Trong họ cây bầu, Dưa Leo Baby hiện nay được xem là một trong những lựa chọn ưa chuộng nhất. Chúng không chỉ là thực phẩm giàu chất dinh dưỡng mà còn dễ trồng và chăm sóc. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ những kỹ thuật trồng dưa leo baby từ các chuyên gia, từ đó giúp bạn có thể tự trồng và có mùa vụ bội thu!
Đặc điểm, nguồn gốc Dưa Leo Baby
Dưa Leo Baby có nguồn gốc từ Nam Á và được coi là một loại cây trồng phổ biến ở nhiều quốc gia, thuộc họ bầu bí và có thân dây leo. Tại Việt Nam, dưa leo baby được trồng nhiều ở nhiều vùng, sử dụng nhiều phương pháp trồng khác nhau. Trong số các phương pháp này, trồng hữu cơ và thủy canh đang trở thành lựa chọn phổ biến bởi chúng mang lại cho cây hương vị đặc trưng và đặc biệt, đồng thời đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
Dưa Leo Baby có bộ rễ phát triển yếu, chỉ nở ra khoảng 30-40cm trên mặt đất. Thân cây dây leo dài, cuốn quanh các giá thể để định hình và phát triển. Lá đơn to mọc rải rác trên thân với rìa lá có nhiều răng cưa.
Hoa của loại cây này đa dạng, có hoa cái mọc thành đôi hoặc đơn lẻ ở nách lá hoặc hoa đực mọc thành cụm từ 5-7 hoa. Cũng có loại cây có cả ba loại hoa trên một cây. Quả và hạt khi còn non có những gai nhỏ xù xì, tăng trưởng nhanh và có thể thu hoạch sau khoảng 8-10 ngày sau khi ra hoa.
Quả Dưa Leo Baby có hình dáng tương tự như các loại dưa leo thông thường nhưng kích thước của chúng chỉ nhỏ như ngón tay, màu xanh đậm và trái đều. Khi ăn chúng mang lại cảm giác mát, giòn với hương vị ngọt đặc trưng và thơm phức.
Dưa leo thường được ăn sống như một loại trái cây hàng ngày hoặc sử dụng để chế biến thành salad, làm tăng thêm sự độc đáo cho hương vị của loại quả này.
Điều kiện tốt để trồng Dưa Leo Baby
Dưa Leo Baby phát triển mạnh mẽ nhất khi được trồng trong môi trường với nhiệt độ dao động từ 25 đến 30 độ C. Đây là loại cây thích nắng, cần ít nhất 10 giờ nắng mỗi ngày để phát triển tốt. Đặc biệt, nhu cầu về nước của cây là rất cao, vì vậy điều kiện sống cần duy trì độ ẩm trong khoảng 85% đến 95%.
Ngoài ra, thời điểm lý tưởng để trồng Dưa Leo Baby là vào cuối tháng 1 (vụ xuân) hoặc đầu tháng 9 (vụ đông). Chu kỳ sinh trưởng của cây khá ngắn, chỉ từ 55 đến 70 ngày tùy thuộc vào điều kiện môi trường. Đất trồng cây tốt nhất có độ pH từ 6 đến 6.8. Mặc dù cây có thể chịu được đất chua, nhưng nếu đất có độ acid cao thì thời gian sinh trưởng có thể kéo dài.
Chuẩn bị trước khi trồng Dưa Leo Baby
Bạn cần thực hiện quá trình chuẩn bị trước khi trồng cẩn thận và kĩ lưỡng nhằm giúp tạo điều kiện tốt nhất cho cây trong quá trình trồng.
3.1 Thời vụ trồng
Tương tự như dưa leo, Dưa Leo Baby có thể trồng quanh năm bởi chúng là giống cây ưa nhiệt và thích ánh sáng. Tuy nhiên, có hai thời điểm chính để trồng Dưa Leo Baby trong năm:
– Vụ xuân: Gieo từ cuối tháng 1 đến cuối tháng 2 theo lịch dương.
– Vụ đông: Gieo từ đầu tháng 9 đến cuối tháng 1 theo lịch dương.
Hơn nữa, thời gian sinh trưởng của Dưa Leo Baby khá ngắn, kéo dài từ 55-60 ngày đối với giống trồng ngoài đồng và hơn 70 ngày đối với giống trồng trong nhà kính.
3.2 Loại đất thích hợp để trồng Dưa Leo Baby
Dưa Leo Baby là loại cây ưa đất thịt nhẹ, có khả năng thoát nước tốt, giàu chất hữu cơ và ưa môi trường có độ pH từ 6 – 6,8. Mặc dù có khả năng thích ứng với nhiều loại đất, tuy nhiên, cây thường ra hoa sớm hơn khi được trồng trong đất cát. Đặc biệt, loại cây này có khả năng chịu đựng đất chua với độ pH có thể giảm xuống đến 5,5.
Trong trường hợp trồng trong nhà kính, Dưa Leo Baby thường phát triển khá tốt ở mức độ pH đất từ 5,5 đến 7,5. Tuy nhiên, mức độ pH tốt nhất được xem xét là từ 6,0 đến 6,5 đối với đất khoáng và từ 5,0 đến 5,5 đối với đất hữu cơ.
Thường thì độ pH trong hầu hết các loại đất khoáng trong nhà kính nằm ở phạm vi pH tối ưu (6,0-6,5). Do đó, bạn có thể sử dụng tạm thời than bùn mà không cần trung hòa tính axit bằng đá vôi. Than bùn không chỉ hỗ trợ duy trì cấu trúc đất tốt mà còn cần được bổ sung hàng năm để bù đắp sự mất mát do quá trình phân hủy.
3.3 Làm đất trước khi gieo trồng
Đầu tiên bạn cần tiến hành khử trùng đất nhằm kiểm soát cỏ dại và ngăn chặn sự lây nhiễm các bệnh qua đất. Mặc dù khử trùng đơn lẻ có thể không đảm bảo khả năng kiểm soát cỏ dại đầy đủ dưới lớp nhựa.
Tiếp theo, quá trình phủ lớp nilon màu đen trước khi trồng có tác dụng bảo toàn độ ẩm, tăng nhiệt độ đất, thúc đẩy sự phát triển sớm và nâng cao năng suất.
Lưu ý: Phân bón cần được sử dụng trong quá trình chuẩn bị luống và ít nhất 50% nitơ (N) nên ở dạng nitrat (NO3). Trong trường hợp sử dụng lớp nilon đen, bạn cần sử dụng thuốc diệt cỏ để tránh tích tụ dư lượng chất bảo vệ thực vật ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Ngoài ra, bạn cũng nên sử dụng giấy bạc và các lớp phủ phản quang khác để có thể giúp đuổi rệp truyền virus trên dưa trồng vào mùa thu.
Bên cạnh đó, đối với gieo hạt, bạn nên tiến hành trực tiếp qua lớp phủ để tối ưu hóa bảo vệ chống lại virus. Trong trường hợp có nguy cơ bệnh lây truyền qua đất, bạn cần thực hiện quá trình khử trùng trên đồng ruộng. Ngoài ra, bạn cũng nên áp dụng phương pháp tưới nhỏ giọt kết hợp với lớp phủ nhựa để tối ưu hóa hiệu quả sản xuất.
3.4 Làm giàn leo, giàn trồng
Dưa Leo Baby với đặc điểm thân leo, do đó bạn cần thiết lập giàn hỗ trợ để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và ra quả. Từ đó không chỉ giúp thuận tiện trong quá trình thu hoạch mà còn hỗ trợ quản lý sâu bệnh, giúp giảm tình trạng rụng quả và tạo ra những trái dưa leo có chất lượng đồng đều.
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng tre nứa để tạo khung, sau đó sử dụng dây buộc hoặc lưới để kết nối các cọc với nhau. Đồng thời lựa chọn giữa cọc hình chữ A hoặc cọc đứng phụ thuộc vào quy mô của vườn dưa leo. Hơn nữa, nếu có sân thượng có lan can sẵn thì bạn có thể tận dụng không gian này.
3.5 Xử lý hạt giống
Trước khi tiến hành gieo trồng, bạn cần thực hiện quá trình ngâm ủ hạt giống để đảm bảo tỷ lệ nảy mầm tối đa.
Hạt giống Dưa Leo Baby cần được ngâm trong nước ấm trong khoảng 2-3 tiếng, sau đó được vớt ra và ủ cùng với một lớp khăn ẩm. Khi hạt giống đã phát triển nảy mầm với những đoạn nhú mầm trắng, chúng có thể được gieo trực tiếp vào đất đã được xử lý, được đặt vào các lỗ cây đã được đục sẵn từ trước để chuẩn bị cho quá trình trồng tiếp theo.
Mỗi cây cần được phân bổ khoảng 0,5 m2 (5 feet2) diện tích. Bạn có thể cần tăng gấp đôi diện tích này nếu ánh sáng không đủ mạnh nhằm tránh tình trạng lá cây chồng lên nhau và đảm bảo ánh sáng cho cây trong hàng.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tùy chỉnh khoảng cách giữa các hàng và giữa các cây trong hàng. Thông thường, các hàng có thể cách nhau khoảng 1,2 – 1,5 m (4 – 5 feet) và giữa các cây trong hàng có thể là 30 – 45 cm (12 – 18 inch).
Cách trồng Dưa Leo Baby chi tiết
Các nhánh bên nên được cắt bỏ khi chúng phát triển cho đến khi cây vươn tới dây hỗ trợ cao. Hơn nữa, để thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của cây, quả không nên phát triển ở phần dưới 75cm (30 inch) của thân chính. Các quả trên thân chính có thể phát triển ở gần phần gốc của mỗi lá.
Ngoài ra, để tránh cây bị kiệt sức và cải thiện kích thước quả, bạn cần quản lý số lượng quả trên mỗi cây bằng cách tỉa thưa quả có chọn lọc.
Tuy nhiên, bạn cũng nên kiểm soát lượng quả ở mức tối ưu, khoảng từ 4-6 nhánh cho mỗi cây và từ 4-6 quả cho mỗi chùm hoa nhằm tránh ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây, đồng thời giữ năng suất ổn định.
Đồng thời bạn cũng nên tỉa thưa cây. Hơn nữa, số lượng quả tối ưu trên mỗi cây có thể thay đổi tùy thuộc vào giống cây và điều kiện môi trường và không có con số cụ thể cho mọi trường hợp. Quả cần được cắt tỉa và loại bỏ càng sớm càng tốt trước khi chúng phát triển quá lớn.
Tưới nước, bón phân và phòng ngừa sâu bệnh cho Dưa Leo Baby
Để đạt được năng suất và chất lượng trái cao nhất, bạn cần cung cấp độ ẩm đầy đủ và đúng thời điểm cho cây. Hơn nữa, cây có hệ thống rễ ăn nông nên đòi hỏi đất phải giữ độ ẩm dồi dào suốt quá trình sinh trưởng. Khi trái bắt đầu chín, bạn cần duy trì độ ẩm thích hợp để hỗ trợ quá trình phát triển.
Ngoài ra, nhu cầu về nước cũng thay đổi theo ngày và theo mùa. Trong những tháng đầu năm như tháng Giêng hoặc tháng Hai, bạn cần thực hiện tưới nước cho cây non trong nhà kính mỗi 5-10 ngày một lần, sau đó chỉ cần tưới đủ để đạt đến độ sâu 15-20 cm trong đất. Đối với cây trồng vào tháng 6, lượng nước có thể tăng lên gấp 5-10 lần. Tùy thuộc vào loại đất và điều kiện sinh trưởng thì cần khoảng 25–50 mm nước mỗi tuần để đảm bảo cây phát triển với chất lượng cao.
Cây Dưa Leo Baby có nhu cầu dinh dưỡng cao, đặc biệt là kali và sau đó là đạm. Do đó, bạn cần tưới nước đầy đủ và sử dụng phân lân, đạm, kali, ure hòa vào nước tưới giúp cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây, từ đó thúc đẩy quá trình phát triển và kết trái. Lưu ý tưới lại nước sau khi tưới phân để tránh tác động có thể làm cháy rễ cây.
Bên cạnh đó, cây thường dễ mắc phải các bệnh cơ bản như bọ trĩ, ruồi đục lá, ruồi đục quả, sương mai, phấn trắng và thối quả. Để kiểm soát mầm bệnh, bạn cần lựa chọn giống tốt, duy trì vệ sinh khu vực trồng, đồng thời thực hiện tỉa nhánh và chồi đều đặn cùng với sử dụng các biện pháp bảo vệ như dùng bẫy.
Thu hoạch và bảo quản Dưa Leo Baby
Sau khoảng 55 ngày trồng, cây Dưa Leo Baby đã sẵn sàng để thu hoạch trái. Độ chín của quả dưa leo phụ thuộc vào điều kiện sinh trưởng, nếu thu hoạch quá sớm thì quả có thể trở nên đắng, trong khi để quá lâu có thể làm giảm độ ngọt. Phương pháp thu hoạch đúng là sử dụng kéo để cắt nhẹ nhàng cuống từng quả. Đồng thời tránh bứt trái dưa leo bởi có thể gây hại cho cây. Sau khi thu hoạch, bạn hãy rửa sạch và lau khô trái, sau đó đặt chúng vào túi nhựa để bảo quản và sử dụng dần.
Công dụng của Dưa Leo Baby
Dưa Leo Baby giống như nhiều loại trái cây khác, chứa đựng đa dạng dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về lý do tại sao nên bổ sung loại dưa này vào chế độ ăn hàng ngày nhé!
7.1 Chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể
Trong Dưa Leo Baby lượng nước chiếm đến 90%, đồng thời cung cấp hàng loạt khoáng chất và vitamin cần thiết cho cơ thể bao gồm chất xơ, vitamin C, vitamin B1, B2, B5, B6, vitamin V3, folic acid, magie, canxi, kali, sắt, kẽm,… Từ đó sẽ cung cấp nguồn dưỡng chất đa dạng và quan trọng cho sức khỏe, là một lựa chọn đơn giản nhưng hiệu quả để bổ sung dinh dưỡng mỗi ngày.
7.2 Hỗ trợ giảm cân
Đối với những người đang tập trung giảm cân một cách lành mạnh thông qua chế độ ăn thì bổ sung Dưa Leo Baby vào khẩu phần hàng ngày là một lựa chọn tuyệt vời. Với nước chiếm đa phần trong thành phần và chỉ số calo tương đối thấp, mỗi chén dưa leo cung cấp khoảng 13 calo. Đồng thời, chúng rất giàu chất xơ và chất chống oxy hóa, giúp cải thiện chất lượng tiêu hóa và hỗ trợ quá trình giảm cân một cách an toàn.
7.3 Giảm nguy cơ mắc ung thư
Hiện nay, với sự ảnh hưởng của nhiều yếu tố như ô nhiễm môi trường và thói quen ăn uống chứa quá nhiều dầu mỡ, tỷ lệ người mắc bệnh ung thư đang gia tăng. Một phương pháp hiệu quả và dễ thực hiện để ngăn ngừa bệnh ung thư là thường xuyên tiêu thụ nước ép dưa leo baby tươi mỗi ngày.
Trong dưa leo baby chứa pinoresinol, secoisolariciresinol – 3 lignan và lariciresinol, những chất này có khả năng chống lại ung thư một cách hiệu quả, đặc biệt giúp ngăn chặn ung thư tử cung, tuyến tiền liệt và ung thư vú.
7.4 Giúp ổn định huyết áp
Quả Dưa Leo Babychứa nhiều chất xơ, magie và kali, là lựa chọn lý tưởng cho những người có vấn đề về huyết áp, bất kể là huyết áp thấp hay huyết áp cao. Do đó, nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải vấn đề về huyết áp thì nên bổ sung một ly nước ép dưa leo mỗi ngày. Đối với người có huyết áp thấp, bạn có thể thêm chút muối và đường vào nước ép, trong khi người có huyết áp cao nên ưu tiên uống nguyên chất để duy trì sự ổn định của huyết áp.
7.5 Hơi thở thơm mát
Hơi thở không thơm tho thường xuất phát từ sự phát triển của vi khuẩn trong miệng. Dưa Leo Baby có khả năng kích thích quá trình tiết nước bọt trong khoang miệng, từ đó giúp loại bỏ vi khuẩn gây mùi hôi. Bạn có thể nhai một miếng dưa leo trong khoảng 15-20 phút không chỉ giúp làm sạch nước bọt mà còn tiêu diệt các tác nhân gây ra mùi hôi, từ đó giúp hơi thở trở nên thơm tho hơn.
7.6 Có lợi cho hệ tiêu hóa
Với lượng chất xơ và nước phong phú, cộng với hương vị ngọt mát, thường xuyên ăn dưa sẽ giúp giảm và cải thiện hiệu quả các triệu chứng như ợ chua, táo bón, khó tiêu, đầy hơi hoặc đau dạ dày. Bạn sẽ rõ ràng cảm nhận được sự cải thiện sau 2-3 ngày duy trì thói quen ăn dưa hàng ngày.
7.7 Làm đẹp da
Dưa Leo Baby rất giàu vitamin E, không chỉ giúp trung hòa độ pH của da mà còn là phương thuốc hiệu quả giúp giảm vết sẹo. Hơn nữa, các chất chống ô nhiễm oxy hóa trong dưa leo baby kích thích quá trình tái tạo tế bào, đồng thời giảm tác động của gốc tự do. Do đó, chúng thường được sử dụng như một loại mặt nạ chăm sóc da, giúp làn da trở nên mịn màng và tươi trẻ.
7.8 Giảm cholesterol trong máu
Dưa Leo Baby chứa nhiều nước và sterols. Sterols là một loại chất giúp giảm hàm lượng cholesterol trong máu. Chúng có khả năng ức chế quá trình oxy hóa và đồng thời giảm khả năng tắc nghẽn trong động mạch vành.
Một số món ngon từ Dưa Leo Baby
Chị em và các bà nội trợ thường sáng tạo nhiều món ngon từ Dưa Leo Baby như dưa leo trộn chua ngọt, dưa leo chấm muối ớt, dưa leo xào thịt băm, tôm sú xào dưa leo, salad dưa leo, chả cá trộn dưa leo baby,… Ngoài ra, dưa leo baby còn có thể được sử dụng tươi sống cùng rau sống, nước ép từ dưa leo và muối dưa leo.
Lời kết
Dưới đây là hướng dẫn kỹ thuật trồng dưa leo baby mà Nuoitrong.com đã chia sẻ. Với giống cây ngon và dễ trồng, hãy thử ngay tại nhà để mang đến sự đa dạng trong bữa ăn cho gia đình. Chắc chắn rằng bạn sẽ trải qua niềm vui khi thưởng thức những trái dưa leo mà bạn tự trồng.