Ngày nay có lẽ Lá Lốt hoặc lá lốp không còn xa lạ với chúng ta nữa. Chúng thường xuất hiện trong mỗi bữa ăn hàng ngày của gia đình Việt. Với hương vị thơm ngon, có một chút cay cay nhưng lại rất dễ chịu, thậm chí cả trẻ nhỏ cũng thích thú khi thưởng thức. Lá Lốt thường được dùng để cuộn chung với thịt bò sau đó nướng hoặc chiên, tạo nên một món ăn rất ngon, mang đậm chất dân dã mà khiến mọi người mê mẩn. Ngoài việc gia tăng hương vị thơm ngon, không thể không đề cập đến những công dụng tuyệt vời của lá lốt, chúng không chỉ ngon miệng mà còn có lợi cho sức khỏe. Vậy nên không còn lý do gì mà bạn không cùng Nuoitrong.com khám phá ngay về những công dụng tuyệt vời và cách trồng lá lốt một cách dễ dàng ngay tại nhà!
Đặc điểm, nguồn gốc Lá Lốt
Lá Lốt là một loại cây thân thảo đa niên, thuộc họ Hồ tiêu (Piperaceae) cùng với các loài như trầu không và hồ tiêu. Tại một số địa phương, chúng còn được biết đến với tên gọi “nốt”, trong khi ở Nam Bộ thì có nơi gọi là “Lá lốp”.
Lá Lốt thường được sử dụng trong nấu ăn hoặc được áp dụng để trị vết thương, đặc biệt là bằng cách đắp lên vùng đau. Cây lá lốt có chiều cao khoảng 30-40 cm và mọc thẳng khi còn non; tuy nhiên khi trưởng thành, thân cây trở nên dài và không thể mọc thẳng và thường trườn trên mặt đất.
Lá của cây là đơn, mang mùi thơm đặc sắc, có hình dạng hình tim, mặt lá láng bóng và có năm gân chính phân ra từ cuống lá; hơn nữa cuống lá còn có bẹ. Hoa của cây hình thành cụm ở nách lá. Quả của cây là một loại quả mọng và chứa một hạt.
Lá Lốt còn có tên gọi khác lá Lá lốp
Cách trồng Lá Lốt đúng kĩ thuật
Để cây Lá Lốt phát triển với màu xanh tốt và mang lại hàm lượng dinh dưỡng cao, bạn cần chú ý đến những vấn đề cơ bản sau đây:
2.1 Thời vụ trồng
Lá Lốt thường được trồng vào hai giai đoạn chính trong năm, bao gồm mùa xuân từ tháng 2 đến tháng 3 và mùa thu từ cuối tháng 6 đến đầu tháng 8. Tuy nhiên, do tính chất dễ mọc của giống cây này nên việc trồng có thể thực hiện quanh năm. Điều quan trọng là bạn cần tuân thủ thời vụ, từ đó sẽ giúp cây phát triển mạnh mẽ và mang lại năng suất tốt.
2.2 Chuẩn bị đất trồng
Đất trồng Lá Lốt cần có độ phì nhiêu cao, giàu mùn và dinh dưỡng. Ngoài ra, độ xốp và khả năng thoát nước tốt cũng là yếu tố quan trọng. Hơn nữa, bạn có thể trồng lá lốt trong chậu, khay, thùng xốp hoặc trên liếp.
Trong trường hợp trồng trong chậu, bạn cần đục lỗ ở đáy để tạo đường thoát nước. Ngoài ra, đất cần được trộn kỹ với phân chuồng hoai mục, phân gà, vỏ trấu và xơ dừa. Nếu trồng ngoài đất vườn, việc rải vôi phơi ải sẽ giúp xử lý các mầm bệnh có thể tồn tại trong đất. Bên cạnh đó, bạn cần chọn vị trí trồng cần có bóng mát đủ, đồng thời tránh ánh nắng trực tiếp quá mạnh để đảm bảo môi trường tốt cho cây.
Bạn có thể trồng Lá Lốt trong chậu, khay, thùng xốp hoặc trên liếp
2.3 Chọn giống
Các loại Lá Lốt hiện nay được biết đến bao gồm:
– Lá lốt thường: Đây là giống cây lá lốt phổ biến nhất, với thân tròn và có rãnh dọc, mọc thẳng hoặc trườn trên mặt đất. Ngoài ra lá đơn có hình tim, có mùi thơm đặc trưng, màu xanh đậm và bóng. Cây thích hợp với nhiều loại đất, đặc biệt là đất nhiều mùn và có bóng cây mát.
– Lá lốt xanh: Đây là giống cây lá lốt có lá xanh nhạt hơn so với giống thường và gân lá rõ ràng hơn. Cây có thân dài, mảnh mai và ít nhánh. Lá có vị ngọt hơn so với giống thường. Cây thích hợp với đất cát ven sông hoặc đất ẩm ướt.
– Lá lốt tím: Là giống cây lá lốt có lá màu tím đậm và gân lá có hình mạng lưới chân vịt. Cây có thân ngắn, dày và cứng. Lá có vị cay và nồng hơn so với giống thường. Cây thích hợp với đất khô ráo và nắng gắt.
– Lá lốt trắng: Đây là giống cây lá lốt hiếm gặp nhất, có lá trắng xanh và gân lá không rõ ràng. Cây có thân ngắn và dày. Lá không có mùi thơm và vị cay như các giống khác. Cây thích hợp với đất ẩm và bóng râm.
Tùy thuộc vào sở thích và nhu cầu cá nhân, bạn có thể lựa chọn giống Lá Lốt phù hợp với điều kiện đất và thời tiết tại khu vực của mình. Tuy nhiên, giống lá lốt thường được ưa chuộng nhất vì dễ trồng và dễ chăm sóc, đồng thời mang lại năng suất cao.
2.4 Kĩ thuật trồng Lá Lốt chi tiết
Để bắt đầu quá trình trồng cây Lá Lốt, đầu tiên bạn cần chuẩn bị dụng cụ. Bạn cần sắm bao xi măng, chậu, khay, thùng xốp hoặc chỗ trống trong vườn để đảm bảo không gian cho cây phát triển. Nếu sử dụng chậu hoặc khay thì bạn nên đục lỗ ở đáy để thoát nước nhằm tránh tình trạng dư nước gây hại cho cây.
Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý tới khâu chuẩn bị đất. Bạn có thể sử dụng đất sạch hoặc trộn đất với phân chuồng hoai mục, phân gà, vỏ trấu, xơ dừa, tùy thuộc vào điều kiện đất cụ thể và loại cây lá lốt bạn muốn trồng.
Quá trình trồng cây Lá Lốt thường được thực hiện thông qua phương pháp giâm cành. Kĩ thuật này đòi hỏi việc lựa chọn cây lá lốt mạnh mẽ, lá xanh tốt để cắt cành và giâm xuống đất đã được chuẩn bị trước đó.
Các bước chi tiết để trồng cây Lá Lốt như sau:
– Cắt cây lá lốt thành những đoạn dài khoảng 20-30 cm, mỗi đoạn cần có ít nhất 2-3 đốt và 2-3 lá.
– Giâm những đoạn thân đã cắt vào chậu hoặc khay đã chuẩn bị sẵn. Đồng thời, đặt chậu ươm ở nơi không có ánh sáng mặt trời trực tiếp. Sau đó bạn cần tưới nước nhẹ để cây đủ ẩm, thực hiện hàng ngày khoảng 2 lần.
– Sau khoảng 1-2 tuần, các đoạn thân sẽ phát triển rễ và trở thành cây con. Bạn có thể cấy ghép cây con này vào chậu hoặc liếp lớn hơn để tạo điều kiện tốt nhất cho sự sinh trưởng và phát triển của cây.
Lá Lốt thường được trồng thông qua phương pháp giâm cành
Cách chăm sóc Lá Lốt
Để đảm bảo cây Lá Lốt phát triển xanh tốt và giàu dinh dưỡng, quá trình chăm sóc cần tập trung vào các bước như tưới nước, bón phân và cắt tỉa cành, cụ thể như sau:
3.1 Tưới nước
Đầu tiên, khi tưới nước bạn cần đảm bảo rằng đất xung quanh cây đủ ẩm, không quá khô hoặc quá ướt bởi có thể gây hại nặng cho cây. Hơn nữa, tưới nước vào sáng sớm hoặc chiều mát là lựa chọn tốt, đồng thời tránh tưới vào giữa trưa khi nắng mạnh có thể làm mất nước nhanh chóng và gây bỏng lá do phản xạ ánh sáng mặt trời.
Khi tưới nước, bạn hãy tập trung vào việc giữ nước vào khu vực gốc cây và tránh để nước chảy ra ngoài. Bạn nên tưới từ gốc đến ngọn, ngập khoảng 2/3 chiều cao của đoạn thân vừa cắt để đảm bảo rễ được cung cấp đủ nước. Thực hiện tưới nước hàng ngày 2 lần, một lần vào buổi sáng và một lần vào buổi chiều sẽ giúp duy trì độ ẩm cần thiết cho cây.
Ngoài ra, để kiểm tra độ ẩm của đất, bạn có thể nhấn nhẹ vào đất. Nếu đất còn dính vào tay thì đó là dấu hiệu của đất đang ẩm. Ngược lại, nếu đất rơi rụng khô ráo, điều này thể hiện nhu cầu cần tưới nước cho cây.
Bạn nên tưới lượng nước sao cho đủ ẩm, không quá khô hoặc quá ướt cho cây
3.2 Bón phân
Việc bón phân trong quá trình chăm sóc cây Lá Lốt đặc biệt quan trọng để đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ và đạt được năng suất cao. Dưới đây là các giai đoạn cần chú ý khi bón phân:
– Bón phân lót: Bạn nên thực hiện khi trồng cây mới hoặc cấy ghép cây con. Đồng thời sử dụng phân hữu cơ hoặc phân bón lá để cung cấp dưỡng chất cho cây. Bón phân lót sẽ giúp cây nhanh chóng phát triển cấu trúc rễ và đạt được sức khỏe vững mạnh.
– Bón phân thúc: Bạn cần thực hiện khoảng 10 ngày sau khi trồng cây. Bạn nên sử dụng phân hữu cơ hoặc phân bón NPK để kích thích cây phát triển nhánh và lá. Bên cạnh đó, việc bón phân thúc sẽ hỗ trợ quá trình phân chia tế bào và làm tăng độ phồng của cây.
– Bón phân định kỳ: Thực hiện cách nhau khoảng 15-20 ngày một lần. Bạn sẽ sử dụng phân hữu cơ hoặc phân bón lá để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho cây. Đồng thời, bón phân định kỳ giúp cây duy trì sức khỏe, cân đối dưỡng chất và đạt được năng suất ổn định.
Bạn cần chú ý tới các giai đoạn bón lót, bón thúc và bón định kỳ cho cây
3.3 Tỉa cành
Đầu tiên, bạn cần loại bỏ các cành chết, gãy hoặc bị bệnh không chỉ giúp cây không bị lãng phí nước và chất dinh dưỡng mà còn ngăn chặn sự lây lan của nấm mốc và côn trùng trong cây.
Hơn nữa, bạn cũng nên cắt bớt các cành mọc quá dày đặc hoặc đan chéo không chỉ giảm độ đậy đặc của cây, mà còn tạo ra không gian cho sự lưu thông tốt hơn của không khí và ánh sáng, đồng thời tạo điều kiện cho các cành mới phát triển mạnh mẽ.
Bên cạnh đó, cắt tỉa các cành mọc quá dài giúp cây có hình dáng đẹp mắt, cân đối và phù hợp với không gian trồng, đồng thời giữ cho cây có kích thước ổn định và hạn chế sự leo lên quá cao.
Ngoài ra, bạn nên thực hiện quy trình cắt tỉa vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh bỏng lá do phản xạ ánh nắng mặt trời, đồng thời tránh cắt vào giữa trưa khi nắng gắt nhất để giảm áp lực và căng thẳng cho cây.
Bạn nên cắt tỉa Lá Lốt vào sáng sớm hoặc chiều mát đồng thời tránh cắt vào giữa trưa nắng gắt sẽ gây hại cho cây
Thu hoạch cây Lá Lốt
Sau khoảng một tháng trồng Lá Lốt, bạn nên thu hoạch để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Để có quá trình thu hoạch hiệu quả, hãy tuân theo những hướng dẫn sau: lựa chọn thời điểm thu hoạch vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh nắng gắt, và tùy thuộc vào mục đích sử dụng thì bạn có thể cắt nguyên đoạn thân hoặc hái lá.
Nếu cắt thân, bạn hãy để lại khoảng 10-15 cm để cây có thể tái sinh. Hơn nữa, thu hoạch thường xuyên để thúc đẩy cây phát triển nhanh chóng và đồng thời bổ sung phân cho cây sau mỗi lần thu hoạch giúp duy trì sức khỏe và năng suất.
Lá Lốt tươi có thể sử dụng ngay cho các món ăn như cuốn chả, xào và thịt nướng. Ngoài ra, nếu cây phát triển quá nhanh, bạn cũng có thể lựa chọn phơi khô hoặc đông lạnh lá lốt để bảo quản và sử dụng lâu dài.
Lợi ích khi trồng cây Lá Lốt
Lá và thân của cây Lá Lốt đều chứa nhiều ancaloit và tinh dầu cùng với một phức hợp hoạt chất bao gồm beta-caryophylen và benzylaxetat, từ đó tạo nên một nguồn dưỡng chất hữu ích cho cơ thể.
Lá Lốt có đặc điểm vị nồng và hơi cay, tính ấm và có khả năng chống hàn đặc biệt hiệu quả khi gặp tình trạng lạnh bụng. Ngoài ra, chúng cũng giúp giảm đau, chống phong hàn ở mức độ thấp và là lựa chọn tốt cho các triệu chứng như tay chân lạnh, tê tê, nôn mửa, đầy hơi, khó tiêu, đau đầu do cảm lạnh.
Lá Lốt không chỉ được sử dụng trong điều trị bệnh gút bằng cách sử dụng lá sắc uống hoặc nước ngâm chân mà còn có tác dụng giảm đau và ngăn chặn các vấn đề sinh lý nhờ vào chất kháng khuẩn, chống viêm và giảm đau nhức.
Ngoài ra, thành phần của lá còn chứa nhiều chất dinh dưỡng như vitamin C, chất xơ, photpho, kali, canxi, từ đó giúp tăng cường sức khỏe và sự hấp thụ chất dinh dưỡng. Đặc biệt, đối với phụ nữ sau khi sinh, lá lốt giúp tăng cường sữa mẹ nhờ vào chất alcaloid và flavonoid.
Bên cạnh đó, Lá Lốt còn có ứng dụng trong việc điều trị tàn nhang và làm trắng da tự nhiên nhờ vào tinh dầu, phenol, chất xơ và hoạt chất alcaloid. Đồng thời, chúng cũng được sử dụng hiệu quả trong các trường hợp như chữa ngộ độc thực phẩm, mồ hôi trộm, tiêu chảy và viêm xoang.
Cả lá và thân của Lá Lốt đều được ứng dụng rất nhiều trong đời sống
Lời kết
Những chia sẻ trên đây tập trung vào phương pháp trồng và chăm sóc cây Lá Lốt. Đây là loại cây ăn lá giàu dinh dưỡng và thường xuất hiện trong khẩu phần hàng ngày của mọi gia đình. Thay vì phải mua thì bạn có thể dễ dàng tự trồng cây lá lốt tại nhà bởi đây là một giống cây khá thích ứng và dễ chăm sóc. Hi vọng rằng những thông tin hữu ích trong bài viết này sẽ giúp bạn có kiến thức sâu hơn về cây lá lốt và thúc đẩy tinh thần chủ động trong quá trình chăm sóc, đảm bảo rằng cây sẽ phát triển lá xanh mạnh mẽ và cung cấp nguồn dinh dưỡng đầy đủ!
