Cây Dọc Mùng hay còn gọi là môn bạc hà, thường được trồng để cung cấp nguyên liệu chế biến các món ăn hàng ngày. Ngoài ứng dụng trong ẩm thực, chúng còn là một nguồn dược liệu hữu ích trong lĩnh vực y học, giúp hỗ trợ điều trị một số bệnh thường gặp. Cùng theo dõi ngay bài viết dưới đây của Nuoitrong.com để có thêm thông tin nhé!
Đặc điểm, nguồn gốc cây Dọc Mùng
Cây Dọc Mùng còn được biết đến với tên gọi khác là cây môn bạc hà, thuộc họ Ráy, có rễ củ và thân thảo. Lá của cây lớn, bẹ lá mập và có màu xanh nhạt. Chúng thuộc chi khoai sọ và có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới châu Á, thường được sử dụng để trang trí cảnh quan với tên gọi phong thủy là cây tai voi lớn.
Thân của cây Dọc Mùng có thể phát triển thành củ, phát triển trong đất với rễ và chứa nhiều chất độc hại. Lá mọc từ thân và vươn lên trên mặt đất với mỗi lá có một phiến rộng lớn. Chiều cao của phần bẹ lá trung bình từ 1 đến 1,5 mét và cây có hoa mọc vào cuối chu kỳ sinh trưởng.
Quả của cây có màu đỏ, hình trứng và bên trong chỉ chứa một hạt. Cây Dọc Mùng thường được trồng hoặc mọc hoang ở nhiều nơi và phần bẹ lá thường được sử dụng để nấu canh chua. Mặc dù cây có thể xuất hiện với hình dạng khác nhau nhưng thực tế chỉ có một loại duy nhất.
Ngoài ra, bạn cần lưu ý để tránh nhầm lẫn giữa cây dọc mùng và cây ráy, một loại cây cùng họ và hình dáng tương tự vì có thể gây nguy hiểm. Bởi nếu sử dụng nhầm cây ráy khi nấu ăn có thể gây ra đau đớn ở vùng họng, lưỡi và má, đồng thời có thể gây ra dị ứng và ngộ độc thức ăn.
Cây Dọc Mùng hay còn có tên gọi khác là môn bạc hà
Cách trồng và chăm sóc cây Dọc Mùng
Cây Dọc Mùng là một loại cây thân cỏ thường mọc ở những khu vực ẩm ướt, có thân mọng nước, thích ứng linh hoạt với nhiều môi trường sống khác nhau, do đó quá trình trồng, chăm sóc và thu hoạch trở nên khá đơn giản và hiệu quả.
Cây có khả năng phát triển trên nhiều loại đất khác nhau, có thể được trồng trên đất mua sẵn hoặc trực tiếp tại vườn. Khi chọn địa điểm trồng cần đảm bảo đủ ánh sáng, nước và đất thấp. Bạn có thể sử dụng cây con hoặc một phần rễ để trồng cây.
Sau khi chuẩn bị đất, hạt giống, quá trình trồng cây bắt đầu bằng cách đào các hố có kích thước phù hợp với cây con, giữa các hố cách nhau khoảng 25 – 30 cm. Cây con được đặt vào hố và sau đó đất được nén chặt, tưới nước phun sương nhẹ, sau đó đặt cây vào vùng râm mát trong 3 – 4 ngày. Ngoài ra, nếu trồng cây trực tiếp vào đất, bạn có thể sử dụng các dụng cụ che chắn để bảo vệ cây.
Loại cây này ưa ẩm nên cần được tưới nước thường xuyên, khoảng một ngày 2 lần và tưới đủ nước.
Bón phân cho cây sử dụng các loại phân hữu cơ, phân vi sinh mỗi 3 tháng một lần và sau mỗi đợt thu hoạch. Hơn nữa, tùy thuộc vào mục đích sử dụng (ăn hoặc chữa bệnh), bạn có thể thu hoạch các bộ phận khác nhau của cây. Khi thu hoạch thường lựa chọn cây có kích thước lớn và lá to để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Cây Dọc Mùng có thể thích nghi với nhiều điều kiện môi trường khác nhau
Công dụng của Dọc Mùng
Theo Đông y, Dọc Mùng được mô tả là có vị nhạt, tính mát và hơi độc. Chúng thường được sử dụng để thanh nhiệt giải khát. Bẹ dọc mùng khi khô héo được gọi là phùng thu can, có tác dụng thanh nhiệt và giải chất béo, được đánh giá cao vì đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Theo Đông y, Dọc Mùng có vị nhạt, tính mát và hơi độc
Đối với thân và lá của cây dọc mùng, chúng được biết đến với khả năng làm tiêu đờm, giảm ho đờm khó thở và có tác dụng trừ giun. Hơn nữa, rễ và củ của cây cũng có thể được phơi khô và chế biến thành bột, được sử dụng nhằm trị ghẻ lở và dị ứng ngoài da.
Ngoài những kiến thức từ Đông y, khoa học hiện đại cũng đã chứng minh rằng dọc mùng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cụ thể như:
3.1 Ức chế hoạt động của các gốc tự do
Gốc tự do được xem là nguyên nhân gây nhiều bệnh lý như viêm khớp, bệnh tim, gout và ung thư. Những gốc tự do này hình thành và tích tụ trong quá trình phân hủy thực phẩm hoặc tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc lá hoặc các tia phóng xạ.
Dọc Mùng chứa thành phần vitamin C giúp ngăn chặn tổn thương do gốc tự do gây ra. Từ đó có thể giúp ngăn ngừa nhiều bệnh mãn tính liên quan đến tình trạng chống lại gốc tự do.
Dọc Mùng có khả năng ức chế hoạt động của các gốc tự do
3.2 Tăng cường sức khỏe tim mạch
Dọc Mùng là nguồn cung cấp magiê phong phú. Magiê không chỉ tăng cường chất lượng giấc ngủ mà còn đóng vai trò ngăn chặn các rối loạn nhịp tim và tổn thương tim. Sự thiếu hụt magiê trong cơ thể có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và gây nguy hiểm đến tính mạng.
3.3 Giúp cân bằng nội tiết tố
Dọc Mùng là nguồn cung cấp kẽm, một thành phần quan trọng giúp cải thiện sức khỏe nội tiết tố. Kẽm đóng vai trò trong quá trình sản xuất hormone, đặc biệt là hormone testosterone tự nhiên. Từ đó sẽ giúp tăng cường sức khỏe nội tiết tố và hỗ trợ các chức năng của hệ sinh dục.
Hơn nữa, kẽm không chỉ giúp kích thích hệ sinh dục nữ mà còn liên quan đến quá trình giải phóng và tạo trứng trong nữ giới. Ngoài ra, kẽm cũng đóng vai trò quan trọng trong sản xuất estrogen và progesterone, những hormone quan trọng hỗ trợ quá trình sinh sản.
Sự cân bằng của estrogen và progesterone cũng đóng vai trò quan trọng giúp duy trì chu kỳ kinh nguyệt và ổn định tâm trạng của phụ nữ và bất kỳ sự thay đổi nào về chúng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và chu kỳ kinh nguyệt.
Ăn Dọc Mùng giúp cải thiện sức khỏe nội tiết tố
3.4 Giúp ngủ ngon hơn
Magiê có trong Dọc Mùng giúp hỗ trợ cải thiện chất lượng giấc ngủ cho người bệnh. Sự thiếu hụt magiê có thể tăng nguy cơ mất ngủ và các nghiên cứu đã chứng minh rằng bổ sung magiê có thể góp phần cải thiện hiệu suất giấc ngủ, tạo ra giấc ngủ sâu và hiệu quả hơn.
3.5 Giảm nguy cơ mắc bệnh Scurvy
Scurvy còn được biết đến là scorbut, là trạng thái suy nhược của cơ thể do thiếu hụt lượng vitamin C. Các triệu chứng của bệnh này bao gồm chảy máu nướu răng, chậm lành vết thương và xuất hiện các vết tím lớn trên da. Do đó khi tiêu thụ dọc mùng, một nguồn giàu vitamin C có thể giúp ngăn chặn tình trạng thiếu hụt vitamin C quan trọng cho cơ thể.
3.6 Giúp thanh nhiệt, giải độc
Dọc Mùng không chỉ có tính mát mà còn chứa đựng nhiều nước, vitamin và khoáng chất quan trọng. Nhờ vào những thành phần này, cây mang lại hiệu quả thanh nhiệt và giải độc đáng kể. Hơn nữa khi cơ thể loại bỏ các chất độc hại và hạ nhiệt cùng lúc cũng giúp giảm mụn nhanh chóng và hiệu quả.
Dọc Mùng có tính mát, giúp hỗ trợ thanh nhiệt giải độc
Tác hại của Dọc Mùng
Ăn Dọc Mùng sống có thể gây ngứa họng do chứa calci oxalat, alocasin, sapotoxin ở hàm lượng thấp. Tuy nhiên, điều này có thể được giảm bớt hoặc loại bỏ thông qua quá trình chế biến dọc mùng đúng cách. Ngoài ra, mặc dù dọc mùng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ.
Hơn nữa, khi tiêu thụ dọc mùng một cách quá mức có thể làm tăng nồng độ acid uric, một nguyên nhân chính của bệnh gout. Do đó, những người mắc bệnh gout nên hạn chế hoặc tránh ăn dọc mùng để ngăn chặn sự gia tăng của acid uric và giảm nguy cơ cơn đau gout trở nên nặng nề hơn.
Không nên ăn Dọc Mùng sống vì có thể dẫn tới ngứa họng
Cách chế biến Dọc Mùng để ăn không bị ngứa
Trước khi sử dụng Dọc Mùng để nấu ăn, quá trình chế biến cần được thực hiện một cách cẩn thận. Đầu tiên, bạn cần tước vỏ và cắt bỏ phần bụng (phần cong bên trong) của cây, sau đó thái thành từng miếng. Tiếp theo, đưa các miếng dọc mùng ngâm trong nước muối trong thời gian từ 15 phút trở lên và sau cùng vắt ráo nước.
Đối với việc giảm ngứa thì bạn có thể chần dọc mùng sơ qua nước sôi. Để đảm bảo an toàn và tránh ngứa da tay, bạn nên đeo găng tay khi chế biến dọc mùng. Từ đó sẽ giúp bảo vệ tay khỏi các chất cay nồng và có thể gây kích ứng cho da.
Lời kết
Trên đây là toàn bộ thông tin về cây Dọc Mùng, bao gồm đặc điểm, tác dụng, tác hại, hướng dẫn trồng và chăm sóc cây. Hy vọng rằng bài viết này sẽ mang lại giá trị và kiến thức hữu ích cho bạn. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc và hãy áp dụng ngay vào thực tế để có kết quả tốt nhé!
