Rau Xà Lách Mỡ là một trong những loại rau xanh phổ biến được sử dụng trong nhiều món ăn với giá trị dinh dưỡng cao. Do đó, hiểu rõ về kỹ thuật trồng và chăm sóc xà lách mỡ đúng cách sẽ giúp mỗi gia đình dễ dàng hơn khi trồng loại rau này. Hãy cùng Nuoitrong.com tìm hiểu chi tiết thông qua bài viết dưới đây để có được những thông tin hữu ích và giá trị nhất!
Đặc điểm của Rau Xà Lách Mỡ
Rau Xà Lách Mỡ có thân và lá mềm, với lá mọc kiểu xếp lớp như bắp cải nhưng khoảng cách giữa các lá xa nhau hơn. Xà lách mỡ được ưa chuộng bởi sự giòn, ngọt và dễ tách lá.
Bạn có thể sử dụng lá xà lách mỡ để làm các món salad, trộn dầu giấm hoặc đơn giản nhất là ăn sống cùng với các loại rau thơm hoặc kèm theo canh chua.
Chuẩn bị trước khi trồng Rau Xà Lách Mỡ
Trước khi thực hiện trồng Rau Xà Lách Mỡ, bạn cần có sự chuẩn bị kĩ lưỡng các yếu tố sau:
2.1 Thời vụ trồng
Rau Xà Lách Mỡ là loại rau phù hợp để trồng quanh năm. Tuy nhiên, thời điểm tốt nhất trong năm để lựa chọn là:
– Vụ sớm: Gieo hạt khoảng vào tháng 8 và trồng cây con vào tháng 9.
– Vụ chính: Gieo hạt xà lách mỡ vào tháng 10 và trồng cây con vào tháng 11.
– Vụ muộn: Gieo hạt vào tháng 1 và trồng cây con vào khoảng tháng 2.
2.2 Chọn giống
Khi lựa chọn giống, bạn cần nghiên cứu kỹ về nguồn gốc và chất lượng của hạt giống để đảm bảo cho mầm nảy đều và mạnh mẽ. Đồng thời nên ưu tiên mua từ các đại lý và cơ sở cung cấp đáng tin cậy. Ngoài ra, bạn cần sử dụng lượng giống khoảng 600 – 800 gram trên hecta để đạt hiệu suất tốt nhất.
2.3 Đất trồng
Rau Xà Lách Mỡ thích đất trồng có nhiều nito và chứa nhiều chất hữu cơ, từ đó cung cấp dinh dưỡng cho cây và tạo điều kiện tốt cho sinh trưởng. Thông thường, đất trồng loại rau này được chọn là đất thịt nhẹ, cát pha hoặc đất phù sa, đồng thời có thành phần cơ giới nhẹ.
2.4 Làm đất và lên luống
Trên diện tích đất trồng được quy hoạch, bạn cần tiến hành cày bừa, xới xáo và làm sạch cỏ cùng với tàn dư của vụ trước đó. Sau đó, hãy thực hiện bón lót để tăng dinh dưỡng và ủ hoai mục trong khoảng 7 – 10 ngày trước khi tiến hành gieo trồng xà lách mỡ.
Bước tiếp theo cần thực hiện là lên luống sau khi quá trình làm đất đã hoàn thành. Cụ thể, khi gieo hạt, luống cần rộng từ 0,9 – 1m, chiều cao khoảng 20 – 25cm và khoảng cách giữa các luống là 30cm. Khi trồng cây, luống trồng xà lách mỡ cần đảm bảo chiều cao từ 20 – 30cm, khoảng cách giữa các luống là 30cm và rộng từ 0,8 – 1m là hợp lý.
Cách trồng Rau Xà Lách Mỡ chi tiết
Quá trình gieo trồng Rau Xà Lách Mỡ cần được thực hiện một cách chính xác từ khi xử lý hạt, gieo hạt đến khi tiến hành trồng cây con.
3.1 Xử lý hạt giống
Thường thì hạt giống Rau Xà Lách Mỡ được gieo trực tiếp trên vườn ươm. Tuy nhiên, trong trường hợp thời tiết quá lạnh, bạn cần ngâm hạt trước khi gieo sẽ tăng độ nảy mầm hiệu quả. Bạn hãy sử dụng nước pha theo tỷ lệ 2 nước nóng : 3 nước lạnh để ngâm hạt giống trong khoảng 2 – 3 giờ đồng hồ.
Sau khi ngâm rửa hạt giống xà lách mỡ bằng nước sạch, lúc này bạn cần tiến hành ủ ấm trong khoảng 10 – 12 giờ. Đồng thời thường xuyên kiểm tra cho đến khi thấy hạt giống nứt kẽ là có thể đem gieo.
Khi gieo hạt:
– Trên luống vườn ươm, bạn cần tiến hành gieo hạt sau khi đã ngâm ủ với khoảng cách giữa hạt và hạt là 1 – 2 inch, đồng thời khoảng cách giữa các hàng là 14 – 20 inch.
– Sau khi gieo, bạn cần tiến hành phun nước nhẹ nhàng, đều khắp mặt luống để đảm bảo độ ẩm phù hợp.
3.2 Tiến hành trồng cây con
Khi cây con đã phát triển đủ từ 2 đến 3 lá, chúng được tách khỏi vườn ươm và chuyển sang trồng trên diện tích canh tác đã được chuẩn bị. Quy trình trồng cây con cơ bản bao gồm:
– Mật độ trồng cây: Cây được trồng cách nhau khoảng 15 đến 20cm, với khoảng cách giữa các hàng cũng là 15 đến 20cm, tương ứng với số lượng cây trồng là 16.000 đến 17.000 cây/500m2.
– Thời điểm trồng: Tách và cấy cây con lên luống nên được thực hiện vào thời điểm chiều mát.
– Tưới nước: Ngay sau khi trồng, bạn cần tưới nước đều trên toàn bộ mặt luống để đảm bảo độ ẩm cần thiết, từ đó giúp cây con phát triển bền vững.
– Kiểm tra và trồng dặm: Sau khoảng 2 đến 3 ngày sau khi trồng, bạn cần kiểm tra và thực hiện trồng dặm ở những cây yếu, cây chết hoặc bị bệnh. Đồng thời nên được thực hiện vào chiều mát, tránh ánh nắng mạnh, và sau khi trồng thì cần tưới nước ngay lập tức.
Cách chăm sóc Rau Xà Lách Mỡ đúng kĩ thuật
Trong quá trình chăm sóc Rau Xà Lách Mỡ, bạn cần lưu ý các yếu tố sau:
4.1 Tưới nước
Trong khoảng thời gian từ 2 đến 7 ngày sau khi gieo hạt, bạn cần duy trì tưới nước đều đặn một lần mỗi ngày vào buổi sáng sớm hoặc buổi chiều muộn. Đồng thời, trước khi thực hiện nhổ tách cây con thì cần chú ý tưới nước kỹ để giảm thiểu tổn thương cho rễ cây.
Khi cây con đã bắt đầu phát triển và hồi xanh, lúc này bạn cần duy trì tưới nước thực hiện mỗi 2 đến 3 ngày một lần. Lượng nước sử dụng cần được điều chỉnh phù hợp với điều kiện thời tiết và độ ẩm của đất để đảm bảo cân đối hợp lý. Đồng thời nên ưu tiên sử dụng nước từ giếng khoan không bị ô nhiễm hoặc nước máy để đảm bảo an toàn cho cây.
4.2 Bón phân
Để bón phân cho Rau Xà Lách Mỡ, bạn cần thực hiện qua hai giai đoạn chính là bón lót và bón thúc. Kỹ thuật cơ bản như sau:
Bón lót:
Bón lót cần được thực hiện sau khi quá trình làm đất hoàn thành. Bạn hãy sử dụng phân bón hữu cơ như 3 Con Gà hoặc Organic 1 với liều lượng là 50 – 60kg/1000m2. Đồng thời phân được bón trực tiếp lên đất, sau đó ủ hoai mục khoảng 10 ngày trước khi tiến hành gieo trồng.
Bón thúc:
Bón thúc được thực hiện theo ba lần cơ bản như sau:
+ Lần 1: Thực hiện khi cây xà lách đã có từ 2 – 3 lá thật. Bạn hãy sử dụng phân bón NPK 20-20-15 với liều lượng khoảng 15 – 20kg/1000m2.
+ Lần 2: Sau khoảng 15 ngày từ khi gieo hạt, bạn cần tiến hành bón thúc lần thứ hai với cùng mức liều lượng phân bón NPK.
+ Lần 3: Sau khi đã gieo hạt giống từ 20 – 25 ngày, lúc này cần thực hiện bón thúc lần cuối cùng. Bạn nên sử dụng phân bón NPK 17-7-17 với liều lượng tiêu chuẩn là 15 – 20kg/1000m2, đồng thời tưới đều lên luống trồng.
4.3 Làm cỏ
Để đảm bảo sự phát triển của Rau Xà Lách Mỡ, bạn cần thường xuyên làm cỏ để tránh cạnh tranh dinh dưỡng và tạo điều kiện thông thoáng cho cây. Hơn nữa làm cỏ nên được kết hợp với bón phân và xới đất kỹ lưỡng trước khi trồng.
4.4 Phòng trừ sâu bệnh hại
Xà lách là một giống rau có thời gian sinh trưởng và thu hoạch ngắn. Do đó, sự xuất hiện của sâu bệnh hại thường không quá nhiều, chủ yếu gồm các loại sau:
– Sâu tơ: Để phòng trừ sâu tơ, bạn cần thường duy trì vệ sinh sạch sẽ trên diện tích canh tác và tưới nước trong điều kiện trời mát mẻ. Tuy nhiên, khi sâu tơ đã xuất hiện, lúc này cần sử dụng một số loại thuốc trừ sâu đặc trị để xử lý vấn đề này.
– Sâu ăn tạp: Để loại bỏ nguy cơ từ sâu ăn tạp, bạn cần thực hiện làm đất trước khi canh tác một cách kỹ lưỡng, thăm vườn trồng thường xuyên, đồng thời sử dụng các biện pháp sinh học nếu sâu xuất hiện và sinh sôi nhanh chóng.
– Bệnh hại: Rau Xà Lách Mỡ thường gặp phải một số bệnh như chết cây con, thối bẹ, thối nhũn vi khuẩn,…
Thu hoạch Rau Xà Lách Mỡ
Thông thường, Rau Xà Lách Mỡ có thời gian thu hoạch sau khoảng 25 đến 40 ngày kể từ khi trồng. Khi thu hoạch, xà lách mỡ đã cuộn chặt có thể được tỉa dần từ cây lớn đến cây nhỏ, bạn cần sử dụng dụng cụ thu hoạch phù hợp và đảm bảo vệ sinh để đảm bảo an toàn cho các cây còn lại.
Trong quá trình tỉa, bạn cần loại bỏ các lá già, lá nhiễm bệnh, lá úa,… ở các cây còn lại. Xà lách mỡ sau khi đã thu hoạch về cần được bảo quản ở nơi thoáng mát. Đồng thời cần chú ý rằng trước khi thu hoạch khoảng 7 ngày không nên sử dụng các loại thuốc trừ sâu hoặc phân bón.
Công dụng của Rau Xà Lách Mỡ
Rau Xà Lách Mỡ được biết đến với nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe nhờ chứa đựng nhiều loại chất dinh dưỡng quan trọng như carbohydrate, chất xơ, folate, vitamin A, vitamin C, magiê, sắt, canxi, kẽm, đồng, kali, carotene,… Dưới đây là một số công dụng quan trọng của loại xà lách này:
– Giải nhiệt, giảm đau đầu: Nước ép từ Rau Xà Lách Mỡ có thể giúp giải nhiệt và giảm đau đầu nhờ vào hàm lượng magiê cao. Tại các quốc gia phương Tây, nước ép này thường được kết hợp với tinh dầu hoa hồng để thoa vào trán và thái dương để giảm cơn đau đầu nhanh chóng.
– Kích thích tiêu hóa, giảm táo bón: Chất xơ trong rau xà lách giúp cải thiện sự co bóp của ruột, từ đó giúp tiêu hóa nhanh chóng và giảm nguy cơ táo bón.
– Tốt cho người tiểu đường, thiếu máu: Rau Xà Lách Mỡ có hàm lượng carbohydrate thấp, phù hợp cho những người không muốn nạp quá nhiều đường vào cơ thể. Ngoài ra, sắt trong rau cũng giúp cải thiện tình trạng thiếu máu do thiếu sắt.
– Cải thiện giấc ngủ: Rau Xà Lách Mỡ chứa letucarium – một chất gây ngủ, từ đó giúp cải thiện giấc ngủ. Đây là phương thuốc giúp ngủ ngon của những người La Mã và Hy Lạp.
– Tăng cường chức năng sinh lý: Rau xà lách có thể giúp cải thiện tình trạng xuất tinh sớm ở nam giới. Nhiều tài liệu y học phương Tây đã ghi chép lại về hiệu quả của rau xà lách trong việc tăng cường chức năng sinh lý.
– Giảm cân, làm đẹp da: Rau xà lách giúp cảm giác no nhanh chóng và làm đầy bao tử, giúp giảm cảm giác thèm ăn và thừa năng lượng. Ngoài ra, nước cùng với vitamin trong rau cũng giúp làn da trở nên mịn màng và trắng sáng.
– Tốt cho phụ nữ mang thai và cho con bú: Rau Xà Lách Mỡ chứa axit folic, rất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi và trẻ sơ sinh.
– Giúp phòng ngừa ung thư: Rau Xà Lách Mỡ chứa nhiều beta-carotene, một chất có khả năng ngăn ngừa ung thư hiệu quả. Ngoài ra cũng giúp phòng chống nhiều bệnh như thấp khớp, đục thủy tinh thể và tim mạch.
Một số chú ý khi sử dụng Rau Xà Lách Mỡ
Trước khi sử dụng hoặc chế biến Rau Xà Lách Mỡ, bạn nên vệ sinh sạch sẽ rau để loại bỏ kí sinh trùng và vi khuẩn không tốt cho sức khỏe ruột. Một phương pháp hiệu quả là ngâm rau trong nước muối loãng trong khoảng 10 – 15 phút.
Hơn nữa, bạn nên sử dụng rau sống sẽ giữ được hàm lượng dinh dưỡng và hương vị tốt hơn so với khi nấu chín. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp rau xà lách mỡ với các loại nước sốt, mayonnaise, giấm, tạo thành các món salad hoặc làm các món cuộn để tăng thêm hương vị ngon ngọt.
Bên cạnh đó, để món ăn thêm hấp dẫn, bạn có thể thêm củ sắn, cà chua, đậu phộng, phô mai và các loại rau thơm khác. Bánh tráng mỏng cũng là một lựa chọn tốt để cuộn các món ăn này.
Lời kết
Với phương pháp trồng Rau Xà Lách Mỡ đơn giản và dễ thực hiện như hướng dẫn ở bài viết trên, hy vọng bạn sẽ sớm có một khu vườn rau sạch ngay tại nhà. Đừng quên chia sẻ kinh nghiệm trồng trọt này với bạn bè để họ cũng biết và áp dụng được nhé! Chúc bạn thành công!