhất sau khoảng 2 tháng kể từ khi trồng. Trong thời điểm này, củ hành sẽ có màu sậm và lá hành có thể chuyển sang màu vàng nhạt.
Sau khi thu hoạch, bạn cần phơi nắng củ hành trong khoảng 2 – 3 ngày để làm cho hành nhẹ hơn và dễ vận chuyển hơn. Trong quá trình vận chuyển thì cần giữ nhẹ tay, tránh làm dập lá và củ để không ảnh hưởng đến thời gian bảo quản của hành.
Ngoài ra, nếu bạn thu hoạch hành tím để sử dụng làm giống thì nên thu hoạch sớm hơn khoảng 2 tuần trước khi củ trở nên quá già, từ đó sẽ giúp dễ dàng đâm lại rễ mới.
Để bảo quản củ hành tím hiệu quả, bạn hãy sử dụng rơm. Trước tiên, phơi khô rơm trong vòng 2 tuần và sau đó xịt thuốc ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn trong rơm. Tiếp theo, xếp chất rơm thành các lớp cao khoảng 5 m và bắt đầu trải lớp hành tím xen kẽ với lớp rơm. Đặt ụ rơm ở nơi thoáng gió để đảm bảo quá trình bảo quản hành diễn ra hiệu quả.
Công dụng của Hành Tím
Hành Tím là một loại gia vị phổ biến và không thể thiếu trong mọi gia đình. Dưới đây là một số tác dụng tuyệt vời của hành tím:
5.1 Tốt cho đường hô hấp
Hoạt động chống viêm của Hành Tím giúp nới lỏng cơ đường hô hấp và giảm hen suyễn cũng như viêm phế quản. Ngoài ra, chúng cũng có khả năng ngăn chặn ho, cảm lạnh, cúm, hắt hơi và chảy nước mũi. Hành tím không chỉ có tác dụng sát trùng mà còn sở hữu đặc tính kháng khuẩn, giúp vô hiệu hóa vi khuẩn gây bệnh lao.
Lưu ý: Để chữa ho và tiêu đờm, bạn có thể kết hợp ăn hành tím cùng với muối hàng ngày.
5.2 Giúp cân bằng huyết áp
Hành Tím không chỉ có lượng calo thấp, ít natri và không chứa chất béo mà còn có những ưu điểm khác như tăng độ đàn hồi của mạch máu và hiệu quả trong giảm huyết áp. Ngoài ra, hành tím còn có khả năng làm loãng máu, tan huyết khối và lọc máu khỏi các chất béo có hại.
5.3 Tăng cường sức khỏe tim mạch
Hành Tím chứa chất quercetin, có khả năng loại bỏ mảng bám và giảm nguy cơ đau tim, đồng thời ngăn chặn sự xơ cứng của động mạch. Hơn nữa, hợp chất chứa lưu huỳnh trong hành tím đồng thời có tác dụng ngăn chặn quá trình máu đông.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ăn hành tím còn giúp giảm lượng triglyceride và cholesterol, đồng thời tăng cường sức khỏe tim mạch.
5.4 Giảm nguy cơ mắc ung thư
Các chất hóa học thực vật như disulphide, trisulphide, cepaene và quercetin trong Hành Tím không chỉ có tác dụng làm giảm viêm mà còn giúp ngừa ung thư. Đặc biệt, Fructo-oligosaccharides trong hành kích thích sự tăng trưởng của vi khuẩn có lợi trong ruột kết, giúp giảm nguy cơ phát triển khối u ở ruột kết và hạn chế nguy cơ mắc bệnh ung thư.
5.5 Giúp chống viêm
Quercetin và allicin trong Hành Tím đã được chứng minh có tác dụng kháng viêm. Ngoài ra, hành tím cũng chứa nhiều chất xơ, từ đó giúp hỗ trợ bảo vệ hệ tiêu hóa và ngăn chặn nhiễm trùng các cơ quan trong cơ thể như dạ dày và bàng quang.
5.6 Giúp hạ sốt
Trong trường hợp sốt hoặc cảm cúm, ăn Hành Tím có thể giúp hạ sốt và giảm các triệu chứng cảm nhờ vào vị cay của hành kích thích lưu thông máu và kích thích tiết mồ hôi. Đồng thời, hành tím đóng vai trò giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể ngăn chặn mắc bệnh cảm cúm thông thường.
5.7 Giúp khử mùi và xua đuổi côn trùng
Củ Hành Tím là nguyên liệu được sử dụng rộng rãi trong các món ăn gia đình, không chỉ để giảm mùi vị béo không mong muốn mà còn để làm tăng hương thơm ngon cho các món ăn. Đồng thời, chất khí tỏa ra từ hành khi cắt không chỉ có mùi nặng mà còn có tác dụng đuổi côn trùng, làm tổn thương khứu giác của chúng.
Lưu ý: Đặt vài sợi hành lên bát đồ ăn chuẩn bị nấu để tránh ruồi bám vào. Hơn nữa, cắt lát hành và đặt cạnh giường ngủ cũng giúp đuổi muỗi bởi chúng sẽ không dám đến gần.
5.8 Hỗ trợ điều trị thiếu máu
Hành Tím với hàm lượng chất sắt đáng kể, từ đó giúp hỗ trợ điều trị bệnh thiếu máu. Bạn nên tiêu thụ 1 củ hành tím mỗi ngày nhằm cung cấp đủ chất sắt cho cơ thể. Ngoài ra, hành tím còn chứa chromium, một chất hỗ trợ giảm nồng độ insulin trong máu, đồng thời cải thiện đáng kể lượng glucose, góp phần kiểm soát lượng đường hấp thụ vào cơ thể.
5.9 Giảm rụng tóc và kích thích mọc tóc
Theo một nghiên cứu, sử dụng nước ép hành tây đều đặn trên da đầu hai lần mỗi tuần trong khoảng 2 tháng đã được chứng minh có thể cải thiện tình trạng gãy rụng tóc và thúc đẩy quá trình mọc tóc. Phương pháp này không chỉ dễ thực hiện mà còn chi phí thấp, mang lại hiệu quả bất ngờ.
5.10 Hỗ trợ điều trị bệnh về xoang mũi
Bụi bẩn và không khí ô nhiễm có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh về xoang mũi. Khi bị bệnh xoang có thể xuất hiện dịch nhầy trong mũi và cảm giác khó thở. Trong một số trường hợp nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, bệnh có thể phát triển thành mủ, gây ra những biến chứng nguy hiểm.
Hành Tím chứa nhiều chất diệt khuẩn và kháng viêm, có thể giúp giảm nhanh những triệu chứng khó chịu này, đặc biệt là trong trường hợp bệnh nhẹ thì có thể chữa khỏi hoàn toàn.
5.11 Giảm nguy cơ bị loãng xương
Khi vượt qua tuổi 30, quá trình phá hủy xương tăng lên, đặc biệt là ở phụ nữ sau khi sinh nở. Hơn nữa, loãng xương có thể làm suy giảm sức mạnh của xương và tăng nguy cơ gãy xương.
Hợp chất có trong Hành Tím có khả năng ngăn chặn quá trình phá hủy xương. Vì vậy, ngoài việc bổ sung thực phẩm giàu canxi như sữa, chế phẩm từ sữa, trứng, hải sản, tôm cá nhỏ, thêm hành tím vào chế độ ăn hàng ngày cũng là một cách hiệu quả để hỗ trợ chống lại bệnh loãng xương.
5.12 Tăng cường sinh lý nam
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng Hành Tím là chất kích thích tình dục cực kỳ mạnh mẽ. Ngoài ra, hợp chất prostaglandin trong hành tím được biết đến là có khả năng bảo vệ tuyến tiền liệt của nam giới. Vì vậy, thêm loại thực phẩm này vào chế độ ăn hàng ngày có thể giúp nâng cao chất lượng tình dục.
Một số lưu ý khi sử dụng Hành Tím
– Khi mua Hành Tím, bạn hãy lựa chọn những củ có hình dáng rõ ràng và vỏ khô. Đồng thời tránh chọn những củ đã nảy mầm, có dấu hiệu thối rữa, héo hoặc vỏ đổi màu.
– Bảo quản hành tím ở nơi có thông gió và tránh ánh sáng để ngăn chặn sự phát triển của mầm. Ngoài ra, không để hành cùng với khoai tây bởi chúng có thể hấp thụ độ ẩm và khí ethylene từ khoai tây, dẫn đến tình trạng thối rữa nhanh chóng.
– Bên cạnh đó, để tránh cay mắt khi cắt hành, bạn có thể đặt chúng trong tủ lạnh hoặc đặt vào nước để giảm khí hắc gây ra bởi hành.
Lời kết
Bài viết trên đã hướng dẫn chi tiết các cách trồng cũng như chăm sóc cây Hành Tím sao cho đạt năng suất tối ưu nhất. Mặc dù Hành Tím mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cũng có những nguy cơ tiềm ẩn đang được nghiên cứu bởi các nhà khoa học. Do đó, khi sử dụng Hành Tím bạn nên sử dụng ở mức độ hợp lý để tận dụng đầy đủ các hiệu quả mà chúng mang lại!