Cây Đậu Bắp còn được gọi là mướp tây, bắp còi hoặc gôm, là một loại rau phổ biến rất được ưa chuộng trong các mâm cơm gia đình hằng ngày. Đậu bắp không chỉ ngon miệng mà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng như vitamin, chất xơ… Hơn nữa, trồng loại cây này cũng khá đơn giản, và bạn hoàn toàn có thể thực hiện ngay tại nhà. Hãy theo dõi cùng Nuoitrong.com ngay sau đây để tham khảo hướng dẫn trồng và chăm sóc cây Đậu Bắp nhé!
Đặc điểm, nguồn gốc cây Đậu Bắp
Cây Đậu Bắp có nhiều tên gọi khác nhau như cây mướp tây, thảo cà phê…có nguồn gốc từ các quốc gia ở Châu Phi. Những câu đậu này thường được trồng ở vùng nhiệt đới do khả năng chịu nhiệt của chúng khá tốt. Cây đậu bắp là loại cây ăn quả, bạn có thể trồng chúng theo thời vụ hoặc trông một lần và thu quả nhiều lần. Với chiều cao khoảng 2.5m, lá cây rộng 10-20cm, cây đậu bắp mang đến hình dáng lôi cuốn. Hoa của nó thường có màu trắng hoặc vàng, điểm thêm với các đốm nhỏ tại vùng gốc hoa. Quả đậu bắp có hình dáng dài thuôn và chứa nhiều hạt.
Tại Việt Nam, đậu bắp được trồng phổ biến và rộng rãi, thường xuất hiện trong các bữa ăn hàng ngày. Sự ưa chuộng của đậu bắp không chỉ đến từ hương vị độc đáo và chất nhầy kết dính, mà còn từ giá trị dinh dưỡng dồi dào, góp phần cung cấp sức khỏe cho con người.
Đặc điểm hình thái của cây Đậu Bắp
Chuẩn bị trước khi trồng cây Đậu Bắp
Để có thể đạt chất lượng và năng suất quả Đậu Bắp cao nhất, bạn cần chú ý các yếu tố trong quá trình trồng:
2.1 Thời vụ trồng
Cây Đậu Bắp là loại cây thích ứng với môi trường khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Để đạt được năng suất cao nhất, quy trình trồng đậu bắp được thực hiện thông qua hai vụ trong một năm:
– Vụ xuân: Gieo hạt từ cuối tháng 2 đến tháng 3 và thu hoạch từ tháng 5 đến tháng 9.
– Vụ đông xuân: Gieo hạt từ cuối tháng 7 đến tháng 8 với quá trình thu hoạch diễn ra từ tháng 9 đến tháng 2 của năm sau.
Đối với quá trình gieo hạt muộn hơn so với thời vụ ở trên, cây Đậu Bắp có xu hướng ra hoa sớm hơn và có thể ảnh hưởng đến năng suất, từ đó làm giảm chất lượng sản phẩm thu được.
Thời vụ trồng cây Đậu Bắp thích hợp nhất là vào vụ xuân và vụ đông xuân
2.2 Đất trồng
Những câu họ đậu, đặc biệt là Đậu Bắp cần đất tơi xốp có khả năng thoát nước tốt. Vì vậy, bạn cần xới đất tơi xốp và đánh luống cao để trồng chúng. Nếu trồng trong các thùng xốp, bạn nên khoét nhiều lỗ để đảm bảo thông thoáng.
Bên cạnh đó, việc bón lót các loại phân ủ, phân hữu cơ vào luống hoặc chậu trước khi trồng là rất cần thiết. Điều này giúp đảm bảo dinh dưỡng trong đất để cây phát triển đồng đều, khỏe mạnh trong các giai đoạn.
Cách trồng cây Đậu Bắp chi tiết
Ngày nay, có hai phương pháp phổ biến để trồng đậu bắp đó là gieo hạt và trồng bằng cây. Chúng tôi sẽ chia sẻ chi tiết từng phương pháp ngay dưới đây.
3.1 Trồng bằng hạt
– Ngâm hạt: Trước khi gieo, hạt giống đậu bắp cần được ngâm trong nước ấm để đạt hiệu quả và năng suất tối đa. Bạn hãy thực hiện bằng cách ngâm hạt trong nước ấm với nhiệt độ khoảng 40 độ C trong khoảng 2-3 tiếng.
– Ủ hạt: Sau khi hạt giống đã được ngâm đủ thời gian, bạn cần vớt ra và ngay lập tức ủ vào khăn ẩm. Trong quá trình ủ, bạn cần thường xuyên bổ sung nước cho đến khi hạt giống nứt ra. Chỉ khi hạt giống nứt ra thì chúng mới được đem gieo vào khay trồng.
– Làm đất: Trước khi gieo hạt, đất cần được cày bừa kỹ, loại bỏ cỏ, lên luống và mặt luống được san phẳng. Đồng thời, bạn cần đảm bảo rằng đất ở gần nguồn nước tưới và cũng có khả năng thoát nước tốt. Ngoài ra khi làm luống, bạn có thể tạo ra các luống rộng khoảng 1.4-1.5m, mặt luống rộng 1.1-1.2m, cao 25-30cm. Mỗi luống được chia thành hai hàng cách nhau 70-80cm hoặc có thể gieo theo hốc và sau này để lại một cây ở khoảng cách trồng 40cm theo hàng.
– Gieo hạt: Sau khi đất đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, hạt giống đã nứt ra sẽ được mang ra để gieo. Lúc này bạn cần đào từng hốc đất và gieo 2-3 hạt dưới mỗi hốc, sau đó lấp đất mỏng lên trên mỗi hốc khoảng 1cm. Đồng thời tưới nước bằng vòi phun đến khi cây lớn, sau đó chỉ giữ lại cây khỏe nhất và giữ khoảng cách 70 x 40cm giữa các cây.
Cây Đậu Bắp có thể được trồng bằng cách gieo hạt hoặc trồng bằng cây
3.2 Trồng bằng cây
Tương tự như phương pháp trồng cây Đậu Bắp bằng cách gieo hạt, nhưng nếu trồng bằng cây thay vì trực tiếp gieo hạt xuống ruộng cày, bạn cần thực hiện quá trình ươm hạt giống cẩn thận. Ngoài ra, để đạt được tỉ lệ thành công cao hơn, hạt giống cần được ươm thành cây con trong khay đất. Từ đó giúp kiểm soát độ ẩm, giúp hạt giống có thể phát triển mầm sau khoảng 2 – 3 ngày.
Khi cây con đạt đến 7 – 10 ngày tuổi và chiều cao 5 – 10 cm, quá trình lựa chọn những cây tốt nhất để trồng bắt đầu. Khi cây đạt chiều cao 20 cm, lúc này bạn cần chuyển cây ra vườn trồng. Trước khi trồng cây vào đất ruộng, bạn cần bón lót một lượng nhỏ phân vô cơ dưới đất. Sau khi trồng, bạn hãy tưới nước đầy đủ nhằm giúp cây phát triển rễ mạnh mẽ. Khoảng vài ngày sau khi trồng, cây sẽ phát triển mạnh mẽ và có màu xanh tốt.
Cách chăm sóc cây Đậu Bắp đúng kĩ thuật
Giống cây Đậu Bắp được đánh giá cao về khả năng chống sâu bệnh. Tuy nhiên vẫn tồn tại nhiều vấn đề tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Để giải quyết, bạn cần xây dựng một kế hoạch chăm sóc cây một cách khoa học, đồng thời tuân thủ đúng kỹ thuật:
4.1 Tưới nước
Hằng ngày, quá trình tưới nước cho cây Đậu Bắp nên được thực hiện hai lần vào buổi sáng sớm và buổi chiều tối. Đồng thời bạn cần đảm bảo theo dõi và duy trì độ ẩm đất ở mức 80-85% trong suốt quá trình thu hái quả.
4.2 Nhiệt độ
Nhiệt độ lý tưởng cho quá trình sinh trưởng của cây là khoảng 20 độ C đến 35 độ C. Trong tình huống nhiệt độ cao vượt quá 35 độ C trong thời gian dài sẽ thấy rõ sự tăng lên về thời gian ra hoa và số lượng nụ hoa, tuy nhiên sẽ thường đi kèm với mức giảm năng suất của cây.
4.3 Phân bón
Quá trình bón thúc cho cây Đậu Bắp để hỗ trợ sự sinh trưởng và phát triển được thực hiện theo ba đợt như sau:
– Đợt 1: Khi cây đạt đến giai đoạn có 2 lá thật, bạn cần bón phân bằng cách thực hiện sử dụng phân ure và kali được pha loãng với nước và tưới vào gốc cây. Trung bình mỗi 1000m2 đất sẽ được bón 5kg ure và 3kg kali.
– Đợt 2: Bón phân khi cây đã phát triển đến giai đoạn có khoảng 5 lá thật.
– Đợt 3: Giai đoạn này diễn ra khi cây Đậu Bắp đang trong quá trình ra hoa. Việc bón được thực hiện bằng cách sử dụng hỗn hợp 7kg ure và 5kg kali, trộn đều và chôn kín vào giữa hai hàng cây theo các hốc. Sau đó, tưới nước đủ để đảm bảo phân tan đều ra môi trường đất.
Quá trình bón phân cho cây Đậu Bắp được chia ra thành 3 đợt
4.4 Cắt tỉa
Khi sử dụng phương pháp gieo hạt để trồng cây, khi cây đạt độ tuổi 7 – 10 ngày và chiều cao khoảng 10 cm, bạn cần thực hiện quá trình tỉa bớt cây cẩn thận. Trong giai đoạn này, việc tỉa bớt cây nhằm giữ lại một cây khỏe và lớn nhất trong mỗi hốc, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chăm sóc và phát triển của cây.
Ngoài ra, để bảo đảm sức khỏe của cây, bạn cũng cần thường xuyên nhổ cỏ và vun gốc. Từ đó không chỉ giúp loại bỏ cỏ gây cạnh tranh dinh dưỡng với cây mà còn ngăn chặn mầm mống có thể gây bệnh cho cây tiềm ẩn trong đất. Từ đó sẽ giúp duy trì môi trường lành mạnh và giảm rủi ro gây hại cho cây.
4.5 Phòng ngừa sâu bệnh hại
Để đối phó với các loại sâu bệnh gây hại như bọ xít, rầy, rệp, bệnh thán thư và bệnh rỉ sắt trong vườn trồng đậu bắp, bạn cần thực hiện các biện pháp phòng tránh để bảo vệ cây, duy trì sinh trưởng ổn định cũng như năng suất và chất lượng của đậu bắp. Dưới đây là các biện pháp và thuốc phun:
– Sâu đục quả: Sử dụng thuốc phun như Sherpa 20EC hoặc Cyperan 25EC để đối phó với sâu đục quả.
– Rầy mềm: Sử dụng thuốc phun như Bsssa hoặc Trebon để kiểm soát rầy.
– Bệnh thán thư: Sử dụng thuốc phun như Score 250EC hoặc Antracol để chống lại bệnh thán thư.
– Bệnh rỉ sắt: Sử dụng thuốc phun như Anvil 5SC hoặc Score 250EC để kiểm soát bệnh rỉ sắt.
Ngoài ra, bạn cũng cần kết hợp phun định kỳ các loại phân bón lá mỗi 7 ngày/lần. Từ đó sẽ giúp cây duy trì màu xanh, phát triển đúng cách, cải thiện chất lượng quả và tăng năng suất từ 20 đến 30%.
Bạn cần thực hiện các biện pháp kĩ thuật để phòng chống sâu bệnh hại cho cây
4.6 Thu hoạch
Sau khoảng 50-60 ngày trồng, tính từ thời điểm cây Đậu Bắp ra hoa, khoảng 7-8 ngày sau đó là thời điểm thu hoạch. Bạn nên thu hoạch những quả to, chắc trước đó và để quả non lại để thu hoạch trong lần sau.
Công dụng của quả Đậu Bắp
Đậu Bắp là loại thực vật chứa nhiều chất dinh dưỡng như protein, vitamin A, E, B, axit amin, kali, canxi,… có lợi cho cơ thể con người và mang lại nhiều tác dụng như:
5.1 Tốt cho khớp
Chất nhầy có trong Đậu Bắp chứa nhiều vitamin K và folate, hai dạng chất dinh dưỡng quan trọng có lợi cho sức khỏe xương khớp và đồng thời giúp ngăn ngừa và phòng chống bệnh loãng xương. Mặc dù không phải là một bài thuốc đặc trị cho bệnh viêm khớp, nhưng đậu bắp được coi là một nguồn thực phẩm có lợi cho sức khỏe xương khớp và nên được thêm vào chế độ ăn hằng ngày.
Chất nhầy có trong Đậu Bắp rất tốt cho khớp
5.2 Giúp tăng cường sinh lý nam giới
Nhờ vào thành phần chứa các dạng glucide phức polysaccharide và các dạng dinh dưỡng có ích khác, quả này có khả năng cải thiện lưu thông máu đến vùng sinh dục và góp phần vào việc cải thiện khả năng cương cứng, từ đó nâng cao khả năng sinh lý của nam giới.
5.3 Làm giảm cholesterol
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, Đậu Bắp chứa nhiều chất xơ hòa tan có khả năng giảm cholesterol trong máu. Đồng thời, sự dồi dào của dưỡng chất polyphenol trong đậu bắp cũng giúp kháng viêm và bảo vệ sức khỏe tim mạch. Vì vậy, những người cần xây dựng chế độ ăn giảm cholesterol hoặc cải thiện sức khỏe tim mạch nên thêm đậu bắp vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày.
Đậu Bắp chứa nhiều chất xơ hòa tan có khả năng giảm cholesterol trong máu
5.4 Tăng cường chức năng hệ miễn dịch
Hệ thống miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong việc đề kháng các bệnh lý, bao gồm cả cảm lạnh và cúm. Để nâng cao chức năng miễn dịch, bạn nên bổ sung đầy đủ lượng vitamin C, chất chống oxy hóa và các khoáng chất quan trọng. Một trong những bí quyết quan trọng để đạt được điều này là việc ăn đậu bắp bởi giá trị dinh dưỡng của chúng rất phong phú. Đậu bắp không chỉ cung cấp vitamin và chất chống oxy hóa mà còn là nguồn chất xơ dồi dào.
Đặc biệt, nhóm chất xơ trong đậu bắp có khả năng nuôi dưỡng hệ vi khuẩn có lợi (probiotics) trong ruột, giúp duy trì cân bằng hệ vi sinh ruột và hệ miễn dịch. Từ đó không chỉ hỗ trợ sức khỏe toàn diện mà còn tăng cường khả năng đề kháng của cơ thể trước các vi khuẩn và virus gây nhiễm trùng. Lưu ý quan trọng rằng khi nấu chín đậu bắp, bạn nên giữ cho nhiệt độ ổn định hoặc chế biến ở mức vừa đủ để bảo toàn nguồn dinh dưỡng.
Bổ sung Đậu Bắp vào thực đơn hàng ngày giúp tăng cường chức năng hệ miễn dịch
5.5 Làm đẹp da
Việc thường xuyên tiêu thụ Đậu Bắp hoặc uống nước từ đậu bắp được biết đến với tác dụng cải thiện sức khỏe của làn da. Chất chống oxy hóa có trong đậu bắp giúp làm sạch máu, giảm mụn trứng cá và giải quyết các vấn đề da do tạp chất trong máu gây ra. Từ đó làn da sẽ trở nên mịn màng và có vẻ khỏe mạnh hơn. Ngoài việc thêm đậu bắp vào chế độ ăn uống, bạn cũng có thể nghiền nhuyễn chúng để tạo thành mặt nạ và áp dụng lên da 2 lần mỗi tuần để nhanh chóng có được làn da tươi sáng và mềm mại.
5.6 Tốt cho đường hô hấp
Vitamin C và các chất chống oxy hóa có trong Đậu Bắp không chỉ có khả năng giúp giảm triệu chứng của bệnh hen suyễn mà còn hỗ trợ trong các vấn đề liên quan đến đường hô hấp. Vì vậy, nếu bạn hoặc người thân gặp vấn đề về hen suyễn thì nên thêm đậu bắp vào chế độ ăn hàng ngày sẽ có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng của bệnh và hỗ trợ quá trình điều trị.
Cách chế biến Đậu Bắp
Mặc dù Đậu Bắp là một loại thực phẩm vô cùng dinh dưỡng, tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách xử lý chúng đúng cách, đặc biệt là quá trình loại bỏ nhớt. Để làm sạch nhớt của đậu bắp, bạn có thể thực hiện các bước sau đây.
Đầu tiên, bạn cần cắt bỏ hai đầu của quả đậu bắp và đặt chúng trong nước muối ngâm trong khoảng 15 phút để tránh tình trạng thâm. Tiếp theo, rửa đậu bắp nhiều lần với nước sạch để loại bỏ tạp chất.
Sau đó, hãy đun sôi một nồi nước và thêm vài hạt muối vào. Cho đậu bắp vào nước sôi và luộc cho đến khi chín. Khi đậu bắp đã chín, hãy nhanh chóng vớt chúng ra và đặt vào một tô nước lạnh đã chuẩn bị sẵn.
Phương pháp trên không chỉ giúp loại bỏ hoàn toàn nhớt của Đậu Bắp mà còn giữ nguyên hàm lượng dinh dưỡng tối đa cho thực phẩm. Đặc biệt sau khi luộc, đậu bắp sẽ có màu sắc xanh tươi và mang lại hương vị hấp dẫn, tạo nên một bữa ăn không chỉ ngon miệng mà còn hấp dẫn về mặt thị giác.
Bạn cần chế biến cẩn thận để làm sạch nhớt của Đậu Bắp
Một số chú ý khi ăn Đậu Bắp
Bạn nên chú ý đến một số điều sau đây để đảm bảo an toàn cho sức khỏe:
– Đậu bắp là một loại thực vật có thể ăn toàn bộ, do đó không cần phải gọt vỏ hoặc loại bỏ hạt khi chế biến.
– Trong quá trình chế biến, bạn cần tránh nấu quá chín để không mất đi chất nhầy và chất dinh dưỡng quan trọng.
– Bạn có thể chế biến đậu bắp thành nhiều món như luộc, xào, chiên, nướng hoặc ép thành nước để uống, tùy thuộc vào sở thích và nhu cầu dinh dưỡng của bạn.
– Vì đậu bắp có đặc tính hàn nên người có cơ thể yếu hoặc hay đau bụng nên hạn chế ăn quá nhiều.
– Ngoài ra, người bị hội chứng ruột kích thích hoặc có vấn đề về đường ruột cần hạn chế sử dụng đậu bắp, do hàm lượng fructose cao có thể gây ra các triệu chứng đầy hơi hoặc tiêu chảy.
Lời kết
Trên đây là phương pháp trồng cây Đậu Bắp đơn giản, có thể thực hiện ngay tại nhà mà chúng tôi muốn chia sẻ với bạn. Hi vọng rằng bài viết này sẽ hỗ trợ bạn tự trồng thành công những cây đậu bắp xanh tươi, tạo ra bữa ăn ngon miệng và có lợi cho sức khỏe cho cả gia đình!
